Lipa: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 30: | Linia 30: | ||
'''Pokrój'''<br> | '''Pokrój'''<br> | ||
| − | + | Drzewa osiągające znaczne rozmiary, niektóre do ok. 37 m wysokości, choć niektóre gatunki są mniejsze – maksymalnie do 15 m wysokości. Korony często regularne. Kora włóknista – z biegnącymi wzdłuż spękaniami i sieciowato rozgałęzionymi listewkami. Pnie osiągają średnicę ponad 2 m. Różne organy w różnym stopniu pokryte są włoskami pojedynczymi i gwiazdkowatymi. | |
<br> | <br> | ||
'''Liście'''<br> | '''Liście'''<br> | ||
| − | + | Ulistnienie zwykle gęste, liście opadające na zimę, pojedyncze, skrętoległe. Wsparte szybko odpadającymi przylistkami. Ogonki liściowe nie oskrzydlone. | |
| + | Blaszka okrągława do jajowatej, u nasady zwykle sercowata, czasem ucięta lub zaokrąglona, często lekko asymetryczna. Brzegi karbowano-piłkowane. Od spodu zwykle z włoskami w kątach wiązek przewodzących (domacjach). | ||
<br> | <br> | ||
'''Kwiaty'''<br> | '''Kwiaty'''<br> | ||
| − | + | Promieniste, obupłciowe, zielonkawo-białe do żółtych, zebrane zwykle w baldachogrona lub dwuramienne wierzchotki. Do osi kwiatostanu przyrośnięta jest podłużna i wąska podsadka. Płatków korony i działek kielicha po 5. Na działkach znajdują się okryte włoskami miodniki. <br> | |
| + | Słupek jest jeden. Zalążnia 5-komorowa, w każdej z komór z dwoma zalążkami. Szyjka słupka jest cienka i zakończona pięcioramiennym znamieniem. Pręciki są liczne, zgrupowane w 5 wiązek. U części gatunków występują płonne pręciki, tzw. prątniczki, jest ich 5 i są podobne do płatków. | ||
<br> | <br> | ||
'''Owoce'''<br> | '''Owoce'''<br> | ||
| + | Orzeszki zawierające 1–3 nasiona, otoczone twardą, zdrewniałą owocnią, rzadziej torebki o owocni skórzastej i pękającej. | ||
| + | <br> | ||
| − | <br><br> | + | '''Pąki'''<br> |
| + | Z dwoma lub trzema łuskami mogą być bardzo różnej wielkości, podłużnie owalne, na wierzchołku tępe, często czerwonawo nabiegłe. | ||
| + | <br> | ||
{{drzewa iglaste i liściaste}} | {{drzewa iglaste i liściaste}} | ||
[[Category:Drzewa w Polsce]] | [[Category:Drzewa w Polsce]] | ||
Wersja z 12:21, 28 paź 2022
|
| ||
 | ||
| Królestwo | Rośliny | |
| Rząd | Mydleńcowce | |
| Rodzina | Mydleńcowate | |
| Wysokość | do 40 m. | |
Lipa – rodzaj drzew należący do podrodziny lipowych z rodziny ślazowatych. Obejmuje 31 gatunków. Rośliny te występują w umiarkowanej strefie półkuli północnej. W Ameryce Północnej rośnie jeden gatunek (lipa amerykańska); w Europie i zachodniej Azji – trzy (lipa drobnolistna, szerokolistna i srebrzysta), z czego dwa pierwsze rosną w stanie dzikim w Polsce; pozostałe gatunki rosną w Azji Wschodniej, gdzie jest centrum zróżnicowania rodzaju (15 gatunków jest endemitami Chin).
Liczne gatunki lip uprawiane są poza swym rodzimym zasięgiem. W Polsce uprawianych jest ok. 20 gatunków.
Lipy mają duże znaczenie kulturowe i użytkowe – dostarczają cenionego drewna, sadzone są jako ozdobne, użytkowane są jako rośliny miododajne i lecznicze.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Drzewa osiągające znaczne rozmiary, niektóre do ok. 37 m wysokości, choć niektóre gatunki są mniejsze – maksymalnie do 15 m wysokości. Korony często regularne. Kora włóknista – z biegnącymi wzdłuż spękaniami i sieciowato rozgałęzionymi listewkami. Pnie osiągają średnicę ponad 2 m. Różne organy w różnym stopniu pokryte są włoskami pojedynczymi i gwiazdkowatymi.
Liście
Ulistnienie zwykle gęste, liście opadające na zimę, pojedyncze, skrętoległe. Wsparte szybko odpadającymi przylistkami. Ogonki liściowe nie oskrzydlone.
Blaszka okrągława do jajowatej, u nasady zwykle sercowata, czasem ucięta lub zaokrąglona, często lekko asymetryczna. Brzegi karbowano-piłkowane. Od spodu zwykle z włoskami w kątach wiązek przewodzących (domacjach).
Kwiaty
Promieniste, obupłciowe, zielonkawo-białe do żółtych, zebrane zwykle w baldachogrona lub dwuramienne wierzchotki. Do osi kwiatostanu przyrośnięta jest podłużna i wąska podsadka. Płatków korony i działek kielicha po 5. Na działkach znajdują się okryte włoskami miodniki.
Słupek jest jeden. Zalążnia 5-komorowa, w każdej z komór z dwoma zalążkami. Szyjka słupka jest cienka i zakończona pięcioramiennym znamieniem. Pręciki są liczne, zgrupowane w 5 wiązek. U części gatunków występują płonne pręciki, tzw. prątniczki, jest ich 5 i są podobne do płatków.
Owoce
Orzeszki zawierające 1–3 nasiona, otoczone twardą, zdrewniałą owocnią, rzadziej torebki o owocni skórzastej i pękającej.
Pąki
Z dwoma lub trzema łuskami mogą być bardzo różnej wielkości, podłużnie owalne, na wierzchołku tępe, często czerwonawo nabiegłe.
| Drzewa Liściaste: | Dąb - Buk - Brzoza - Czeremcha Zwyczajna - Jabłoń - Jarząb Pospolity - Jesion - Olsza - Głóg - Grab - Topola - Klon - Lipa - Wierzba - Wiąz - Wiśnia - Jesion Wyniosły. |
| Drzewa Iglaste: | Sosna - Świerk Pospolity - Jodła Pospolita - Modrzew Europejski - Cis Pospolity - Daglezja Zielona - Sosna Wydmowa. |