Jaszczurka Zielona: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 21:28, 19 lis 2022

Jaszczurka Zielona


Królestwo	Zwierzęta
Gromada	Zauropsydy
Rząd	Łuskonośne
Rodzina	Jaszczurkowate
Gatunek	Jaszczurka Zielona
Długość ciała	do 40 cm
Masa ciała	do 34 g

Jaszczurka Zielona – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Jest to największa jaszczurka obdarzona kończynami żyjąca w Europie Środkowej.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Gatunek nizinny, w górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Południowa Europa od Hiszpanii po Dniepr oraz na południowych obszarach środkowej Europy.
Północna granica jej zasięgu to równoleżnik 49°N. Jedyne jej stanowisko w okresie powojennym stwierdzono w Ustroniu w latach 1968-1970.
Nieudokumentowane dane pochodzą z Bieszczadów oraz Wyżyny Lubelskiej, okolic Sokołowa Małopolskiego, a ostatnio także z Roztocza.
Powyższe dane wymagają naukowego potwierdzenia.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała do 40 cm Masa ciała do 34 g.
Typowo ubarwione samce są trawiastozielone, bezplamiste lub bogato nakrapiane czarnymi plamkami. Typowe samice są szarozielone pokryte nieregularnymi ciemnymi plamkami z jasnymi liniami wzdłuż grzbietu. Brzuch jednolicie żółty lub żółtozielony.
Pokarm
Stawonogi, głównie owady. Duże osobniki pożerają mniejsze jaszczurki i węże.
Biotop
Tereny trawiaste, kamieniste lub krzewiaste, suche i słoneczne.
Zachowanie
Gatunek ciepłolubny, aktywny za dnia. Wygrzebuje nory w ziemi, w których się chroni i zimuje.
Rozmnażanie
Okres godowy pod koniec kwietnia i w maju. Samica składa pod koniec maja lub w czerwcu do wygrzebanych przez siebie jam w ziemi od 5 do 13 rzadziej do 21 jaj o wymiarach 18x18 mm w pergaminowatych osłonkach.
Młode wylęgają się w sierpniu i mierzą od 8 do 9 cm.

Gady w Polsce

Rodzina Żółwie Błotne:

Żółw Błotny - Żółw ozdobny.

Rodzina Jaszczurkowate:

Jaszczurka Zwinka - Jaszczurka Zielona - Jaszczurka Żyworodna - Jaszczurka Murowa.

Rodzina Padalcowate:

Padalec Zwyczajny - Padalec Kolchidzki.

Rodzina Połozowate:

Zaskroniec Zwyczajny - Zaskroniec Rybołów - Wąż Eskulapa - Gniewosz Plamisty.

Rodzina Żmijowate:

Żmija Zygzakowata.

