Jaszczurka Żyworodna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Utworzono nową stronę "__NOTOC__ {| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | <center>'''Jaszczurka Zielona'''</ce...")
 
 
(Nie pokazano 7 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 2: Linia 2:
 
{| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;"
 
{| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;"
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
−
<center>'''Jaszczurka Zielona'''</center>
+
<center>'''Jaszczurka Żyworodna'''</center>
 
|-
 
|-
−
| colspan="2" | [[Plik:Jaszczurka-zielona533.gif|center|250px]]
+
| colspan="2" | [[Plik:Jaszczurka-żyworodna533.gif|center|250px]]
 
|-
 
|-
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
|-
 
|-
 
|style="width: 50%" | Królestwo
 
|style="width: 50%" | Królestwo
−
| [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zwierz%C4%99ta Zwierzęta]
+
| [[Zwierzęta]]
 
|-
 
|-
 
|style="width: 50%" | Gromada
 
|style="width: 50%" | Gromada
−
| [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zauropsydy gady/zauropsydy]
+
| [[Zauropsydy]]
 
|-
 
|-
 
|style="width: 50%" | Rząd
 
|style="width: 50%" | Rząd
−
| [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81uskono%C5%9Bne Łuskonośne]
+
| [[Łuskonośne]]
 
|-
 
|-
 
|style="width: 50%" | Rodzina
 
|style="width: 50%" | Rodzina
−
| [https://pl.wikipedia.org/wiki/Jaszczurkowate Jaszczurkowate]
+
| [[Jaszczurkowate]]
 
|-
 
|-
 
|style="width: 50%" | Gatunek
 
|style="width: 50%" | Gatunek
−
| Jaszczurka Zielona  
+
| Jaszczurka Żyworodna  
 
|-  
 
|-  
 
|style="width: 50%" | Długość ciała
 
|style="width: 50%" | Długość ciała
−
| do 40 cm
+
| do 16 cm
 
|-  
 
|-  
 
|style="width: 50%" | Masa ciała
 
|style="width: 50%" | Masa ciała
−
| do 34 g
+
|  
 
|-  
 
|-  
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
    
 
    
 
|}
 
|}
−
'''Jaszczurka Zielona''' – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Jest to największa jaszczurka obdarzona kończynami żyjąca w Europie Środkowej.  
+
'''Jaszczurka żyworodna''', żyworódka – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Zootoca.
 +
 
 +
==Budowa ciała==
 +
Jaszczurka żyworodna nie należy do dużych gadów – osiąga długość do 14 lub 16 cm. Około 9,5 cm przypada na ogon.<br>
 +
Ubarwienie jest zwykle brunatne, ciemnobrązowe, jasnobrązowe, szarobrązowe, szare. Plamki i kropki tworzące wstęgi.<br>
 +
Smugi są ciemniejsze od tła, podczas gdy plamki zarówno ciemne, jak i żółtawe. Ciemna podłużna pręga biegnie pośrodkowo.<br>
 +
Niekiedy nie jest ona ciągła, ale tworzona przez drobniejsze plamy. Obok niej leżą plamki barwy jasnej lub ciemnej, porozrzucane nieregularnie albo regularnie ułożone.<br>
 +
Inaczej wygląda brzuszna strona ciała. W przeciwieństwie do grzbietowej wykazuje ona dymorfizm płciowy w barwie. Mianowicie u samic zabarwiona jest na biało, żółtawo, szaro lub pomarańczowo, nieraz z nieznacznym plamkowaniem.<br>
 +
U samców natomiast brzuszna powierzchnia ciała przyjmuje kolor pomarańczowożółty. Przybierając barwy od żółci do pomarańczu, a nawet barwy pomarańczowoczerwonej, w porze godowej pokrywa się on dodatkowo czarnym deseniem.<br>
 +
Głowę zwierzęcia zdobią wyraźne tarczki. Okolica skroniowa, w odróżnieniu od innych jaszczurek polskich, wytwarza drobne łuseczki, a nie tarczki. Grzbiet pokrywają drobne łuski z kilkami.
 
