Beskid Żywiecki

Z Piękno Polskiej Przyrody
Wersja z dnia 01:39, 14 mar 2022 autorstwa Ryszardgol1 (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Kontynent Europa
Państwo Flaga-polski22px.png   Polska
Flaga-slowacja22px.png    Słowaja
Województwo śląskie
małopolskie
Najwyższy Szczyt Babia Góra 1725 m n.p.m.
Długość
Powierzchnia


Beskid Żywiecki - drugie co do wysokości (po Tatrach) pasmo górskie w Polsce. Należy do Zewnętrznych Karpat Zachodnich, a w ich obrębie do Beskidów Zachodnich.
Przebiega przez niego Wielki Europejski Dział Wodny między zlewiskami Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego.
Do najwyższych szczytów Beskidu Żywieckiego należą:

Inne wyższe szczyty to: Mała Babia Góra (Cyl, 1515 m), Kępa (1521 m), Polica (1369 m), Sokolica (1367 m), Romanka, 1366 m), Munczolik (1356 m), Palenica (1338 m), Lipowski Wierch (1324 m), Rysianka (1322 m), Czernic (1317 m), Kiczorka (1298 m), Boraczy Wierch (1244 m), Jasna Grapa (1240 m), Okrąglica, 1238 m), Wielka Racza (1236 m), Wielka Rycerzowa (1226 m).

Geologia i ukształtowanie terenu[edytuj | edytuj kod]

Beskid Żywiecki zbudowany jest głównie ze skał fliszowych, które powstały w okresie kredy.
W Karpatach Środkowych znajdowało się wówczas morze. Z otaczających go wzniesień znoszony był do niego przez rzeki materiał skalny, który osiadał na dnie tworząc poziome warstwy o grubości do 2 km.
Zbudowane one były z piaskowców inoceramowych, łupków, zlepieńców. Zachowanymi dotąd świadectwami powstawania fliszu karpackiego na dnie morzą są m.in. hieroglify – różnego rodzaju bruzdy na powierzchni piaskowców, będące śladami działalności organizmów morskich lub ruchów słabo z sobą związanych osadów dennych.

Charakterystyczne dla Beskidów osuwiska występują również w Beskidzie Żywieckim; szczególnie w masywie Babiej Góry, pod grzbietem Lipowski Wierch – Romanka i pod Pilskiem. Najczęściej osuwiska występują w łatwo nasiąkających wodą skośnie ułożonych warstwach łupków, lub w lejach źródliskowych potoków jako erozja wsteczna podcinająca zbocza.
Na wielu rzekach i potokach występują progi rzeczne, na których powstają wodospady i kaskady, a pod nimi kotły eworsyjne i baniory. Liczne progi występują np. na potoku Cicha. Największe z wodospadów to Wodospad w Sopotni Wielkiej i Wodospad na Mosornym Potoku.
Występują źródła wód mineralnych, głównie są to solanki i wody siarkowe. Najbardziej znane są źródła solankowe w miejscowości Sól, duże źródło solankowe występuje w Sidzinie Górnej.
Źródła siarkowe występują w miejscowościach Lipnica Wielka i Lipnica Mała oraz na Śmierdzącym Potoku w miejscowości Złatna.

Świat roślin[edytuj | edytuj kod]

Beskid Żywiecki, podobnie jak w całych Karpatach, cechuje piętrowy układ roślinności, jednak w wielu miejscach w wyniku działalności człowieka uległ on zaburzeniu. Przed osiedleńczą działalnością ludzi lasy pokrywały całe Karpaty (tzw. Puszcza Karpacka).
W Beskidzie Żywieckim lasy obecnie zajmują jeszcze około 70% powierzchni, czyli znacznie więcej od średniej krajowej.
Fauna Beskidu Żywieckiego niewiele się różni od typowej fauny Karpat Zachodnich.
Z ssaków kopytnych występują jelenie, dziki i sarny, z drapieżników lis, borsuk, kuna leśna, ryś, żbik, wilk.
Czasami pojawiają się niedźwiedzie brunatne zachodzące tutaj ze strony słowackiej, gdzie zakładają gawry.

Pasma Beskidów w Polsce