@@ Linia 4: / Linia 4: @@
 <center>'''Jaszczurka Zielona'''</center>
 |-
-| colspan="2" | [[Plik:Jaszczurka-zwinka.jpg|center|250px]]
+| colspan="2" | [[Plik:Jaszczurka-zielona533.gif|center|250px]]
 |-
 | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 |-
 |style="width: 50%" | Królestwo
-| [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zwierz%C4%99ta Zwierzęta]
+| [[Zwierzęta]]
 |-
 |style="width: 50%" | Gromada
-| [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zauropsydy gady/zauropsydy]
+| [[Zauropsydy]]
 |-
 |style="width: 50%" | Rząd
-| [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81uskono%C5%9Bne Łuskonośne]
+| [[Łuskonośne]]
 |-
 |style="width: 50%" | Rodzina
-| [https://pl.wikipedia.org/wiki/Jaszczurkowate Jaszczurkowate]
+| [[Jaszczurkowate]]
 |-
 |style="width: 50%" | Gatunek
-| Jaszczurka Zwinka
+| Jaszczurka Zielona
 |-
 |style="width: 50%" | Długość ciała
-| od 20 cm do 23,5 cm
+| do 40 cm
 |-
 |style="width: 50%" | Masa ciała
-|
+| do 34 g
 |-
 | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 |}
-'''Jaszczurka Zwinka''' – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurkowatych.
+'''Jaszczurka Zielona''' – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Jest to największa jaszczurka obdarzona kończynami żyjąca w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]].
-Występuje niemal w całej Europie, w tym na terenie całej Polski i jest najczęściej występującym gadem na terenie kraju.
 <br>
 ==Występowanie==
-Zwinka występuje na większości kontynentu europejskiego poza jego południowymi i zachodnimi krańcami.<br>
+Gatunek nizinny, w górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Południowa Europa od Hiszpanii po Dniepr oraz na południowych obszarach środkowej Europy.<br>
-Na zachodzie granicą jej zasięgu jest środkowa Francja. Na północy spotkać ją można nawet w środkowej części Półwyspu Skandynawskiego, jest nieliczna w Wielkiej Brytanii.<br>
+Północna granica jej zasięgu to równoleżnik 49°N. Jedyne jej stanowisko w okresie powojennym stwierdzono w Ustroniu w latach 1968-1970.<br>
-Wschodnia granica zasięgu biegnie przez środkową Rosję. Gatunek występuje również w Turcji. Brak jej we Włoszech, Hiszpanii, południowo-zachodniej Francji oraz na Półwyspie Bałkańskim.<br>
+Nieudokumentowane dane pochodzą z Bieszczadów oraz Wyżyny Lubelskiej, okolic Sokołowa Małopolskiego, a ostatnio także z Roztocza.<br>
-W Polsce jest spotykana do 1200 m n.p.m., zwykle jednak mniej, do 900 m.<br>
+Powyższe dane wymagają naukowego potwierdzenia.
-W Polsce poza dwoma podgatunkami stwierdzono także podgatunek L. a. chersonensis, który występuje po północno-wschodniej części Polski.<br>
+<br>
-Zwinka preferuje siedliska nizinne. Najczęściej można ją spotkać na murawach, terenach kamienistych, rumowiskach skalnych, zasiedla też siedliska ruderalne i ogrody działkowe, parki, wrzosowiska, nasypy kolejowe, zakrzaczone i zadrzewione łąki.<br>
-Stwierdzana jest w lasach sosnowych, mieszanych i na innych terenach położonych blisko muraw.
-<br>
 ==Morfologia==
-Maksymalna długość ciała samca z nieuszkodzonym ogonem w Polsce dochodzi od 20 cm do 23,5 cm, ale w Europie wschodniej dochodzi nawet do 28 cm. Długość tułowia i głowy bez ogona wynosi około 11 cm.<br>
+Długość ciała do 40 cm
-Jaszczurka zwinka jest jednym z czterech gatunków jaszczurek występujących na terenie Polski. Jest też jedną z najbarwniejszych w kraju.<br>
+Masa ciała do 34 g.<br>
-Jej masywne ciało pokrywają ściśle do siebie przylegające łuski. Na grzbiecie są one mniejsze i szorstkie, brzuch zaś pokrywają większe i gładkie.<br>
+Typowo ubarwione samce są trawiastozielone, bezplamiste lub bogato nakrapiane czarnymi plamkami. Typowe samice są szarozielone pokryte nieregularnymi ciemnymi plamkami z jasnymi liniami wzdłuż grzbietu. Brzuch jednolicie żółty lub żółtozielony.<br>
