Czubajka Kania – gatunek grzybów należący do rodziny pieczarkowatych.
Kapelusz
W kształcie parasola o średnicy 10–30 cm z garbkiem na środku, z popękaną, łuszczącą się skórą. Za młodu jajowaty i zamknięty, potem stożkowaty, niskołukowaty, na koniec płaski i rozpostarty. U młodych kapelusz w całości jest brązowy, u starszych białawy z dużymi, brązowymi łuskami. Brzeg kapelusza postrzępiony, zazwyczaj biały.
Trzon
O długości 15–40 cm i grubości do 2 cm, walcowaty, zakończony u dołu bulwą o średnicy do 4 cm. Jest łatwy do wyłamania. Początkowo jest pełny i gąbczasty, na starszych owocnikach pusty w środku. Posiada ruchomy pierścień. Powyżej pierścienia skórka trzonu jest białawo-brązowa i gładka, poniżej występują ciemniejsze poprzeczne prążki.
Miąższ
W kapeluszu miękki, w trzonie łykowaty. Jest biały, nie zmienia barwy po uszkodzeniu. Smak łagodny, przyjemny. Wydziela delikatny grzybowo-owocowy zapach.
Blaszki
Blaszki gęste, szerokie, niedochodzące do trzonu. U starszych okazów mają ochrowy nalot.
Wysyp zarodników
Biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, o rozmiarach 15–20 × 10–13 μm.
Najbardziej podobna jest tzw. czubajka czerwieniejąca. Różni się brakiem łusek na trzonie, a jej miąższ czerwienieje po uszkodzeniu. Bardzo podobna jest również czubajka gwiaździsta, która jest znacznie mniejsza, posiada mniej, za to większych łat na kapeluszu i inny wzór na trzonie.
Najczęściej nie jest odróżniana przez grzybiarzy, ale taka pomyłka nie jest niebezpieczna. Przez niewprawnych grzybiarzy czubajka kania bywa mylona ze śmiertelnie trującym muchomorem zielonawym, głównie z jego białymi odmianami i z tego powodu przez wielu grzybiarzy nie jest zbierana.
Notowane są przypadki poważnych zatruć muchomorem plamistym oraz grzybami z rodzaju czubajeczka, omyłkowo wziętymi za czubajkę. Podobny i trujący jest także sinoblaszek trujący Chlorophyllum molybdites. Gatunek ten pochodzi z Ameryki Północnej, w Polsce nie występuje.
Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Korei, Japonii i na Nowej Zelandii. W Polsce jest dość pospolity na obszarze całego kraju.
Rośnie na brzegach lasów liściastych i iglastych, na polanach leśnych i zrębach, na łąkach, w parkach, na poboczach szos, na cmentarzach. Unika siedlisk kwaśnych i wilgotnych, rośnie najczęściej na glebach gliniastych i zasobnych w wapń. Owocniki wytwarza od lata do późnej jesieni.
Rodziny grzybów jadalnych w Polsce
