Głóg

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Pokrój głogu ostrogowego
Glog-ostrogowy.gif
Królestwo Rośliny
Rząd Różowce
Rodzina Różowate
Rodzaj Głóg
Wysokość do 40 m.

Głóg – rodzaj roślin należący do rodziny różowatych.
Do rodzaju zaliczanych jest ok. 217–230 gatunków, ale według niektórych ujęć – co najmniej tysiąc. Zasięg rodzaju obejmuje strefę umiarkowaną na półkuli północnej, przy czym centrum zróżnicowania stanowi Ameryka Północna, gdzie rośnie 169 gatunków.
W Europie obecnych jest 21 gatunków, z czego w Polsce naturalnie rosną: głóg dwuszyjkowy, jednoszyjkowy, odgiętodziałkowy oraz mieszańce – głóg wielkoowocowy, pośredni i nierównoząbkowy.
Liczne gatunki są wykorzystywane jako lecznicze i jadalne, uprawiane są także jako ozdobne, wykorzystywane jest ich drewno.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]


Pokrój
Zwykle duże krzewy i niewielkie drzewa osiągające 3–12 m wysokości, rzadziej niskie krzewy do 1,5 m wysokości.
Pędy zróżnicowane są na krótko- i długopędy, są nagie lub w pierwszym roku owłosione, pokryte cierniami osiągającymi od 1 do 6 cm, rzadko do 10 cm długości, czasem rozgałęzionymi.
Starsze, drzewiaste okazy często z pniem pojedynczym, osiągającym do 0,5 m średnicy, często nieregularnym, falistym, pokrytym korą łuskowatą lub tarczkowatą.
Liście
Sezonowe, pojedyncze, skrętoległe, ogonkowe, wsparte okrągławymi lub sierpowatymi, wolnymi przylistkami, odpadającymi wcześniej lub razem z liśćmi.
Blaszka w ogólnym zarysie jajowata do wąskoeliptycznej, rzadko całobrzega, zazwyczaj piłkowana i wcinana, bardzo często klapowana, rzadko pierzasto złożona. Osiąga zwykle 2–8 cm długości.
Kwiaty
Zwykle zebrane w złożone baldachogrona, rzadziej pojedyncze lub po kilka w pęczkach. Hypancjum w kształcie odwróconego stożka o średnicy 2–6 mm.
Działek kielicha jest 5, są one rozpostarte, trójkątne. Płatków korony jest także 5, są one zwykle białe, rzadko kremowe lub różowe, zazwyczaj zaokrąglone, rzadziej eliptyczne.
Cała korona osiąga średnicy od 8 do 25 mm. Pręciki, których jest zwykle 5–20, rzadko więcej, są krótsze od płatków. Zalążnie tworzy 1–5 owocolistków przyległych częściowo do hypancjum, tworzących odpowiadającą liczbie owocolistków liczbę szyjek słupka. W każdym owocolistku powstają dwa zalążki.
Owoce
Pozorne określane mianem głogowatych – ich nibyowocnia powstaje z mięśniejącego dna kwiatowego, otaczającego właściwe owoce – jednonasienne, twarde orzeszki zwane „nasionami” lub „pestkami”.
Owoce pozorne są kulistawe, jajowate, elipsoidalne lub gruszkowate o średnicy zwykle 6–20 mm, czasem większe, zwłaszcza u kultywarów, po dojrzeniu barwy żółtej, czerwonej lub czarnej.
Na szczycie zwykle z trwałymi, rozpostartymi lub wzniesionymi działkami i zwykle też słupkami szyjka. W każdym owocu pozornym rozwija się od 1 do 5 orzeszków.