Kozica Tatrzańska: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 12:21, 15 cze 2022

Kozica Tatrzańska


Królestwo	Zwierzęta
Gromada	Ssaki
Rodzina	Wołowate
Gatunek	Kozica Tatrzańska
Długość ciała	z ogonem do 130 cm.
Wysokość ciała
Masa ciała	35-50 kg.

Kozica Tatrzańska – ssak z rodziny wołowatych, podgatunek kozicy północnej występujący w Tatrach oraz w Niżnych Tatrach na Słowacji. Jest najdalej na północ wysuniętą populacją kozicy.

Różnice między kozicą tatrzańską a kozicą alpejskąe[edytuj | edytuj kod]

Można wyróżnić wiele cech, które pozwoliły Blahoutowi wyodrębnić podgatunek tatrzański kozicy. Z cech kraniometrycznych można wymienić całkowitą długość czaszki, która u kozicy alpejskiej dochodzi do 180 mm, a u kozicy tatrzańskiej zdecydowanie przekracza 180 mm, a nawet przekracza 190 mm.
Najprawdopodobniej kozice tatrzańskie są cięższe od kozic alpejskich, potwierdzenie tej tezy jest niemożliwe ze względu na małą liczebność kozic tatrzańskich.
Normą jest schodzenie kozic alpejskich zimą poniżej granicy lasu, natomiast kozice tatrzańskie czynią to sporadycznie.

Pokrewieństwo z innymi podgatunkami kozicy[edytuj | edytuj kod]

Prowadzone przez naukowców z hiszpańskiego Uniwersytetu w Oviedo badania wykazały, że kozica tatrzańska jest najbliżej spokrewniona z kozicą karpacką Rupicapra rupicapra carpatica, a nieco dalej z kozicą alpejską Rupicapra rupicapra rupicapra.
Rozdzielenie populacji karpackiej i tatrzańskiej nastąpiło co najmniej 10 000 lat temu, a populacji karpackiej i alpejskiej co najmniej 15 000 lat temu.

Odżywianie[edytuj | edytuj kod]

Kozice odżywiają się pokarmem roślinnym, najczęściej wybieranymi przez nie gatunkami są: pędy, kora i liście jarzębu pospolitego górskiego, pędy liście i owoce różnych gatunków jagód oraz ponad setka innych gatunków roślin zielnych, jak: miłosna górska, różne gatunki przywrotników, arcydzięgiel litwor, ostróżka tatrzańska. Kozice zjadają również czasami mchy i porosty.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Okres godowy u nich przypada na okres od października do grudnia, lub nawet od sierpnia do stycznia. Ciąża, po której rodzi się zazwyczaj jedno jagnię, trwa 22 tygodnie. Samica karmi młode mlekiem przez okres 4–5 miesięcy.

Rząd Parzystokopytne

Rodzina Wołowate:

Żubr Europejski - Muflon Śródziemnomorski - Kozica Tatrzańska.

Rodzina Świniowate:

Dzik Euroazjatycki.

Rodzina Jeleniowate:

Łoś Euroazjatycki - Sarna Europejska - Jeleń Szlachetny - Daniel Zwyczajny.

