Gil Zwyczajny

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Gil Zwyczajny
Gile.jpg
Królestwo Zwierzęta
Gromada Ptaki
Rząd Wróblowe
Rodzina Łuszczakowate
Gatunek Gil Zwyczajny
Długość ciała ok. 17 cm.
Rozpietość skrzydeł ok. 27 cm.
Masa ciała ok. 25 g.

Gil zwyczajny, gil – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych, zamieszkujący Eurazję. Nie jest zagrożony.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje północną Europę i Azję aż po Kamczatkę i Japonię. Poza tym spotkać go można w północnej Turcji i Iranie. Nie zamieszkuje regionów śródziemnomorskich. Częściowo osiadły, ale wiele ptaków migruje zimą bardziej na południe, koczując w miejscach występowania pokarmu. Tylko populacje gnieżdżące się strefie tajgi na północy Europy i Azji migrują regularnie w rejony leżące w niższych szerokościach geograficznych na obu kontynentach. Przeloty od marca do kwietnia i od października do listopada.

W Polsce nieliczny ptak lęgowy we wszystkich regionach, lokalnie może być średnio liczny. Przez 200 lat na terenie Polski gile odbywały lęgi prawie wyłącznie w górach. Na pozostałym obszarze niegdyś tylko zimował, ale co najmniej od początku XX wieku zasięg jego występowania się rozszerzał, a liczebność wzrastała. Według szacunków Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych, w latach 2013–2018 populacja lęgowa gila w Polsce liczyła 64–91 tysięcy par.

Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Gil jest większy od wróbla. Ptak o krępej sylwetce, wydatnej piersi i dużej głowie. Dziób czarny, gruby, krótki, mocny i stożkowaty. Tęczówki oczu i nogi są brązowe.
U obu płci czarny wierzch głowy, biały kuper i długi, niebieskoczarny ogon. Skrzydła długie, czarne ze skośną białą pręgą. Dymorfizm płciowy jest mocno zaznaczony, choć obie płci są jednakowej wielkości. U samca policzki i pierś jaskrawoczerwona, grzbiet (płaszcz) niebieskawopopielaty[8]. U samicy pierś bledsza, brązowo-różowa, grzbiet brązowoszary.
Młode podobne do samic, z szarobrązowym brzuchem, ale bez czarnej czapeczki i z beżową, a nie białą, pręgą na skrzydle. Ubarwienie dorosłe zyskują dopiero po jesiennym pierzeniu.
W okresie lęgowym bardzo skryty, natomiast zimą jest stosunkowo mało płochliwy i daje się obserwować z dość bliska. To ptak ostrożny i mało ruchliwy.

Wymiary[edytuj | edytuj kod]

  • Długość ciała ok. 17 cm
  • Rozpiętość skrzydeł ok. 27 cm
  • Masa ciała ok. 25 g


Biotop[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje wilgotne, gęste lasy iglaste i mieszane, bory świerkowe i jodłowe z gęstym poszyciem, zadrzewienia, sady, parki, cmentarze z drzewkami świerkowymi i ogrody. Unika otwartych terenów i bezdrzewnych pól. Zimą zwracają uwagę nieliczne stadka pięknie ubarwionych samców, którym towarzyszą skromniej ubarwione samice, gdy pojawiają się na obrzeżach siedlisk ludzkich. Wiosną i latem gile skryte są w leśnej gęstwinie i nie zwracają na siebie uwagi. Potem przestają się kryć. W poszukiwaniu pokarmu mogą odwiedzać różne siedliska, a nawet śródmieścia dużych miast czy karmniki.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Wyprowadza 2 lęgi w ciągu roku od maja do lipca. Tworzone pary są monogamiczne.

Rząd Wróblowe