Grab: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 11: | Linia 11: | ||
|- | |- | ||
|style="width: 50%" | Rząd | |style="width: 50%" | Rząd | ||
− | | [ | + | | [[Bukowce]] |
|- | |- | ||
|style="width: 50%" | Rodzina | |style="width: 50%" | Rodzina | ||
− | | [ | + | | [[Brzozowate]] |
− | |||
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
|style="width: 50%" | Wysokość | |style="width: 50%" | Wysokość | ||
− | | | + | | 10–15 m. |
|- | |- | ||
| colspan="3" style="background-color:#33ffff;" | | | colspan="3" style="background-color:#33ffff;" | | ||
Linia 35: | Linia 32: | ||
'''Pokrój'''<br> | '''Pokrój'''<br> | ||
− | Na ogół niezbyt duże drzewa, zazwyczaj do ok. 10–15 m, tylko grab pospolity i wschodni osiągają ok. 30 m | + | Na ogół niezbyt duże drzewa, zazwyczaj do ok. 10–15 m, tylko grab pospolity i wschodni osiągają ok. 30 m. Niektóre gatunki są krzewami, zwykle okazałymi. Kora zwykle cienka i gładka, rzadziej tarczkowato spękana. Pnie często podłużnie faliste. Pędy zróżnicowane na krótko- i długopędy, przynajmniej za młodu owłosione, z czasem na ogół łysiejące. Pąki bardzo drobne do całkiem okazałych, sięgających 2 cm długości. |
<br> | <br> | ||
− | '''Liście'''<br> | + | '''[[Liść|Liście]]'''<br> |
− | + | Opadające na zimę, skrętoległe, eliptyczne do jajowatych, o wyraźnie zaznaczonych nerwach bocznych, brzegi podwójnie, ostro piłkowane, u niektórych gatunków ościste. Najmniejsze u graba Turczaninowa osiągają 5,5 cm, największe u C. fangiana – do 27 cm długości. | |
<br> | <br> | ||
− | ''' | + | '''[[Kwiat]]y'''<br> |
− | + | Rozdzielnopłciowe, rośliny jednopienne. Kwiatostany z kwiatami męskimi mają postać zwisających kotek. Ich osie pokryte są łuskowatymi podsadkami w kątach których wyrastają trzy kwiaty. Są one bezokwiatowe i składają się tylko z trzech pręcików, owłosionych na szczycie. Kwiaty żeńskie rozwijają się parami w kącie podsadek. | |
<br> | <br> | ||
− | ''' | + | '''[[Owoc]]e'''<br> |
− | + | Orzeszki długości kilku mm wsparte trójklapowymi lub pojedynczymi skrzydełkami, wyrastające w zwisających owocostanach. | |
<br><br><br> | <br><br><br> | ||
{{drzewa iglaste i liściaste}} | {{drzewa iglaste i liściaste}} | ||
[[Category:Drzewa w Polsce]] | [[Category:Drzewa w Polsce]] |
Aktualna wersja na dzień 13:10, 23 lis 2022
| ||
Królestwo | Rośliny | |
Rząd | Bukowce | |
Rodzina | Brzozowate | |
Wysokość | 10–15 m. | |
Grab – rodzaj drzew i krzewów klasyfikowany do rodziny brzozowatych. Obejmuje 41–42 gatunki. Rośliny te występują w lasach w strefie umiarkowanej na półkuli północnej, przede wszystkim we wschodniej Azji na obszarze od Himalajów po Japonię.
W Chinach rosną 33 gatunki, z czego 27 to endemity. W Europie obecne są dwa gatunki – grab pospolity i grab wschodni.
W Ameryce Północnej rośnie grab amerykański. W Polsce rośnie w naturze tylko grab pospolity, a obce gatunki spotykane są tylko w kolekcjach.
Grab zwyczajny dostarcza bardzo twardego drewna, przez co jego wykorzystanie było z jednej strony specjalistyczne, z drugiej – ograniczone.
Wykorzystywane było do wykonywania niewielkich przedmiotów drewnianych o dużej wytrzymałości – stosowano je do wyrobu narzędzi, kół zębatych, pieńków rzeźnickich, kręgli, pałek perkusyjnych, części mechanizmów młoteczkowych fortepianów, figur szachowych, kostek domina itp.
Gatunek ten uprawiany jest jako ozdobny, zwłaszcza w strzyżonych żywopłotach oraz w odmianach, podobnie uprawiany jest grab amerykański i grab Turczaninowa.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Na ogół niezbyt duże drzewa, zazwyczaj do ok. 10–15 m, tylko grab pospolity i wschodni osiągają ok. 30 m. Niektóre gatunki są krzewami, zwykle okazałymi. Kora zwykle cienka i gładka, rzadziej tarczkowato spękana. Pnie często podłużnie faliste. Pędy zróżnicowane na krótko- i długopędy, przynajmniej za młodu owłosione, z czasem na ogół łysiejące. Pąki bardzo drobne do całkiem okazałych, sięgających 2 cm długości.
Liście
Opadające na zimę, skrętoległe, eliptyczne do jajowatych, o wyraźnie zaznaczonych nerwach bocznych, brzegi podwójnie, ostro piłkowane, u niektórych gatunków ościste. Najmniejsze u graba Turczaninowa osiągają 5,5 cm, największe u C. fangiana – do 27 cm długości.
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe, rośliny jednopienne. Kwiatostany z kwiatami męskimi mają postać zwisających kotek. Ich osie pokryte są łuskowatymi podsadkami w kątach których wyrastają trzy kwiaty. Są one bezokwiatowe i składają się tylko z trzech pręcików, owłosionych na szczycie. Kwiaty żeńskie rozwijają się parami w kącie podsadek.
Owoce
Orzeszki długości kilku mm wsparte trójklapowymi lub pojedynczymi skrzydełkami, wyrastające w zwisających owocostanach.
Drzewa Liściaste: | Dąb - Buk - Brzoza - Czeremcha Zwyczajna - Jabłoń - Jarząb Pospolity - Jesion - Olsza - Głóg - Grab - Topola - Klon - Lipa - Wierzba - Wiąz - Wiśnia - Jesion Wyniosły. |
Drzewa Iglaste: | Sosna - Świerk Pospolity - Jodła Pospolita - Modrzew Europejski - Cis Pospolity - Daglezja Zielona - Sosna Wydmowa. |