@@ Linia 4: / Linia 4: @@
 <center>'''Kozica Tatrzańska'''</center>
 |-
-| colspan="2" | [[Plik:Muflon-srodziemnomorski.jpg|center|250px]]
+| colspan="2" | [[Plik:Kozica-tatrzanska1.jpg|center|250px]]
 |-
 | colspan="3" style="background-color:#00FFFF;" |
@@ Linia 21: / Linia 21: @@
 |-
 |style="width: 45%" | '''Długość ciała'''
-| 70–90 cm.
+| z ogonem do 130 cm.
 |-
 |style="width: 45%" | '''Wysokość ciała'''
-| 60–75 cm.
+|
 |-
 |style="width: 45%" | '''Masa ciała'''
-| owca 25–35 kg.<br>tryk 35–40 kg.
+| 35-50 kg.
 |-
 | colspan="3" style="background-color:#00FFFF;" |
-<center>'''Zasięg Występowania'''</center>
-|-
-| colspan="2" | [[Plik:Mapa-muflon.png|center|250px]]
-|-
-| colspan="3" style="background-color:#00FFFF;" |
 |}
-'''Muflon Śródziemnomorski''' – podgatunek owcy domowej, ssaka łożyskowego z rodziny wołowatych. Pierwotnie występował tylko na Korsyce i Sardynii, później został introdukowany w wielu miejscach Europy. Najmniejszy przedstawiciel dzikich owiec.
+'''Kozica Tatrzańska''' – ssak z rodziny wołowatych, podgatunek kozicy północnej występujący w Tatrach oraz w Niżnych Tatrach na Słowacji. Jest najdalej na północ wysuniętą populacją kozicy.
 <br>
-==Występowanie==
+==Różnice między kozicą tatrzańską a kozicą alpejskąe==
-Występujące w Europie muflony stanowią jedną z form gatunku Ovis aries, pierwotnie zasiedlającego obszary od Azji Mniejszej po wschodnie obszary Iranu.<br> Prawdopodobnie zostały one około 8000 lat temu celowo lub przypadkowo introdukowane na niektórych wyspach Morza Śródziemnego, w tym na Korsyce i Sardynii.<br>
+Można wyróżnić wiele cech, które pozwoliły Blahoutowi wyodrębnić podgatunek tatrzański kozicy. Z cech kraniometrycznych można wymienić całkowitą długość czaszki, która u kozicy alpejskiej dochodzi do 180 mm, a u kozicy tatrzańskiej zdecydowanie przekracza 180 mm, a nawet przekracza 190 mm.<br>
-Na bazie reliktowych populacji z obu wymienionych wysp dokonano w późniejszych czasach introdukcji muflonów na terenach kontynentalnej części Europy.<br>
+Najprawdopodobniej kozice tatrzańskie są cięższe od kozic alpejskich, potwierdzenie tej tezy jest niemożliwe ze względu na małą liczebność kozic tatrzańskich.<br>
-Muflon europejski, występujący na Korsyce i Sardynii, żyje w otwartych górskich terenach, na kamienistych, suchych zboczach.<br>
+Normą jest schodzenie kozic alpejskich zimą poniżej granicy lasu, natomiast kozice tatrzańskie czynią to sporadycznie.
-Tutaj był zawsze najbardziej zagrożony przez niekontrolowane polowania i kłusownictwo. Wydaje się, że tylko ścisłe przepisy dotyczące polowań i ponowne wprowadzenie ochrony powoli stabilizują jego zasoby.<br>
-Na Korsyce, gdzie od 1953 r. zakazano polowania na muflony, w 1967 r. było tylko 180 muflonów, ale do 2010 r. populacja wzrosła do 800 osobników.<br>
-Na Sardynii około 1955 r. populacja liczyła około 700 zwierząt, w 1967 r. tylko około 300 okazów. Programy ochrony zwiększyły populację do ponad 1000 osobników do 1980 roku. W 2015 r. na Sardynii naliczono około 6000 muflonów.
 <br>
-==Morfologia==
+==Pokrewieństwo z innymi podgatunkami kozicy==
-; Długość ciała:
+Prowadzone przez naukowców z hiszpańskiego Uniwersytetu w Oviedo badania wykazały, że kozica tatrzańska jest najbliżej spokrewniona z kozicą karpacką Rupicapra rupicapra carpatica, a nieco dalej z kozicą alpejską Rupicapra rupicapra rupicapra.<br>
-–90 cm
+Rozdzielenie populacji karpackiej i tatrzańskiej nastąpiło co najmniej 10 000 lat temu, a populacji karpackiej i alpejskiej co najmniej 15 000 lat temu.
-; Długość ogona:
-zwanego chwostem: ok. 6–10 cm
-; Wysokość w kłębie:
-–75 cm
-; Rogi:
-u samców długie, kręcone, o długości 50–80 cm, u samic nie występują, lub osiągają długość maksymalnie rzędu 10 cm
-; Masa ciała:
-owca 25–35 kg, tryk 35–40 kg
-; Ubarwienie:
-Ubarwienie tryków zwane inaczej wełną lub runem jest jasne, szata zimowa jest bardziej brązowa. Samce posiadają często tzw. siodło, charakterystyczną białą plamę na bokach ciała. Podbrzusze, lustro na zadzie i wewnętrzne strony nóg są białe. Wełna muflona, z wyjątkiem włosów na podgardlu, jest stosunkowo krótka.
-; Rogi:
-Charakterystyczne, duże, skręcone ślimakowato. Samice nie mają rogów, ewentualnie małe i skierowane do tyłu. U samców proces ich wzrostu jest stopniowy. Już po urodzeniu uwypuklają się na kości czołowej możdżenie.<br>
-Po miesiącu zaczyna przyrastać rogowa pochwa. Na początku zimy rogi osiągają 15–20 cm, a ich wzrost zatrzymuje się. Na tym etapie zaznacza się wyraźnie pierścień roczny. W następnym roku rozwija się 11-13 zgrubień.<br>
-Rogi przyrastają o kolejne 20 cm. Z nadejściem zimy wzrost znowu ustaje. Taki cykl powtarza się przez 4–5 lat, dopóki rogi nie skręcą się ślimakowato. Groty rogów zaczynają wtedy dosięgać gardła czy nawet przedniej części pyska. W żargonie myśliwskim rogi nazywają się ''ślimy''.
 <br>
 ==Odżywianie==
-Żywi się roślinami zielnymi, liśćmi krzewów i owocami. Zimą zadowala się suchymi liśćmi, korą drzew, gałązkami i porostami.
+Kozice odżywiają się pokarmem roślinnym, najczęściej wybieranymi przez nie gatunkami są: pędy, kora i liście jarzębu pospolitego górskiego, pędy liście i owoce różnych gatunków jagód oraz ponad setka innych gatunków roślin zielnych, jak: miłosna górska, różne gatunki przywrotników, arcydzięgiel litwor, ostróżka tatrzańska. Kozice zjadają również czasami mchy i porosty.
 <br>
 ==Rozród==
 Okres godowy u nich przypada na okres od października do grudnia, lub nawet od sierpnia do stycznia. Ciąża, po której rodzi się zazwyczaj jedno jagnię, trwa 22 tygodnie. Samica karmi młode mlekiem przez okres 4–5 miesięcy.
-<br><br>
+<br><br><br><br><br><br><br><br><br>
 {{Ssaki rząd parzystokopytne}}
 <br>
 [[Category:Ssaki]]