Róża

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Róża
Wierzba-iwa.jpg
Królestwo Rośliny
Rząd Malpigiowce
Rodzina Wierzbowate
Gatunek Róża
Wysokość do 9 m.

Róża – rodzaj krzewów należących do rodziny różowatych. Znanych jest ok. 140–260 gatunków występujących na półkuli północnej.
Występują w różnych formacjach leśnych i zaroślowych. Są krzewami i pnączami o kwiatach zwykle pachnących, zapylanych przez owady.
Są źródłem olejku różanego wykorzystywanego w przemyśle perfumeryjnym, są roślinami leczniczymi i jadalnymi, ale przede wszystkim wykorzystywane są jako rośliny ozdobne.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]


Pokrój
Krzewy osiągające zwykle do ok. 3 m wysokości, w przypadku gatunków pnących nawet do 30 m. Pędy kolczaste, wyprostowane, łukowate, płożące lub pnące.
Różne części rośliny często z gruczołkami zawierającymi olejki eteryczne, po roztarciu wydzielającymi specyficzny dla różnych gatunków zapach. Z korzeni wypuszczają mniej lub bardziej obficie odrosty.
Liście
Skrętoległe, sezonowe, nieparzystopierzaste z 5–9 listkami. Z wierzchu matowe lub połyskujące, od spodu nagie, owłosione, nierzadko także gruczołowato.
Kształt listków eliptyczny, jajowaty lub okrągły, na szczycie blaszka liściowa zaokrąglona lub zaostrzona, u nasady zaokrąglona lub zbiegająca.
Brzeg liścia zwykle piłkowany, z ząbkami ogruczolonymi lub bez gruczołów. Osadki liści nagie lub owłosione, często z gruczołami i kolcami.
Przylistki zrośnięte z ogonkiem liściowym, często na znacznej jego długości i ogruczolone na krawędzi. Zwykle różnie wykształcone na pędach kwitnących i płonnych.
Kwiaty
Duże, pachnące, obupłciowe, promieniste, wyrastają na szypułkach różnej długości. Szypułki mogą być proste lub wygięte, gładkie, owłosione lub kolczaste. Kwiaty osadzone są pojedynczo lub zebrane w kwiatostany: wiechy, baldachogrona i podbaldachy. Korona kwiatu zwykle jest 5-płatkowa, czteropłatkowa.
Płatki są różnokształtne, barwy białej, różowej lub czerwonej. W pąku płatki są zwinięte spiralnie, przez co pąki kwiatowe są charakterystycznie wydłużone. U nasady płatków znajduje się zwykle wieniec gruczołów miodnikowych.
Działki kielicha zielone, całobrzegie lub trzy zewnętrzne pierzasto podzielone. Liczne słupki wraz pręcikami osadzone są we wklęsłym dnie kwiatowym zwanym hypancjum.
Pręcików jest od 50 do kilkuset, zwykle barwy żółtej, rzadziej pomarańczowej, białej, czerwonej. Nitki pręcików są cienkie, w pąku skręcone lub zgięte, zakończone są pylnikami, z których każdy zawiera dwa worki z dwoma komorami pyłkowymi. Słupki są zwykle wolne, czasem zrośnięte w górnej części szyjkami.
Zalążnia w każdym słupku jest siedząca lub osadzona na krótkim trzoneczku. Łożysko w zalążni jest przyścienne, osadzone w nim zalążki są odwrócone.
Pień


Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]