Łyska Zwyczajna

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Łyska Zwyczajna
Lyska-zwyczajna.jpg
Królestwo Zwierzęta
Gromada Ptaki
Rząd Żurawiowe
Rodzina Chruściele
Gatunek Łyska Zwyczajna
Długość ciała 36–39 cm
Rozpietość skrzydeł 70–80 cm
Masa ciała samce 610–1200 g,
samice 610–1150 g

Łyska Zwyczajna, łyska – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny chruścieli. W zachodniej i południowej części zasięgu osiadły i koczujący, północne populacje migrują jesienią na południe lub południowy zachód. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Brak dymorfizmu płciowego, choć samce są nieco większe od samic. Upierzenie dorosłych łupkowoczarne z nagą, podobnie jak dziób, białą blaszką rogową na czole, od której pochodzi polska nazwa gatunku. Palce otoczone karbowanymi płatkami skórnymi, łuski na nogach zielonosiwej barwy.
Młode jaśniejsze z mniejszą i ciemną blaszką na czole, jasnoszarą szyją i piersią, czarnoszarym grzbietem, pisklęta ciemne z żółtą głową, białą brwią, czerwoną plamą na czole, o dziobie czerwonym u nasady, a reszcie białej z czarną kropką na końcu. Pierzenie lotek w lipcu i sierpniu ukryte w trzcinach.
Pływając z lekko kiwającą się głową, zanurzają się bardziej niż kokoszki wodne. Dość ciężko zrywają się do lotu – potrzebują rozbiegu na powierzchni, kiedy to nogi wyciągają do tyłu. Można wtedy dostrzec białą tylną krawędź skrzydła.
Kokoszki natomiast zrywają się do lotu dużo lżej i początkowo z nogami skierowanymi do dołu. Nurkują z lekkiego wyskoku. Podobna do niej łyska czubata pochodząca z Hiszpanii nad tarczką czołową ma dwa okrągłe czerwone narośla.

Wymiary średnie
  • długość ciała 36–39 cm
  • rozpiętość skrzydeł 70–80 cm
Masa ciała
  • podgatunek nominatywny: samce 610–1200 g, samice 610–1150 g
  • podgatunek australis: samce 481–660 g, samice 476–609 g


Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Jaja wysiadywane są przez okres 22–24 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo zaraz po wykluciu, a samodzielność uzyskują po około 8 tygodniach. Na początku zajmują się nimi oboje rodzice, potem tylko samiec, bo samica zakłada drugi lęg.
Młode z pierwszego lęgu opiekują się też młodszym rodzeństwem razem z rodzicami, a nawet je karmią.
Najdłużej żyjąca łyska, której wiek oznaczył człowiek, miała 18 lat.

Toki[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie na lęgowiska w marcu porzuca życie towarzyskie. Pary, łączące się zimą, odchodzą w odosobnienie i stają się agresywne. Zaciekle bronią swojego terytorium, w walce o nie i o jego utrwalenie.
Samiec atakuje wtedy obce łyski biegnąc do nich na powierzchni i uderza w nie skrzydłami, aż się ich pozbędzie. Gdy cel jest osiągnięty, z podniesioną szyją krąży wokół samicy. Takie zachowanie utrwala więzi między partnerami.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Rośliny wodne jak rdestnice, moczarki, ramienice, kłącza trzcin – zarówno części zielone, jak i nasiona są głównie spożywane latem, a różnorodne zwierzęta wodne, szczególnie małże, jesienią i zimą.
Z powierzchni wody wyskakuje na 40 cm, a nurkuje do 6,5 m. Znosi dobrze znaczne zmiany w diecie.

Rząd Żurawiowe