|
|
| Linia 36: |
Linia 36: |
| | | colspan="3" style="background-color:#00FFFF;" | | | | colspan="3" style="background-color:#00FFFF;" | |
| | |} | | |} |
| − | '''Łoś Euroazjatycki''' – największy współcześnie żyjący gatunek ssaka kopytnego z rodziny jeleniowatych, wyróżniający się charakterystycznym porożem i wyjątkowo długimi kończynami.<br>
| + | Jeleń szlachetny[3][4] (Cervus elaphus) – gatunek dużego ssaka lądowego z rodziny jeleniowatych (Cervidae). . |
| − | Żyje w podmokłych lasach północnej Eurazji i Ameryki Północnej. Występujący w Polsce podgatunek – łoś europejski jest największą żyjącą w Polsce zwierzyną łowną. Rzadki i objęty całorocznym okresem ochronnym.
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Występowanie== | | ==Występowanie== |
| − | Obecny zasięg występowania łosia obejmuje północną strefę lasu borealnego (tajga) i tundrę półkuli północnej. W Ameryce Północnej jest spotykany na Alasce, w Kanadzie i w północnych Stanach Zjednoczonych.
| + | |
| − | W Eurazji występuje od Półwyspu Skandynawskiego po wschodnie wybrzeża Azji.
| |
| − | Najliczniej występuje w Skandynawii, na Syberii, Alasce i w Kanadzie. Został z powodzeniem introdukowany w Nowej Fundlandii w 1904, gdzie stał się dominującym ssakiem kopytnym – oraz na wyspie Anticosti.
| |
| − | Łoś zasiedla leśne i zakrzewione tereny podmokłe, bagna, mokradła, torfowiska, trzęsawiska, tereny zalewowe, nad jeziorami i rzekami.
| |
| − | Przed nadejściem zimy przenosi się na wyżej położone tereny, do lasów iglastych. Po II wojnie światowej w Polsce łoś zachował się jedynie na Podlasiu.
| |
| − | Obecnie polska populacja została odbudowana. Na początku XXI wieku dość licznie występował między innymi w Biebrzańskim (ok. 600 osobników), Kampinoskim (ok. 300 osobników) i Poleskim Parku Narodowym (ok. 150 osobników), a także w Puszczy Bydgoskiej, na terenie Wielkopolski oraz w Małopolsce w Puszczy Dulowskiej, jednak od tego czasu jego pogłowie, dzięki akcjom ochronnym, bardzo wzrosło, przy czym dokładna liczebność jest nieznana (oceniana obecnie na 21 tys.
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Opis== | | ==Opis== |
| − | {| class="wikitable" style="text-align: center; float: left; margin-right: 10px"
| |
| − | !colspan="2"|Podstawowe dane
| |
| − | |-
| |
| − | |Długość ciała || 2,4-3,1 m
| |
| − | |-
| |
| − | |Wysokość w kłębie || 1,5-2,34 m
| |
| − | |-
| |
| − | |Ogon (kwiat) || 5–12 cm
| |
| − | |-
| |
| − | |Dojrzałość płciowa || samica od 2 lat,<br />samiec od 3 lat
| |
| − | |-
| |
| − | |Okres godowy || wrzesień-listopad
| |
| − | |-
| |
| − | |Ciąża || 242-264 dni
| |
| − | |-
| |
| − | |Liczba młodych<br />w miocie || 1-3
| |
| − | |-
| |
| − | |Długość życia || 20-25 lat
| |
| − | |}
| |
| | | | |
| − | Łoś jest największym przedstawicielem rodziny jeleniowatych, a także należy do największych ssaków lądowych Europy. Łeb duży i wydłużony zakończony szerokim pyskiem. Wydłużona, szeroka, mięsista i ruchliwa górna warga pełni funkcje chwytne.<br>
| |
| − | Uzębienie selenodontyczne z 32 zębami. Oczy małe, uszy długie do 26 cm, spiczasto zakończone. Skośne nozdrza są skierowane do dołu. Krótka i masywna szyja umożliwia obracanie głowy w szerokim zakresie.<br>
| |
| − | Pod łbem na szyi zwisa narośl tłuszczowa z długim czarnym włosem, tzw. broda. Na grzbiecie w okolicy kłębu widoczny jest garb, a zad zwierzęcia jest nisko położony. Silne i bardzo długie nogi zakończone są potężnymi, szeroko rozsuwalnymi racicami ułatwiającymi chodzenie po śniegu, bagnach i mokradłach bez zapadania się.<br>
| |
| − | Samiec osiąga 540–740 kg masy ciała, a wysokość od 1,5 m do ponad 2 m. Największy zanotowany osobnik, znaleziony w 1897 roku mierzył 2,34 m, ważył 825 kg, jego poroże miało rozpiętość 199 cm. Samica jest niższa i lżejsza, osiąga masę około 400 kg.<br>
| |
| − | Okrywa włosowa łosia jest jednolicie ciemnobrązowa, na nogach i brzuchu jaśniejsza – białawoszara. Suknia zimowa jest bardziej gęsta.<br>
| |
| − | Byki mają wyrastające z możdżeni poroże w kształcie szerokich łopat lub badyli w układzie poziomym. W porożu wyróżnia się odcinki nazywane różą, tykami i pasynkami, które są mylnie kojarzone z wiekiem zwierzęcia.<br>
| |
| − | Na każdej łopacie może znajdować się do 20 pasynków. Wykształcanie łopat pojawia się u samców ok. 5 roku życia, ale niektóre osobniki nigdy ich nie wykształcają.
