Czarnowron: Różnice pomiędzy wersjami

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Linia 38: Linia 38:
 
<br>
 
<br>
 
==Występowanie==
 
==Występowanie==
 +
Zamieszkuje wilgotne środowisko [[Europa Zachodnia|Europy Zachodniej]] i [[Europa Południowa|Południowej]]. Stąd rozprzestrzenił się dalej na północny wschód. Granica zasięgu przebiega zasadniczo między Łabą a Odrą. Sięga Szlezwika-Holsztynu, Łaby, Wełtawy, Austrii i wschodnich Włoch.
 +
: W [[Polska|Polsce]] sporadycznie pojawia się głównie w zachodniej części kraju, gniazduje tylko wyjątkowo<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Tomiałojć | imię=Ludwik | nazwisko2= Stawarczyk | imię2=Tadeusz | tytuł= Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany | data=2003 | wydawca=PTPP "pro Natura" | miejsce=Wrocław | isbn=83-919626-1-X | strony=728}}</ref>. Może krzyżować się z wroną siwą, dając płodne potomstwo<ref>{{cytuj książkę | tytuł= Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0| data=2008 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | isbn=978-83-61492-24-5}}</ref><ref name=kruszewicz>{{cytuj książkę | nazwisko=Kruszewicz | imię=Andrzej | tytuł= Ptaki Polski. 2, Wróblowe – ptaki śpiewające | data=2006 | wydawca=Multico Oficyna Wydawnicza | miejsce=Warszawa | isbn=83-7073-455-3 | strony=197}}</ref>.
 +
: W Europie Środkowej w pasie o szerokości kilkudziesięciu kilometrów (70–150 km) o rozciągnięciu południkowym czarnowron występuje wraz z wroną siwą. To powoduje powstawanie tu mieszanych par i mieszańców z różnym udziałem w upierzeniu barwy czarnej i szarej. Ewolucja nie preferuje żadnego z tych gatunków, a i mieszańce nie wykazują większego dostosowania adaptacyjnego do panujących warunków, toteż ta niewyraźna linia graniczna między nimi pozostaje od lat bez zmian. W innym przypadku bardziej ekspansywna forma rozprzestrzeniłaby się stopniowo na terytorium drugiej z nich. Czasem jednak spotyka się osobniki jednego gatunku w głębi areału zamieszkiwanego przez drugi. Są to głównie osobniki młode, które jeszcze nie założyły własnych gniazd i prowadzą koczowniczy tryb życia. Znajdują w nowych warunkach inaczej upierzonych partnerów i osiadają tam już na stałe.
  
 +
Czarnowron uznawany jest przez niektóre ujęcia systematyczne za podgatunek [[wrona siwa|wrony siwej]] (''C. corone''){{r|mk}} lub za odrębny gatunek{{r|ioc}}<ref>{{Cytuj |tytuł = Lista awifauny krajowej |data dostępu = 2021-04-14 |opublikowany = Komisja Faunistyczna PTZool |url = https://komisjafaunistyczna.pl/?page_id=10}}</ref> (wraz z podgatunkiem ''orientalis'' ze środkowej i wschodniej Azji{{r|ioc}}). Badania z roku 2003 (Parkin et al.) wykazały, że ze względu na znaczne różnice w upierzeniu, kojarzenie selektywne oraz zmniejszoną genetyczną żywotność mieszańców, wrona i czarnowron powinny być traktowane jako dwa osobne gatunki<ref>{{cytuj pismo |tytuł = Listcheck. Updating the world view of birds |czasopismo = Birdwatch |strony = 49 |rok = 2003 | miesiąc = sierpień}}</ref>. Przyczyną jego powstania była epoka lodowcowa. Jednak nie wszyscy autorzy podzielają ten pogląd i zachodzi potrzeba dalszych badań{{r|dickinson&christidis}}.
 
<br>
 
<br>
  

Wersja z 23:30, 3 sty 2023

Czarnowron
Wrona-siwa.gif
Królestwo Zwierzęta
Gromada Ptaki
Rząd Wróblowe
Rodzina Krukowate
Gatunek Czarnowron
Długość ciała 48–53 cm.
Rozpietość skrzydeł ok. 90–100 cm.
Masa ciała 396–602 g.

Czarnowron, wrona czarna, wroniec – podgatunek wrony siwej, średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych, częściowo osiadły.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje wilgotne środowisko Europy Zachodniej i Południowej. Stąd rozprzestrzenił się dalej na północny wschód. Granica zasięgu przebiega zasadniczo między Łabą a Odrą. Sięga Szlezwika-Holsztynu, Łaby, Wełtawy, Austrii i wschodnich Włoch.

W Polsce sporadycznie pojawia się głównie w zachodniej części kraju, gniazduje tylko wyjątkowo[1]. Może krzyżować się z wroną siwą, dając płodne potomstwo[2][3].
W Europie Środkowej w pasie o szerokości kilkudziesięciu kilometrów (70–150 km) o rozciągnięciu południkowym czarnowron występuje wraz z wroną siwą. To powoduje powstawanie tu mieszanych par i mieszańców z różnym udziałem w upierzeniu barwy czarnej i szarej. Ewolucja nie preferuje żadnego z tych gatunków, a i mieszańce nie wykazują większego dostosowania adaptacyjnego do panujących warunków, toteż ta niewyraźna linia graniczna między nimi pozostaje od lat bez zmian. W innym przypadku bardziej ekspansywna forma rozprzestrzeniłaby się stopniowo na terytorium drugiej z nich. Czasem jednak spotyka się osobniki jednego gatunku w głębi areału zamieszkiwanego przez drugi. Są to głównie osobniki młode, które jeszcze nie założyły własnych gniazd i prowadzą koczowniczy tryb życia. Znajdują w nowych warunkach inaczej upierzonych partnerów i osiadają tam już na stałe.

Czarnowron uznawany jest przez niektóre ujęcia systematyczne za podgatunek wrony siwej (C. corone)[4] lub za odrębny gatunek[5][6] (wraz z podgatunkiem orientalis ze środkowej i wschodniej Azji[5]). Badania z roku 2003 (Parkin et al.) wykazały, że ze względu na znaczne różnice w upierzeniu, kojarzenie selektywne oraz zmniejszoną genetyczną żywotność mieszańców, wrona i czarnowron powinny być traktowane jako dwa osobne gatunki[7]. Przyczyną jego powstania była epoka lodowcowa. Jednak nie wszyscy autorzy podzielają ten pogląd i zachodzi potrzeba dalszych badań[8].

Wygląd[edytuj | edytuj kod]


Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]

Środowisko[edytuj | edytuj kod]


Pożywienie[edytuj | edytuj kod]


Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]




Rząd Wróblowe

  1. Szablon:Cytuj książkę
  2. Szablon:Cytuj książkę
  3. Szablon:Cytuj książkę
  4. Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika <ref>; brak tekstu w przypisie o nazwie mk
  5. 5,0 5,1 Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika <ref>; brak tekstu w przypisie o nazwie ioc
  6. Szablon:Cytuj
  7. Szablon:Cytuj pismo
  8. Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika <ref>; brak tekstu w przypisie o nazwie dickinson&christidis