Gil Zwyczajny

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Gil Zwyczajny
Wrobel8-rg.gif
Królestwo Zwierzęta
Gromada Ptaki
Rząd Wróblowe
Rodzina Łuszczakowate
Gatunek Gil Zwyczajny
Długość ciała ok. 17 cm.
Rozpietość skrzydeł ok. 27 cm.
Masa ciała ok. 25 g.

Gil zwyczajny, gil – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych, zamieszkujący Eurazję. Nie jest zagrożony.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje północną Europę i Azję aż po Kamczatkę i Japonię. Poza tym spotkać go można w północnej Turcji i Iranie. Nie zamieszkuje regionów śródziemnomorskich. Częściowo osiadły, ale wiele ptaków migruje zimą bardziej na południe, koczując w miejscach występowania pokarmu. Tylko populacje gnieżdżące się strefie tajgi na północy Europy i Azji migrują regularnie w rejony leżące w niższych szerokościach geograficznych na obu kontynentach. Przeloty od marca do kwietnia i od października do listopada.

W Polsce nieliczny ptak lęgowy we wszystkich regionach, lokalnie może być średnio liczny. Przez 200 lat na terenie Polski gile odbywały lęgi prawie wyłącznie w górach. Na pozostałym obszarze niegdyś tylko zimował, ale co najmniej od początku XX wieku zasięg jego występowania się rozszerzał, a liczebność wzrastała. Według szacunków Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych, w latach 2013–2018 populacja lęgowa gila w Polsce liczyła 64–91 tysięcy par.

Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Gil jest większy od wróbla. Ptak o krępej sylwetce, wydatnej piersi i dużej głowie. Dziób czarny, gruby, krótki, mocny i stożkowaty. Tęczówki oczu i nogi są brązowe.
U obu płci czarny wierzch głowy, biały kuper i długi, niebieskoczarny ogon. Skrzydła długie, czarne ze skośną białą pręgą. Dymorfizm płciowy jest mocno zaznaczony, choć obie płci są jednakowej wielkości. U samca policzki i pierś jaskrawoczerwona, grzbiet (płaszcz) niebieskawopopielaty[8]. U samicy pierś bledsza, brązowo-różowa, grzbiet brązowoszary.
Młode podobne do samic, z szarobrązowym brzuchem, ale bez czarnej czapeczki i z beżową, a nie białą, pręgą na skrzydle. Ubarwienie dorosłe zyskują dopiero po jesiennym pierzeniu.
W okresie lęgowym bardzo skryty, natomiast zimą jest stosunkowo mało płochliwy i daje się obserwować z dość bliska. To ptak ostrożny i mało ruchliwy.

Wymiary[edytuj | edytuj kod]

  • Długość ciała ok. 17 cm
  • Rozpiętość skrzydeł ok. 27 cm
  • Masa ciała ok. 25 g


Biotop[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje wilgotne, gęste lasy iglaste i mieszane, bory świerkowe i jodłowe z gęstym poszyciem, zadrzewienia, sady, parki, cmentarze z drzewkami świerkowymi i ogrody. Unika otwartych terenów i bezdrzewnych pól. Zimą zwracają uwagę nieliczne stadka pięknie ubarwionych samców, którym towarzyszą skromniej ubarwione samice, gdy pojawiają się na obrzeżach siedlisk ludzkich. Wiosną i latem gile skryte są w leśnej gęstwinie i nie zwracają na siebie uwagi. Potem przestają się kryć. W poszukiwaniu pokarmu mogą odwiedzać różne siedliska, a nawet śródmieścia dużych miast czy karmniki.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Wyprowadza 2 lęgi w ciągu roku od maja do lipca. Tworzone pary są monogamiczne.

Rząd Wróblowe