Salamandra Plamista

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Salamandra Plamista
Salamandra-plamista.gif
Królestwo Zwierzęta
Gromada Płazy
Rodzina Salamandrowate
Gatunek Salamandra Plamista
Długość ciała 10–24 cm.
Masa ciała 0,9–4,6 g.
Zasięg Występowania
Mapa-traszka-zwyczajna.png

Salamandra Plamista – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych o charakterystycznym wyglądzie i szerokim zasięgu występowania.
Prowadzi samotniczy, drapieżny tryb życia. Wyróżnia się liczne podgatunki. W Polsce podlega ochronie częściowej.

Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]

Salamandra plamista to największy europejski przedstawiciel płazów ogoniastych; osiąga długość 10–24 cm. Zwierzę ma walcowate, krępe ciało.
Jego głowa jest duża, płaska i szeroka, pysk – zaokrąglony, oczy – wyłupiaste, o okrągłych, ciemnych źrenicach.
Z boku głowy występują pokaźne pigmentowane gruczoły przyuszne. Szczęki dysponują dwoma rzędami drobnych zębów, inny rodzaj zębów rośnie na środku podniebienia. Boki zdobi 12 bruzd międzyżebrowych.
Pomiędzy bruzdami, na środku grzbietu ma dwa rzędy ujść gruczołów jadowych. Jad tych gruczołów, jak i parotydów, oraz ubarwienie skóry są środkami obrony przed drapieżnikami. Masywne, stosunkowo krótkie i krótkopalczaste nogi tego płaza przystosowały się do życia naziemnego, nie wytwarzają błon pławnych ani modzeli.
Ogon typu lądowego, w przekroju okrągły i krótszy od reszty ciała, kończy się tępo.
Wilgotna i błyszcząca skóra salamandry plamistej ubarwiona jest jaskrawo. Czarny i błyszczący wierzch ciała kontrastuje z żółtymi lub pomarańczowymi plamami bądź pasami.

Siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Prowadzi lądowy tryb życia. Siedliska dorosłych płazów nie ograniczają się do miejsc, w których występuje woda; można je spotkać w wilgotnych lasach liściastych, mieszanych, a rzadziej iglastych, na polanach, w obrębie skalistych zboczy, w buszu, a nawet na obszarach rolniczych, dolinach ze strumieniami, w południowej Europie w pobliżu osiedli ludzkich, na pastwiskach i łąkach.
Toleruje pewne zmiany w swoim siedlisku, znajdowano ją nawet w ogrodach. Szczególnie lubi lasy bukowe, iglastych zaś unika, podobnie jak gleb wapiennych, w przeciwieństwie do piaskowców, margli, a według niektórych także granitów.
Bytuje także w otoczeniu roślinności śródziemnomorskiej. Zamieszkuje głównie okolice podgórskie, w Alpach dochodzi zwykle do wys. 800 m n.p.m., a w polskich Karpatach i Sudetach od 250 do 1087 m n.p.m., nie licząc Tatr – tam do 1000, rzadko 1300 m n.p.m.
Według innych źródeł rozrodczy areał salamandry plamistej w Polsce mieści się w pasie wysokościowym 300-1125 m n.p.m., przy czym najliczniejsze występowanie tego płaza występuje w paśmie 600-800 m n.p.m.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Gody salamandry plamistej uzależnione są od warunków klimatycznych, odbywają się od kwietnia, także latem i jesienią. W obszarach o ciepłym klimacie reprodukcja może też odbywać się w najchłodniejszej porze roku.
Salamandry w tym okresie wyraźnie się ożywiają; podniecone samce penetrują okolicę w poszukiwaniu osobników płci przeciwnej, orientując się za pomocą węchu i wzroku. Często dochodzi między nimi do walk o wybrankę.
Poród przebiega z trudnością, bo salamandra musi przybrać odpowiednią pozę, zanurzając tylną część ciała, co przy kiepskich umiejętnościach pływackich może okazać się dla niej niebezpieczne, szczególnie gdy nurt jest zbyt rwący. Rodzi przeważnie od 20 do 80, średnio 40 larw o długości 22–37 mm.


Płazy w Polsce