-Na głowie ma regularnie ułożone tarczki. Głowa jest krótsza, lecz większa niż u jaszczurki żyworódki.<br>
+'''Pokarm'''<br>
-Jej ogon jest nieco dłuższy od tułowia, ale i tak jest krótszy niż u innych jaszczurek. W sytuacji zagrożenia zostaje odrzucony dla odwrócenia uwagi drapieżnika, zachowanie to nazywane jest autotomią. Z czasem ogon odrasta do pierwotnej długości.<br>
+Stawonogi, głównie owady. Duże osobniki pożerają mniejsze jaszczurki i węże.<br>
-Kończyny jaszczurki są silnie umięśnione, a palce długie, zakończone pazurkami.<br>
+'''Biotop'''<br>
-Samca można odróżnić po zielonkawym podbrzuszu, czasem nakrapianym drobnymi plamkami, podczas gdy samica ma szary lub kremowy spód ciała. W okresie godowym, czyli w maju, samce przybierają intensywną zieloną barwę. Ubarwienie tych gadów jest bardzo różne.
+Tereny trawiaste, kamieniste lub krzewiaste, suche i słoneczne.<br>
-<br>
+'''Zachowanie'''<br>
-==Ekologia==
+Gatunek ciepłolubny, aktywny za dnia. Wygrzebuje nory w ziemi, w których się chroni i zimuje.<br>
-Najczęstszym łupem tego gada padają bezkręgowce. W skład diety wchodzą pająki, owady, wije oraz ślimaki.<br>
+'''Rozmnażanie'''<br>
-Zdarza się również, że jaszczurka pożywia się gąsienicami, stonogami, dżdżownicami oraz małymi żabami. <br>
+Okres godowy pod koniec kwietnia i w maju. Samica składa pod koniec maja lub w czerwcu do wygrzebanych przez siebie jam w ziemi od 5 do 13 rzadziej do 21 jaj o wymiarach 18x18 mm w pergaminowatych osłonkach. <br>
-Czasem zwinka staje się kanibalem i pożera młode własnego gatunku, bądź innych jaszczurek.<br>
+Młode wylęgają się w sierpniu i mierzą od 8 do 9 cm.
-Małe ofiary połyka, większe zaś chwyta pyskiem i energicznie nimi potrząsa, bądź uderza nimi o ziemię.<br>
-Jaszczurki te są aktywne za dnia. Lubią wygrzewać się rankiem na słońcu, co zwierzętom zmiennocieplnym jest potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.<br>
-Wygrzewają się rano, by po południu polować w niskiej trawie. Gdy temperatura przekracza 40 °C, chowają się do wykopanych przez siebie norek.<br>
-Wieczorem wracają do swoich kryjówek, gdzie spędzają noc. Są terytorialne, bronią terytoriów, na których spędzają czasem całe życie.<br>
-Gady te kopią nory długie na prawie 8 m, najczęściej pod krzewami. Jaszczurki co kilka tygodni zmieniają nory, aby uchronić się przed niebezpieczeństwami.
-<br>
-==Rozród==
-Okres godowy trwa od kwietnia do czerwca, z największą intensywnością w maju. W tym okresie samce przybierają jaskrawozielone barwy i toczą walki w obecności samic, o prawo do kopulacji.<br>
-Walka polega na łapaniu się za gardła, pyski lub inne części ciała, i próbowaniu swoich sił. W przeciwieństwie do samic samce są bardzo agresywne.<br>
-Intensywne kolory mają pokazać, że samiec jest zdrowy i gotowy do przekazania swoich genów. W okresie godów praktykuje poligamię, łączy się z jak największą liczbą samic.<br>
-Przed współżyciem samiec podgryza samicę w okolicy nasady ogona i boków ciała. Po kilku tygodniach samica, wykopawszy norkę, składa w niej od 5 do 15, maksymalnie 18 jaj.<br>
-Do ich wyklucia się konieczne jest zachowanie odpowiedniej wilgotności. Jak u większości gadów samica nie zajmuje się młodymi.<br>
-Małe jaszczurki wylęgają się po około 6–8 tygodniach, na przełomie sierpnia i września, i mają ok. 5,5–6,5 cm długości.<br>
-Są jednolicie brązowe z licznymi małymi plamkami po bokach ciała.
 <br><br>
 {{gady w polsce}}
 <br>
 [[Category:Gady w Polsce]]

Jaszczurka Zielona: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 21:28, 19 lis 2022

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne

Szukaj