Wróblowe
|
| ||
 | ||
Wróblowe – rząd ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes. Największy rząd ptaków, obejmujący około 6200 gatunków, czyli ponad połowę wszystkich występujących dziś gatunków ptaków.
Nazwa rzędu wywodzi się od nazwy wróbla zwyczajnego Passer domesticus. Wielu autorów uważa, że wróblowe wyewoluowały około 75 mln lat temu w środowisku leśnym na południowym kontynencie Gondwanie.
Inni badacze, np. Gerald Mayr, uznają jednak za bardziej prawdopodobne, że wróblowe powstały już po wymieraniu kredowym, co miałoby być bardziej zgodne z danymi paleontologicznymi i paleobiogeograficznymi.
Przystosowały się do życia w większości siedlisk lądowych na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Wśród innych ptaków wyróżniają się charakterystyczną budową podniebienia, krtani oraz stóp.
Cechy charakterystyczne[edytuj | edytuj kod]
Są to z reguły małe lub średnie ptaki o bardzo zróżnicowanych kształtach, ubarwieniu i trybie życia. Stopy wróblowych mają cztery palce łączące się z nogą na tej samej wysokości. Trzy są skierowane do przodu, a najbardziej wewnętrzny – do tyłu. Kręgi szyjne w liczbie 14, jedynie u szerokodziobów 15.
U większości gatunków skrzydła stopniowo zwężają się w stronę ich czubka, co stanowi przystosowanie do szybkiego poderwania się do lotu i sprawnego manewrowania w powietrzu. Zmniejsza to jednak zdolność utrzymania wysokiej prędkości lotu.
Wiele z nich prowadzi leśny tryb życia. Większość żywi się pokarmem roślinnym lub owadami. Często tworzą pary monogamiczne. Samce większości gatunków aktywnie uczestniczą w wysiadywaniu jaj i wychowywaniu młodych.
Spośród wróblowych najmniejszym gatunkiem jest raniuszek malutki dł. blisko 8 cm, zaś największym kruk zwyczajny podg. principalis o długości niemal 64 cm i masie blisko 1,7 kg. Na drugim miejscu plasują się lirogony wspaniałe, osiągając długość do 103 cm (bez ogona ok. 33 cm) i masę 1,1 kg.