Traszka Grzebieniasta

Traszka Grzebieniasta
Królestwo	Zwierzęta
Gromada	Płazy
Rodzina	Salamandrowate
Gatunek	Traszka Grzebieniasta
Długość ciała	4,1–11 cm.
Masa ciała	0,9–4,6 g.
Zasięg Występowania

Traszka Grzebieniasta (Triturus cristatus) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae). Występuje w Europie. Może prowadzić wodny lub lądowy tryb życia. Zasiedla różnorodne siedliska, zwłaszcza niezarybione zbiorniki czystej wody stojącej o gęstej roślinności, a także pobliskie lasy. Rozmnaża się w wodzie. Samiec przed przekazaniem wybrance spermatoforu wykonuje taniec godowy. Jego partnerka składa jaja, zawijając je w liście roślin wodnych. Z jaj wylęgają się kijanki, które polują w toni wodnej, po czym ulegają przeobrażeniu. Rejestruje się zmniejszanie się liczebności gatunku. Do najważniejszych zagrożeń zalicza się utratę siedlisk związaną z przekształcaniem środowiska naturalnego. W celu ochrony tego gatunku podejmowane są różnorodne działania, w wielu krajach objęty jest ochroną prawną.

Budowa ciała

Płaz osiąga długość ciała 15[4]-18[9][10] cm (według innych źródeł jedynie 8–16 cm[11][8]), przy czym mniejsze od samic samce – 11–12 cm (w Polsce rekord 15,5 cm), płeć przeciwna – 13–14 cm (w Polsce rekord 16,5 cm)[12]. Masa ciała wynosi 7,6–10,6 g[2] w przypadku samców, 6,3–9,4 g[2] – u samic. Jest to największa traszka w Polsce i Wielkiej Brytanii[8], uznaje się ją nieraz też za największego wodnego przedstawiciela salamandrowatych w Europie[13], choć traszka Waltla jest jeszcze większa.

Posiada smukłe[11], masywne i walcowate ciało[4][14], szeroką[13], płaskawą[2] głowę, zaokrąglony pysk[11][2], głęboko wciętą paszczę, otwory nosowe umieszczone na samym końcu nozdrzy[11]. Dobrze zbudowana[4], lekko sklepiona i wydłużona głowa wyraźnie odgranicza się od tułowia[11]. Zarówno szczęka, jak i żuchwa są uzębione, przy czym zęby podniebienne układają się w dwa równoległe rzędy. Symetrycznie ułożone zęby lemieszowe zakrzywiają się podłużnie, zbliżając się do siebie przednimi końcami, a oddalając tylnymi[13]. Oczy złote lub żółte[2] z okrągłymi źrenicami, gruczoły przyuszne niewidoczne. Wyraźnie dostrzega się za to duży fałd podgardzielowy[4][6].

Grzbiet ulega spłaszczeniu grzbietowobrzusznemu[11]. Stale śliska skóra, na grzbiecie i bocznych częściach ciała wyraźnie chropowata[11][14], porowata i gąbczasta z licznymi brodawkami gruczołowymi, na brzuchu pozostaje gładka. Otwór kloakalny to podłużna szpara o średnicy 6–11 mm. Kończyny są silnie umięśnione i zakończone długimi palcami (dłuższymi niż u innych traszek środkowej Europy[4][14]) bez błon pławnych i modzeli. Przednie łapy kończą się czterema palcami, podczas gdy tylne – pięcioma[2]. Nie mają pazurów[15]. Wskaźnik określający odległość pomiędzy kończynami przednimi wynosi 0,45–0,6[13]. Ogon, spłaszczony bocznie[11] i ostro zakończony[12], rzadko dorównuje długością reszcie ciała[4]. Służy on jako główna siła napędowa podczas pływania[11].

Tryb życia

Zwierzę to rozpoczyna swą aktywność na przełomie marca i kwietnia[4], kiedy rozmarza gleba[11]. W zależności od szerokości geograficznej czas ten może wahać się od lutego aż do maja[13]. T. cristatus prowadzi nocny tryb życia[4]. Tylko w okresie godowym, podczas przebywania w wodzie, wykazuje aktywność całodobową. Jednakże według innych źródeł jest aktywny nocą, za dnia kryjąc się wśród roślinności na dnie zbiornika wodnego[8]. W wodzie porusza się bardzo sprawnie, o wiele sprawniej niż na lądzie[9]. Pływając, używa ogona[2]. Odżywia się wówczas bardzo intensywnie organizmami wodnymi, takimi, jak: ośliczki, małżoraczki[11] i inne skorupiaki, pająki wodne, owady wodne i ich larwy, ślimaki[11], pijawki[12], a także małe ryby oraz skrzek[2] i kijanki płazów[2][25]. Wymienia się tu zarówno larwy odrębnego rzędu płazów bezogonowych, jak i własnego, nie gardząc nawet należącymi do tego samego gatunku[12]. Ich ofiarami padają rzadziej ważki i dorosłe traszki zwyczajne[8], jednak w Mołdawii odnotowano spadek populacji tych ostatnich z powodu drapieżnictwa większego kuzyna[13].

Po zakończeniu godów część traszek wychodzi na ląd (zazwyczaj w lipcu lub sierpniu[6], a według innych źródeł w sierpniu lub wrześniu[8]), część jednakże, szczególnie samców[11], pozostaje jeszcze przez jakiś czas w wodzie, czasami nawet do zimy. Te, które wyszły na ląd, polują nocą, ale w czasie deszczu również w dzień[4].

Rozród

Płazy w Polsce

---

Rodzina Żabowate:

Żaba Wodna - Żaba Śmieszka - Żaba Jeziorkowa - Żaba Moczarowa - Rzekotka Drzewna.

Rodzina Salamandrowate:

Traszka Zwyczajna - Salamandra Plamista - Traszka Grzebieniasta - Traszka Karpacka - Traszka Górska.

Rodzina Grzebiuszkowate:

Rodzina Ropuchowate:

Rodzina Rzekotkowate: