Żmija Zygzakowata: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Gady w Polsce
Linia 34: | Linia 34: | ||
'''Żmija Zygzakowata''' – gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych. | '''Żmija Zygzakowata''' – gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych. | ||
− | == | + | ==Podstawowe informacje== |
+ | ; Rozmiary: Długość ciała: 90 cm (rzadko do 120 cm)<br />Masa ciała: do 0,170 kg | ||
+ | |||
+ | ; Wygląd: Grzbiet o zabarwieniu brązowym, srebrzystoszarym, żółtawym, oliwkowozielonym, niebieskoszarym, pomarańczowym, czerwonobrązowym lub miedzianoczerwonym. Na grzbiecie ciemniejszy od barwy podstawowej zygzak, tzw. „wstęga kainowa”. Zygzak nie zawsze jest widoczny. Pionowa źrenica. Płaska głowa o trójkątnym zarysie, wyraźnie oddzielona od reszty ciała. Ciało zwęża się w kierunku głowy. Łuski na głowie tworzą wzór przypominający literę X, Y lub V. | ||
+ | |||
+ | ; Biotop: Spotykana na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach, polanach leśnych. Lubi siedliska o chłodnym mikroklimacie. | ||
+ | |||
+ | ; Pokarm:Głównym pokarmem żmij są małe ssaki owadożerne (ryjówki, krety) i [[gryzonie]] (myszowate, nornikowate). Poluje także na [[żaba|żaby]], [[jaszczurki]], pisklęta [[ptaki|ptaków]] i owady (prostoskrzydłe, biegaczowate). Młode odżywiają się głównie owadami, ślimakami, dżdżownicami, młodymi płazami i jaszczurkami. | ||
+ | |||
+ | ; Zachowanie: Tryb życia dzienny. Chętnie przebywa pod kamieniami, krzewami lub wśród korzeni drzew. Najczęściej ucieka przed napastnikiem, atakuje w sytuacji, gdy jest osaczona. Najpierw jednak zazwyczaj głośno syczy, stosunkowo rzadko kąsa. | ||
+ | |||
+ | ; Rozmnażanie: [[Jajożyworodność|Jajożyworodna]] (stąd pochodzi nazwa łacińska ''Vipera''). Pora godowa przypada na kwiecień-maj. {{fakt|Samce toczą rytualne walki przypominające zapasy. Walczące osobniki oplatają się wokół siebie – unoszą przednie części do góry i każdy z nich usiłuje przygnieść przeciwnika do ziemi.|data=2018-07}} Zaloty i sama kopulacja są długotrwałe (kilka godzin). Samica składa 5-15 jaj, z których wykluwają się młode, które od początku prowadzą samodzielny tryb życia. | ||
+ | |||
+ | ; Występowanie: Żmija zygzakowata występuje na terenach od północno-zachodniej [[Francja|Francji]] po wschodnią [[Syberia|Syberię]] i [[Sachalin]]. W [[Skandynawia|Skandynawii]] przekracza koło podbiegunowe, a na południe sięga do [[Włochy|Włoch]] i [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]]. W [[Polska|Polsce]] występuje na całym obszarze, w kilku odmianach, z których najbardziej charakterystyczne są: jasna (szara lub rudobrązowa z czarnym zygzakiem wzdłuż całego grzbietu) i czarna. | ||
+ | |||
+ | : Żmija zygzakowata podlega w Polsce [[ochrona gatunkowa zwierząt|częściowej ochronie gatunkowej]]{{r|rozp2014|rozp2016}}. | ||
+ | |||
+ | ; Działanie jadu i leczenie ukąszeń:Żmije rzadko kąsają człowieka, starając się raczej uciec. Jeśli zostaną zmuszone do obrony, ich ukąszenie często (30–60% przypadków) jest [[suche ukąszenie|suche]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.pctox.pl/news.php?extend.19 |tytuł = Podwójny ślad ukąszenia |autor = Pomorskie Centrum Toksykologii |praca = Cykl „Wiadomości z Krakowa” |data dostępu = 2013-08-26}}</ref> (tj. bez wstrzyknięcia jadu), jednak ze względu na możliwość martwicy, należy zawsze zasięgnąć pomocy medycznej przy potwierdzonym ukąszeniu żmii<ref>{{Cytuj stronę |url = http://sosrany.pl/artykul/37/ |tytuł = Ukąszenie żmii |praca = Sos Rany |data dostępu = 2013-08-26 | archiwum = https://archive.fo/Edd7f}}</ref>. [[Jad]] żmii zygzakowatej jest mieszaniną kilku toksyn o różnorakim działaniu: uszkadzającym [[układ nerwowy]], powodującym [[martwica|martwicę]] tkanek, zmniejszającym [[Krzepnięcie krwi|krzepliwość]] krwi, zmiany rytmu pracy [[serce|serca]]. Po [[Ukąszenie|ukąszeniu]] na skórze poszkodowanego zostają dwie charakterystyczne ranki. Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych. Jednakże nie jest śmiertelnym zagrożeniem dla zdrowego dorosłego człowieka. [[Leczenie]] swoiste polega na podaniu [[Antytoksyna jadu żmij|antytoksyny końskiej]]. | ||
<br> | <br> |
Wersja z 22:55, 18 lis 2022
| ||
Królestwo | Zwierzęta | |
Gromada | gady/zauropsydy | |
Rząd | Łuskonośne | |
Rodzina | Jaszczurkowate | |
Gatunek | Żmija Zygzakowata | |
Długość ciała | do 16 cm | |
Masa ciała | ||
Żmija Zygzakowata – gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych.
