Beskid Sądecki

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Kontynent Europa
Państwo Flaga-polski22px.png   Polska
Flaga-slowacja22px.png    Słowaja
Województwo małopolskie
Najwyższy szczyt Radziejowa (1266 m)
Długość
Powierzchnia ok. 670 km² w Polsce


Beskid Sądecki - pasmo górskie w Karpatach Zachodnich, należące do Beskidów Zachodnich.
W granicach Polski rozciąga się na powierzchni ok. 670 km², pomiędzy Dunajcem na zachodzie a dolinami Kamienicy, Mochnaczki, Muszynki i Przełęczą Tylicką (688 m) na wschodzie.
Najwyższym szczytem jest Radziejowa (1266 m). Góry zbudowane są z fliszu płaszczowiny magurskiej.

Topografia[edytuj | edytuj kod]

Do Beskidu Sądeckiego zalicza się trzy pasma górskie:

  • Pasmo Jaworzyny
  • Pasmo Radziejowej
  • Góry Leluchowskie

Przełomowa dolina Popradu dzieli je na dwie grupy. Po północno-wschodniej i wschodniej stronie Popradu znajduje się Pasmo Jaworzyny i Góry Leluchowskie, po południowo-zachodniej i zachodniej leżące w granicach Polski Pasmo Radziejowej oraz pasmo słowackie.
Pasmo słowackie przez część polskich autorów nazywane jest Górami Lubowelskimi od słowackiej nazwy Ľubovnianska vrchovina, która to nazwa według geografów słowackich odnosi się jednak do innego obszaru niż wyznaczanego przez niektórych polskich autorów.
Według tychże polskich autorów nazwy „Pasmo Radziejowej” i „Góry Lubowelskie” związane są tylko z granicą państwową, a faktycznie jest to jedno pasmo.

Sieć wodna[edytuj | edytuj kod]

Obszar Beskidu Sądeckiego należy do dorzecza Dunajca w zlewisku Morza Bałtyckiego.
Jedyną większą rzeką przepływającej przez region jest Poprad, natomiast Dunajec opływa go od zachodu i północy, będąc jego granicą.
Większość cieków wodnych stanowią spływające z gór liczne potoki, płynące dolinami usytuowanymi najczęściej pomiędzy bocznymi grzbietami górskimi.
Uchodzą one bezpośrednio do Dunajca lub Popradu bądź za pośrednictwem mniejszych rzek znajdujących się na granicy regionu, takich jak Grajcarek, Kamienica, czy Muszynka.
W Beskidzie Sądeckim jest niewiele zbiorników wodnych – są to niewielkie jeziora osuwiskowe, których przykładem jest Młaka w rezerwacie przyrody Baniska.

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie, przed osadzeniem się tutaj ludzi cały Beskid Sądecki porastały lasy.
W górach głównie była to buczyna karpacka, w której dominował buk zwyczajny, domieszkę tworzyła jodła pospolita i jawor.
Tylko w niektórych miejscach ostały się fragmenty tej niezmienionej przez działalność człowieka pierwotnej puszczy.
Jawory są już rzadkie, jednak dawniej musiały występować znacznie częściej. Świadczą o tym pochodzące od jawora liczne nazwy geograficzne, nawet w takich miejscach, gdzie obecnie w ogóle już nie ma tego gatunku.
Buka jednak ostało się jeszcze sporo, dawniej bowiem uważano go za drzewo nieprzydatne do celów budowlanych.
Fragmenty buczyny karpackiej chronione są w kilku rezerwatach.
Wycięte lasy zalesiano potem drzewami iglastymi, głównie świerkiem, który w reglu dolnym jest gatunkiem wprowadzonym przez człowieka.
Za naturalne drzewostany świerkowe uważa się tylko świerkowe lasy w szczytowych partiach Radziejowej.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Region jest bardzo atrakcyjny pod względem turystycznym, głównie ze względu na piękne krajobrazy (przełom rzeczny Popradu), liczne uzdrowiska (wody mineralne), bogate dziedzictwo kulturowe regionu (np. Szlak Architektury Drewnianej), folklor.
Przeważającą część obszaru Beskidu Sądeckiego obejmuje Popradzki Park Krajobrazowy oraz obszar Natura 2000 „Ostoja Popradzka”.
W jego obrębie utworzono też wiele rezerwatów przyrody'.

Pasma Beskidów w Polsce