Jabłoń

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Jabłoń
Jabłon.gif
Królestwo Rośliny
Rząd Różowce
Rodzina Różowate
Rodzaj Jabłoń
Wysokość do 20 m.

Jabłoń – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny różowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia ok. 25, 32 do 55 gatunków.
Zasięg rodzaju obejmuje strefę klimatu umiarkowanego na półkuli północnej. W Polsce występuje dziko tylko jeden gatunek – jabłoń dzika zwana płonką Malus sylvestris. Liczne gatunki z rodzaju są uprawiane.
Jabłoń domowa Malus domestica jest popularną rośliną sadowniczą dla jadalnych owoców – jabłek. Inne gatunki wykorzystywane są jako rośliny ozdobne, źródło surowca drzewnego, wykorzystywane są też leczniczo.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]


Pokrój
Krzewy i drzewa osiągające do 20 m wysokości, zwykle z jednym, prostym pniem, czasem z kolejnymi tworzonymi z odrostów korzeniowych.
Pędy zwykle są nieuzbrojone w ciernie, zróżnicowane na długo- i krótkopędy, nagie lub owłosione.
Liście
Sezonowe, u niektórych gatunków zimotrwałe, skrętoległe, pojedyncze i ogonkowe. Wsparte są przylistkami nasadą przyrastającymi do ogonków i odpadającymi, kształtu jajowatego do równowąskiego, czasem nitkowate.
Blaszka całobrzega, piłkowana do klapowanej, czasem orzęsiona. Ma kształt jajowaty, eliptyczny do lancetowatego. Jest skórzasta lub cienka, naga lub owłosiona.
Osiąga od 2 do 12 cm długości. Liście często są zróżnicowane – liście na długopędach i młodociane często są większe i silniej wcinane niż te z krótkopędów.
Kwiaty
Wyrastają na końcach pędów skupione po 2–12 w baldachogrona i grona wsparte podsadkami i przysadkami. Kwiaty są szypułkowe z miseczkowatym lub dzwonkowatym hypancjum, nagim lub owłosionym.
Działek kielicha jest 5, są one odgięte lub rozpostarte, trójkątne, jajowate do lancetowatych. Płatków korony jest 5 (więcej bywa u M. halliana), są one białe, różowe do czerwonych i mają one kształt od zaokrąglonego do podługowatego.
Pręcików jest od 15 do 50, zwykle są one krótsze lub podobnej długości jak płatki, ich nitki są białe, a pylniki żółte. Zalążnia jest dolna, złożona z 3–5 owocolistków, w każdym powstają dwa zalążki. Szyjek słupka jest tyle ile owocolistków, są one nagie lub owłosione.
Owoce
Jabłkowate, potocznie nazywane jabłkiem. Przeważnie kuliste, czasem nieco spłaszczone lub wydłużone, zielone, żółte, czerwone lub żółte z rumieńcami.
U form dzikich osiągają do 5, rzadko 7 cm średnicy, u odmian uprawnych zwykle większe. Działki kielicha i szyjki słupków odpadają lub są trwałe i zachowują się na owocu.