Podstawowe informacje[edytuj | edytuj kod]
- Rozmiary
- Długość ciała: 90 cm (rzadko do 120 cm)
Masa ciała: do 0,170 kg
- Wygląd
- Grzbiet o zabarwieniu brązowym, srebrzystoszarym, żółtawym, oliwkowozielonym, niebieskoszarym, pomarańczowym, czerwonobrązowym lub miedzianoczerwonym. Na grzbiecie ciemniejszy od barwy podstawowej zygzak, tzw. „wstęga kainowa”. Zygzak nie zawsze jest widoczny. Pionowa źrenica. Płaska głowa o trójkątnym zarysie, wyraźnie oddzielona od reszty ciała. Ciało zwęża się w kierunku głowy. Łuski na głowie tworzą wzór przypominający literę X, Y lub V.
- Biotop
- Spotykana na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach, polanach leśnych. Lubi siedliska o chłodnym mikroklimacie.
- Pokarm
- Głównym pokarmem żmij są małe ssaki owadożerne (ryjówki, krety) i gryzonie (myszowate, nornikowate). Poluje także na żaby, jaszczurki, pisklęta ptaków i owady (prostoskrzydłe, biegaczowate). Młode odżywiają się głównie owadami, ślimakami, dżdżownicami, młodymi płazami i jaszczurkami.
- Zachowanie
- Tryb życia dzienny. Chętnie przebywa pod kamieniami, krzewami lub wśród korzeni drzew. Najczęściej ucieka przed napastnikiem, atakuje w sytuacji, gdy jest osaczona. Najpierw jednak zazwyczaj głośno syczy, stosunkowo rzadko kąsa.
- Rozmnażanie
- Jajożyworodna (stąd pochodzi nazwa łacińska Vipera). Pora godowa przypada na kwiecień-maj. Szablon:Fakt Zaloty i sama kopulacja są długotrwałe (kilka godzin). Samica składa 5-15 jaj, z których wykluwają się młode, które od początku prowadzą samodzielny tryb życia.
- Występowanie
- Żmija zygzakowata występuje na terenach od północno-zachodniej Francji po wschodnią Syberię i Sachalin. W Skandynawii przekracza koło podbiegunowe, a na południe sięga do Włoch i Azji Mniejszej. W Polsce występuje na całym obszarze, w kilku odmianach, z których najbardziej charakterystyczne są: jasna (szara lub rudobrązowa z czarnym zygzakiem wzdłuż całego grzbietu) i czarna.
- Żmija zygzakowata podlega w Polsce częściowej ochronie gatunkowej[1][2].
- Działanie jadu i leczenie ukąszeń
- Żmije rzadko kąsają człowieka, starając się raczej uciec. Jeśli zostaną zmuszone do obrony, ich ukąszenie często (30–60% przypadków) jest suche[3] (tj. bez wstrzyknięcia jadu), jednak ze względu na możliwość martwicy, należy zawsze zasięgnąć pomocy medycznej przy potwierdzonym ukąszeniu żmii[4]. Jad żmii zygzakowatej jest mieszaniną kilku toksyn o różnorakim działaniu: uszkadzającym układ nerwowy, powodującym martwicę tkanek, zmniejszającym krzepliwość krwi, zmiany rytmu pracy serca. Po ukąszeniu na skórze poszkodowanego zostają dwie charakterystyczne ranki. Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych. Jednakże nie jest śmiertelnym zagrożeniem dla zdrowego dorosłego człowieka. Leczenie swoiste polega na podaniu antytoksyny końskiej.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Rodzina Żółwie Błotne: | Żółw Błotny - Żółw ozdobny. |
Rodzina Jaszczurkowate: | Jaszczurka Zwinka - Jaszczurka Zielona - Jaszczurka Żyworodna - Jaszczurka Murowa. |
Rodzina Padalcowate: | Padalec Zwyczajny - Padalec Kolchidzki. |
Rodzina Połozowate: | Zaskroniec Zwyczajny - Zaskroniec Rybołów - Wąż Eskulapa - Gniewosz Plamisty. |
Rodzina Żmijowate: | Żmija Zygzakowata. |
- ↑ Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika
<ref>
; brak tekstu w przypisie o nazwierozp2014
- ↑ Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika
<ref>
; brak tekstu w przypisie o nazwierozp2016
- ↑ Szablon:Cytuj stronę
- ↑ Szablon:Cytuj stronę