<br>
 
<br>
−
==Występowanie==
+
==Tryb życia==
−
Gatunek nizinny, w górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Południowa Europa od Hiszpanii po Dniepr oraz na południowych obszarach środkowej Europy.<br>  
+
Jaszczurka żyworodna prowadzi dzienny tryb życia. <br>
−
Północna granica jej zasięgu to równoleżnik 49°N. Jedyne jej stanowisko w okresie powojennym stwierdzono w Ustroniu w latach 1968-1970.<br>  
+
Gody w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]] zaczynają się niekiedy pod koniec kwietnia, w maju lub na początku czerwca. <br>
−
Nieudokumentowane dane pochodzą z Bieszczadów oraz Wyżyny Lubelskiej, okolic Sokołowa Małopolskiego, a ostatnio także z Roztocza.<br>  
+
Jaszczurka żyworodna rozmnaża się właściwie nie przez żyworodność, ale przez jajożyworodność, choć niektóre źródła określają ją jako żyworodna.<br>  
−
Powyższe dane wymagają naukowego potwierdzenia.  
+
Ciąża trwa 3 miesiące. Gdy się kończy, w lipcu czy raczej[5] w sierpniu matka wydaje na świat od kilku do kilkunastu młodych.<br>  
 +
Ich liczba mieści się zwykle w przedziale od 3 do 11.<br>
 +
W chwili składania jaj młode jaszczurki rozrywają ich osłonki. Poza wielkością nie różnią się znacząco od osobników dorosłych.
 
<br>
 
<br>
−
 
+
==Ekologia==
−
==Morfologia==
+
Pożywienie jaszczurki żyworodnej stanowią owady, dżdżownicowate, ślimaki nagie, pająki, wije, stonogi i inne bezkręgowce.<br>
−
Długość ciała do 40 cm
+
Zasiedla środowiska bardzo zróżnicowane, w tym wilgotne. Można tu wymienić wilgotne łąki, torfowiska, zwłaszcza wysokie.<br>
−
Masa ciała do 34 g.<br>
+
Wedle innych źródeł żyje przede wszystkim w lasach. Żyje też w wilgotnych, najlepiej widnych lasach, na skrajach cienistych lasów, na małych słabo nasłonecznionych polankach, często nad wodami, na brzegach lasów, na wilgotnych terenach porosłych roślinnością krzewiastą, na zakrzewionych skarpach, na łąkach i innych terenach trawiastych, w okolicach strumieni, zwłaszcza silnie zarosłych.  
−
Typowo ubarwione samce są trawiastozielone, bezplamiste lub bogato nakrapiane czarnymi plamkami. Typowe samice są szarozielone pokryte nieregularnymi ciemnymi plamkami z jasnymi liniami wzdłuż grzbietu. Brzuch jednolicie żółty lub żółtozielony.<br>
 
−
'''Pokarm'''<br>
 
−
Stawonogi, głównie owady. Duże osobniki pożerają mniejsze jaszczurki i węże.<br>
 
−
'''Biotop'''<br>
 
−
Tereny trawiaste, kamieniste lub krzewiaste, suche i słoneczne.<br>
 
−
'''Zachowanie'''<br>
 
−
Gatunek ciepłolubny, aktywny za dnia. Wygrzebuje nory w ziemi, w których się chroni i zimuje.<br>
 
−
'''Rozmnażanie'''<br>
 
−
Okres godowy pod koniec kwietnia i w maju. Samica składa pod koniec maja lub w czerwcu do wygrzebanych przez siebie jam w ziemi od 5 do 13 rzadziej do 21 jaj o wymiarach 18x18 mm w pergaminowatych osłonkach. <br>
 
−
Młode wylęgają się w sierpniu i mierzą od 8 do 9 cm.
 
 
<br><br>
 
<br><br>
 
{{gady w polsce}}
 
{{gady w polsce}}
 
<br>
 
<br>
 
[[Category:Gady w Polsce]]
 
[[Category:Gady w Polsce]]

Aktualna wersja na dzień 21:35, 19 lis 2022

Jaszczurka Żyworodna
Jaszczurka-żyworodna533.gif
Królestwo Zwierzęta
Gromada Zauropsydy
Rząd Łuskonośne
Rodzina Jaszczurkowate
Gatunek Jaszczurka Żyworodna
Długość ciała do 16 cm
Masa ciała

Jaszczurka żyworodna, żyworódka – gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Zootoca.

Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]

Jaszczurka żyworodna nie należy do dużych gadów – osiąga długość do 14 lub 16 cm. Około 9,5 cm przypada na ogon.
Ubarwienie jest zwykle brunatne, ciemnobrązowe, jasnobrązowe, szarobrązowe, szare. Plamki i kropki tworzące wstęgi.
Smugi są ciemniejsze od tła, podczas gdy plamki zarówno ciemne, jak i żółtawe. Ciemna podłużna pręga biegnie pośrodkowo.
Niekiedy nie jest ona ciągła, ale tworzona przez drobniejsze plamy. Obok niej leżą plamki barwy jasnej lub ciemnej, porozrzucane nieregularnie albo regularnie ułożone.
Inaczej wygląda brzuszna strona ciała. W przeciwieństwie do grzbietowej wykazuje ona dymorfizm płciowy w barwie. Mianowicie u samic zabarwiona jest na biało, żółtawo, szaro lub pomarańczowo, nieraz z nieznacznym plamkowaniem.
U samców natomiast brzuszna powierzchnia ciała przyjmuje kolor pomarańczowożółty. Przybierając barwy od żółci do pomarańczu, a nawet barwy pomarańczowoczerwonej, w porze godowej pokrywa się on dodatkowo czarnym deseniem.
Głowę zwierzęcia zdobią wyraźne tarczki. Okolica skroniowa, w odróżnieniu od innych jaszczurek polskich, wytwarza drobne łuseczki, a nie tarczki. Grzbiet pokrywają drobne łuski z kilkami.

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Jaszczurka żyworodna prowadzi dzienny tryb życia.
Gody w Europie Środkowej zaczynają się niekiedy pod koniec kwietnia, w maju lub na początku czerwca.
Jaszczurka żyworodna rozmnaża się właściwie nie przez żyworodność, ale przez jajożyworodność, choć niektóre źródła określają ją jako żyworodna.
Ciąża trwa 3 miesiące. Gdy się kończy, w lipcu czy raczej[5] w sierpniu matka wydaje na świat od kilku do kilkunastu młodych.
Ich liczba mieści się zwykle w przedziale od 3 do 11.
W chwili składania jaj młode jaszczurki rozrywają ich osłonki. Poza wielkością nie różnią się znacząco od osobników dorosłych.

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Pożywienie jaszczurki żyworodnej stanowią owady, dżdżownicowate, ślimaki nagie, pająki, wije, stonogi i inne bezkręgowce.
Zasiedla środowiska bardzo zróżnicowane, w tym wilgotne. Można tu wymienić wilgotne łąki, torfowiska, zwłaszcza wysokie.
Wedle innych źródeł żyje przede wszystkim w lasach. Żyje też w wilgotnych, najlepiej widnych lasach, na skrajach cienistych lasów, na małych słabo nasłonecznionych polankach, często nad wodami, na brzegach lasów, na wilgotnych terenach porosłych roślinnością krzewiastą, na zakrzewionych skarpach, na łąkach i innych terenach trawiastych, w okolicach strumieni, zwłaszcza silnie zarosłych.

Gady w Polsce
Rodzina Żółwie Błotne: Żółw Błotny - Żółw ozdobny.
Rodzina Jaszczurkowate: Jaszczurka Zwinka - Jaszczurka Zielona - Jaszczurka Żyworodna - Jaszczurka Murowa.
Rodzina Padalcowate: Padalec Zwyczajny - Padalec Kolchidzki.
Rodzina Połozowate: Zaskroniec Zwyczajny - Zaskroniec Rybołów - Wąż Eskulapa - Gniewosz Plamisty.
Rodzina Żmijowate: Żmija Zygzakowata.


Źródło: „http://geodirectory-katalog.pl/index.php?title=Jaszczurka_Żyworodna&oldid=4740”