Jarząb Pospolity: Różnice pomiędzy wersjami

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Utworzono nową stronę "{| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | colspan="3" style="background-color:#33ffff;" | <center>'''Jabłoń'''</center> |- | colspan="...")
 
Linia 25: Linia 25:
 
    
 
    
 
|}
 
|}
Jabłoń rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny różowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia ok. 25, 32 do 55 gatunków.<br>
+
'''Jarząb Pospolity''', jarzębina, jarząb zwyczajny gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Występuje w Europie, południowo-zachodniej Azji, zachodniej Syberii. W Polsce pospolity na całym obszarze.  
Zasięg rodzaju obejmuje strefę klimatu umiarkowanego na półkuli północnej. W Polsce występuje dziko tylko jeden gatunek – jabłoń dzika zwana płonką Malus sylvestris. Liczne gatunki z rodzaju są uprawiane.<br>
 
Jabłoń domowa Malus domestica jest popularną rośliną sadowniczą dla jadalnych owoców – jabłek. Inne gatunki wykorzystywane są jako rośliny ozdobne, źródło surowca drzewnego, wykorzystywane są też leczniczo.  
 
 
<br>
 
<br>
 
==Morfologia==
 
==Morfologia==
 
<br>
 
<br>
 
'''Pokrój'''<br>
 
'''Pokrój'''<br>
Krzewy i drzewa osiągające do 20 m wysokości, zwykle z jednym, prostym pniem, czasem z kolejnymi tworzonymi z odrostów korzeniowych.<br>
+
Drzewo lub krzew. Dorasta do 15 m wysokości. Ma gładką i jasną korę.
Pędy zwykle są nieuzbrojone w ciernie, zróżnicowane na długo- i krótkopędy, nagie lub owłosione.
 
 
<br>
 
<br>
 
'''Liście'''<br>
 
'''Liście'''<br>
Sezonowe, u niektórych gatunków zimotrwałe, skrętoległe, pojedyncze i ogonkowe. Wsparte są przylistkami nasadą przyrastającymi do ogonków i odpadającymi, kształtu jajowatego do równowąskiego, czasem nitkowate.<br>
+
Ulistnienie skrętoległe. Liście nieparzysto-pierzaste, złożone z 9–15 listków, pojedynczo piłkowanych, u nasady całobrzegich. Po roztarciu pachną gorzkimi migdałami. Od spodu za młodu szaro owłosione, później łysiejące. Przylistki wcześnie odpadają wyrastające na końcach pędów pionowo do góry. Jesienią przebarwiają się na kolor od złotożółtego do żółtoczerwonego.
Blaszka całobrzega, piłkowana do klapowanej, czasem orzęsiona. Ma kształt jajowaty, eliptyczny do lancetowatego. Jest skórzasta lub cienka, naga lub owłosiona.<br>
 
Osiąga od 2 do 12 cm długości. Liście często są zróżnicowane – liście na długopędach i młodociane często są większe i silniej wcinane niż te z krótkopędów.
 
 
<br>
 
<br>
 
'''Kwiaty'''<br>
 
'''Kwiaty'''<br>
Wyrastają na końcach pędów skupione po 2–12 w baldachogrona i grona wsparte podsadkami i przysadkami. Kwiaty są szypułkowe z miseczkowatym lub dzwonkowatym hypancjum, nagim lub owłosionym.<br>
+
Zebrane w gęste, owłosione podbaldachy. Kielich 5-działkowy, korona 5-płatkowa. Płatki korony białe, prawie koliste, o długości 4–5 mm, słupki zazwyczaj 3 (zrośnięte z dnem kwiatowym), pręciki liczne.
Działek kielicha jest 5, są one odgięte lub rozpostarte, trójkątne, jajowate do lancetowatych. Płatków korony jest 5 (więcej bywa u M. halliana), są one białe, różowe do czerwonych i mają one kształt od zaokrąglonego do podługowatego.<br>
 
Pręcików jest od 15 do 50, zwykle są one krótsze lub podobnej długości jak płatki, ich nitki są białe, a pylniki żółte. Zalążnia jest dolna, złożona z 3–5 owocolistków, w każdym powstają dwa zalążki. Szyjek słupka jest tyle ile owocolistków, są one nagie lub owłosione.
 
 
<br>
 
<br>
 
'''Owoce'''<br>
 
'''Owoce'''<br>
Jabłkowate, potocznie nazywane jabłkiem. Przeważnie kuliste, czasem nieco spłaszczone lub wydłużone, zielone, żółte, czerwone lub żółte z rumieńcami.<br>
+
Tzw. owoce pozorne, kuliste, pomarańczowe, czerwone, cierpkie i gorzkie, pojawiają się od lipca do października. Mają długość 7–9 mm.
U form dzikich osiągają do 5, rzadko 7 cm średnicy, u odmian uprawnych zwykle większe. Działki kielicha i szyjki słupków odpadają lub są trwałe i zachowują się na owocu.
 
 
<br><br><br>
 
<br><br><br>
 
{{drzewa iglaste i liściaste}}
 
{{drzewa iglaste i liściaste}}
 
[[Category:Drzewa w Polsce]]
 
[[Category:Drzewa w Polsce]]

Wersja z 20:38, 23 maj 2022

Jabłoń
Jabłon.gif
Królestwo Rośliny
Rząd Różowce
Rodzina Różowate
Rodzaj Jabłoń
Wysokość do 20 m.

Jarząb Pospolity, jarzębina, jarząb zwyczajny – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Występuje w Europie, południowo-zachodniej Azji, zachodniej Syberii. W Polsce pospolity na całym obszarze.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]


Pokrój
Drzewo lub krzew. Dorasta do 15 m wysokości. Ma gładką i jasną korę.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście nieparzysto-pierzaste, złożone z 9–15 listków, pojedynczo piłkowanych, u nasady całobrzegich. Po roztarciu pachną gorzkimi migdałami. Od spodu za młodu szaro owłosione, później łysiejące. Przylistki wcześnie odpadają wyrastające na końcach pędów pionowo do góry. Jesienią przebarwiają się na kolor od złotożółtego do żółtoczerwonego.
Kwiaty
Zebrane w gęste, owłosione podbaldachy. Kielich 5-działkowy, korona 5-płatkowa. Płatki korony białe, prawie koliste, o długości 4–5 mm, słupki zazwyczaj 3 (zrośnięte z dnem kwiatowym), pręciki liczne.
Owoce
Tzw. owoce pozorne, kuliste, pomarańczowe, czerwone, cierpkie i gorzkie, pojawiają się od lipca do października. Mają długość 7–9 mm.