Jałowiec Sabiński
|
| ||
 | ||
| Królestwo | Rośliny | |
| Rząd | Cyprysowce | |
| Rodzina | Cyprysowate | |
| Wysokość | Płożący | |
Jałowiec Sabiński, jałowiec sawina – gatunek krzewu iglastego należący do rodziny cyprysowatych. Znany też pod nazwą jałowiec sabina. Rośnie na obszarach górskich w Eurazji. Zawiera trujący sabinol o nieprzyjemnym zapachu wyczuwalnym po roztarciu gałązek. Często jest uprawiany jako roślina ozdobna.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Płożący się nisko po ziemi, silnie rozrastający się wszerz krzew. Pędy niemal okrągłe na przekroju, rozgałęzione miotełkowato.
Liście
Ulistnienie naprzeciwległe. Liście łuskowate trójkątnie-jajowate, przylegające do gałązek, tępe. Mają długość 1–3 mm i zachodzą na siebie dachówkowato. Liście igiełkowate tylko na młodych pędach, osiągają do 4 mm długości.
Szyszki
Wykształcają się jako szyszkojagody. Zawierają dwa nasiona. Wyrastają na haczykowato zagiętej szypułce, dojrzałe są czarne.
Rozmieszczenie[edytuj | edytuj kod]
Jego ojczyzną są góry południowej Europy oraz Azji Mniejszej, Azji Środkowej i Kaukazu, a także Afryka Północna.
W Polsce roślina bardzo rzadka na naturalnych stanowiskach. Gatunek rósł na czterech stanowiskach w Pieninach na Facimiechu, Głowie Cukru, Sokolicy i Bystrzyku. W 2008 jego potwierdzone stanowiska znajdowały się tylko w Pieninach Centralnych: na skałach Facimiecha, Głowy Cukru i Piecków.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Krzew, nanofanerofit. W Polsce występuje jako relikt trzeciorzędowy. Rośnie w szczelinach skał wapiennych na nasłonecznionych, trudno dostępnych, południowych stokach. Szyszkojagody dojrzewają w drugim roku. Największą zdolność kiełkowania uzyskują po ciepło-chłodnej stratyfikacji i podsuszeniu. Charakterystyczny dla jałowca sabińskiego jest silny i nieprzyjemny zapach spowodowany obecnością sabinolu. Liczba chromosomów 2n = 22.
Cała roślina jest bardzo silnie trująca. Powoduje mdłości, pobudzenie, zaburzenia rytmu serca, duszności, skurcze macicy i paraliż układu nerwowego. Już 6 kropli olejku z tego jałowca uważane jest za dawkę śmiertelną.
| Krzewy Liściaste: | Bez Czarny - Bez Koralowy - Bukszpan Zwyczajny - Kalina Koralowa - Róża - Leszczyna Pospolita - Wierzba Iwa - Irga Czarna - Irga Zwyczajna - Olsza Zielona - Porzeczka Czarna - Porzeczka Zwyczajna - Śliwa Tarnina - Wierzba Śląska - Wierzba Szara - Wierzba Uszata - Wierzba Wiciowa - Wiśnia Karłowata - Jeżyna. |
| Krzewy Iglaste: | Jałowiec Pospolity - Jałowiec Płożący - Kosodrzewina - Jałowiec Sabiński. |