Rudzik Zwyczajny

Rudzik Zwyczajny


Królestwo	Zwierzęta
Gromada	Ptaki
Rząd	Wróblowe
Rodzina	Muchołówkowate
Gatunek	Rudzik Zwyczajny
Długość ciała	16–18 cm.
Rozpietość skrzydeł	24–26 cm.
Masa ciała	20–35 g.

Rudzik Zwyczajny, Rudzik, Raszka – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny muchołówkowatych, wcześniej zaliczany do drozdowatych. Jedyny przedstawiciel rodzaju Erithacus. Nie jest zagrożony.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje całą Europę, zachodni skrawek Syberii i Azji Mniejszej. Izolowane populacje lęgowe w Algierii czy na wyspach wschodniego Atlantyku. Nie występuje na Islandii, w północnej Skandynawii i w niektórych częściach Rosji. Zimuje w południowej i zachodniej Europie, północnej Afryce, Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie. Niektóre osobniki mogą jednak zimować w środkowej Europie. Na Wyspach Brytyjskich jest gatunkiem osiadłym.

W Polsce liczny ptak lęgowy, rozpowszechniony w całym kraju. Według szacunków Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych, w latach 2013–2018 populacja rudzika w Polsce liczyła 2,20–2,98 miliona par lęgowych. Część ptaków zimuje na terenach lęgowych. Poza tym zimą na teren kraju przylatują osobniki z populacji pochodzących ze Skandynawii.

Środowisko[edytuj | edytuj kod]

Ptak licznie występujący w różnych biotopach leśnych i zadrzewieniach. Wilgotne cieniste starsze lasy o obfitym runie i podszycie poprzecinane porębami, wykrotami i z murszejącymi gałęziami, zwłaszcza łęgowe to ich ulubione siedliska.
Unika jednak terenów podmokłych. Występuje również w starych ogrodach, gęstych zaroślach, zadrzewieniach śródpolnych, wrzosowiskach, cmentarzach i parkach, gdzie rosną odpowiednio gęsto krzewy.

Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]

Krępa, okrągła sylwetka ze stosunkowo dużą głową i cienkim ogonem. Obie płci ubarwione jednakowo, zbliżone są też rozmiarem. Najbardziej charakterystycznym elementem upierzenia jest ruda pierś, gardło i boki głowy. Z czasem rudy kolor jaśnieje i matowieje.
Upierzenie z wierzchu oliwkowo-szare, oddzielone od rudej plamy szerokim popielatym pasem. Spód ciała biały, boki w bladym, szarobrązowym odcieniu. Kuper szarobrązowy, ogon i pokrywy nadogonowe brązowe. Dziób i cienkie, długie nogi ciemnobrązowe. Duże, ciemne, wyraziste oczy, które pozwalają mu na dobre widzenie w półmroku zarośli. Zaznaczona wypukła klatka piersiowa.
Skrzydła są oliwkowoszare. Ma delikatniejszą sylwetkę i mniejszy rozmiar niż wróbel. Młode z wierzchu brązowe, ciemno nakrapiane, a od spodu beżowe z kreskowaniem. Jeszcze nie mają pomarańczowych piór.

Dzięki rdzawej barwie czoła, boków głowy, piersi i jednolicie brązowym sterówkom dorosłe rudziki są łatwe do rozpoznania w terenie. Trudniej jest rozróżnić płeć, bowiem rdzawe pole ma taką samą wielkość u samców i samic. Ornitolodzy wiosną rozpoznają trzymaną w ręku samicę po plamie lęgowej na spodzie ciała, a samca po wystającej kloace.
Natomiast młode ptaki poniżej pierwszego roku życia rozróżnia się po żółtych plamkach widocznych na końcach skrzydeł, których nie mają osobniki dorosłe. Te cechy również widoczne są tylko z bliska. Poza tym dzioby starszych rudzików są szare od wewnątrz, a u młodych wnętrze jest żółtawe. Kolejną cechą rozpoznawczą jest śpiew, który słychać nawet wtedy, gdy większość leśnych ptaków milczy.