| |
| | <br><br> | | <br><br> |
| | | | |
| | ==Tryb życia== | | ==Tryb życia== |
| − | Porusza się powoli i niezgrabnie. Może biec kłusem z prędkością 30 km/h, a na krótkich dystansach 60 km/h. Nigdy nie galopuje. Na mokrym gruncie porusza się hałaśliwie, głośno chlapiąc, ale na suchym lądzie potrafi przemieszczać się bardzo cicho.<br>
| + | |
| − | Jest bardzo zwrotny. Poza okresem godowym rzadko wydaje jakiekolwiek odgłosy.<br>
| |
| − | Źle znosi temperatury powyżej 10 °C i wówczas chętnie chłodzi się w wodzie. Bardzo dobrze i wytrwale pływa i nurkuje. Pokonuje przeszkody wodne od kilkunastu do 20 km. Pod wodą może przebywać do 50 s, a w wodzie spędzać kilka godzin.<br>
| |
| − | Żeruje w dzień i w nocy, ale największą aktywność wykazuje wczesnym rankiem i wieczorem. Przemierza duże odległości w poszukiwaniu pożywienia.<br>
| |
| − | Nie przejawia zachowań terytorialnych, potrzebują 10-15km2 przestrzeni do życia, jednak nie bronią swojego terytorium. <br>
| |
| − | Wiosną i latem starsze samce żyją samotnie, zimą grupują się w niewielkie stada. Podczas zimowych migracji, przechodząc z północy na południe przemierzają nawet około 200 km, a czasem więcej.<br>
| |
| − | Na okres rozrodu tworzą małe grupy rodzinne. Samice z młodymi łączą się w stada. Osobniki przebywające w grupie, z wyjątkiem więzi pomiędzy matką i młodymi, zachowują dużą niezależność.
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Rozród== | | ==Rozród== |
| − | Okres godowy łosi nazywany jest bukowiskiem. Byki nie gromadzą haremu. Dojrzała płciowo samica wchodząca w okres rui przywołuje samca płaczliwym, nosowym porykiwaniem. Samiec poszukujący samicy nie pobiera pokarmu i w okresie rui może stracić 1/5 masy ciała.<br>
| + | |
| − | Walki pomiędzy bykami ubiegającymi się o względy klępy zdarzają się rzadziej niż u innych jeleniowatych i przebiegają mniej widowiskowo. Spotkania rywalizujących samców rozpoczynają działania zmierzające do odstraszenia przeciwnika, demonstracja rozmiarów ciała, uzębienia, poroża i siły głosu.<br>
| |
| − | Ruja trwa około 4 tygodni, od sierpnia do października w Eurazji i od września do listopada w Ameryce Północnej.<br>
| |
| − | Samica wydaje na świat do trzech młodych – nazywanych łoszakami, rzadziej cielakami. Zwykle w miocie jest jeden lub dwa, przy czym młodsze samice rodzą jednego potomka. Łoszaki rodzą się czerwono-brunatne, bez plam. Mają długość ok. 80 cm i wysokość również ok. 80 cm.
| |
| | <br><br> | | <br><br> |
| | {{Ssaki rząd parzystokopytne}} | | {{Ssaki rząd parzystokopytne}} |
| | <br> | | <br> |
| | [[Category:Ssaki]] | | [[Category:Ssaki]] |
