Gęgawa: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 6 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
− | {| class="wikitable" style="width: | + | {| class="wikitable" style="width: 27%; float:right; margin-left: 10px;" |
| colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | | colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | ||
<center>'''Gęgawa'''</center> | <center>'''Gęgawa'''</center> | ||
|- | |- | ||
− | | colspan="2" | [[Plik: | + | | colspan="2" | [[Plik:Ges-gegawa.jpg|center|250px]] |
|- | |- | ||
| colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | | colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | ||
Linia 24: | Linia 24: | ||
|- | |- | ||
|style="width: 50%" | Długość ciała | |style="width: 50%" | Długość ciała | ||
− | | | + | | 76–89 cm. |
|- | |- | ||
|style="width: 50%" | Rozpietość skrzydeł | |style="width: 50%" | Rozpietość skrzydeł | ||
− | | | + | | 147–180 cm. |
|- | |- | ||
|style="width: 50%" | Masa ciała | |style="width: 50%" | Masa ciała | ||
− | | samic | + | | samic 2070–3960 g.<br>samiec 2600–4560 g. |
|- | |- | ||
| colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | | colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | ||
− | + | <center>'''Zasięg występowania'''</center> | |
+ | |- | ||
+ | | colspan="2" | [[Plik:Mapa-ges-gegawa.png|center|250px]] | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan="3" style="background-color:#C0C0C0;" | | ||
|} | |} | ||
'''Gęgawa''', gęś gęgawa – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych. <br> | '''Gęgawa''', gęś gęgawa – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych. <br> |
Aktualna wersja na dzień 22:26, 30 cze 2022
| ||
Królestwo | Zwierzęta | |
Gromada | Ptaki | |
Rząd | Blaszkodziobe | |
Rodzina | Kaczkowate | |
Gatunek | Gęgawa | |
Długość ciała | 76–89 cm. | |
Rozpietość skrzydeł | 147–180 cm. | |
Masa ciała | samic 2070–3960 g. samiec 2600–4560 g. | |
| ||
Gęgawa, gęś gęgawa – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych.
Przodek gęsi domowej, od której jest nieco mniejsza. Zamieszkuje Eurazję. Zimuje głównie w basenie Morza Śródziemnego oraz w środkowej, południowej i wschodniej Azji. Tylko gęgawy z Wielkiej Brytanii nie migrują. Przeloty w lutym–marcu i wrześniu–listopadzie.
W Polsce nielicznie lęgowa, jej liczebność wykazuje jednak silną tendencję wzrostową; w latach 2013–2018 liczebność gęgawy szacowano na 6000–9000 par lęgowych.
Występuje na niżu w całym kraju, najliczniej w Polsce północno-zachodniej i środkowej; w górach i na pogórzu nie występuje. Liczna na przelotach, dość licznie też zimuje – liczebność osobników migrujących i zimujących także silnie wzrosła w ciągu ostatnich lat.
W trakcie migracji i zimowania spotykana jest na terenie całego kraju, choć najliczniej na Pomorzu Zachodnim, Ziemi Lubuskiej, w Wielkopolsce, na Śląsku, lokalnie na Podlasiu i Lubelszczyźnie.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
W upierzeniu brak dymorfizmu płciowego. Dorosłe gąsiory są jednak nieco większe od gęsi.
Ogólna barwa szaropopielata, wierzch i boki z poprzecznym prążkowaniem, spód jaśniejszy z ciemniejszym pręgowaniem. Brzuch i podogonie białe. Na szyi podłużne pręgi. W locie widać srebrzystoszary spód i przód skrzydeł, co ją odróżnia od innych gęsi.
Nogi różowe, dziób u gęgawy europejskiej w całości pomarańczowy. Podgatunek zamieszkujący środkową i wschodnią Azję ma dziób różowy, jest nieco jaśniejsza i ma nieco szersze pręgi na wierzchu ciała.
Oba podgatunki spotykają się ze sobą w Europie Środkowej i można spotkać tu ptaki o dziobach w dwu kolorach. Biały paznokieć i czerwone łapy.
Odznacza się niebywałą wiernością – łączy się w pary na całe życie, a gdy jeden z partnerów zginie, drugi pozostaje już na stałe samotny. Lecąc stadem w powietrzu tworzą charakterystyczną formację zwaną kluczem.
Jej głos jest bardzo zbliżony do krzyków gęsi domowej. Najdłużej żyjąca gęgawa, której wiek oznaczył człowiek, miała ponad 25 lat.
- Wymiary średnie
- Długość ciała 76–89 cm
- Rozpiętość skrzydeł 147–180 cm
- Masa ciała:
- samce 2600–4560 g, samice 2070–3960 g
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Gniazda zbudowane na lądzie lub wodzie, w trzcinach, szuwarach, wysepkach, brzegach jezior i rzek, czasem w wierzbach i na budynkach, wyłącznie przez samicę.
Składa się z roślin wodnych, gałązek, liści i trawy. Stopniowo wyściełane jest puchem tworzącym wokół niego wał.
Wyprowadza dwa lęgi w roku, składając w marcu lub kwietniu 2 do 20 białych jaj.
Jaja wysiadywane są przez okres 27–29 dni przez samicę. Samiec czuwa w pobliżu. Gdy matka schodzi z gniazda, przykrywa jaja puchem.
Pisklęta opuszczają gniazdo po 1 lub 2 dniach, po czym rodzice prowadzą je nad wodę. Zdolność lotu uzyskują po około 8 tygodniach.
Ich puch na grzbiecie jest oliwkowy, na brzuchu żółty. Rodzina płynie na wodzie w ustalonej kolejności – samica pierwsza, za nią pisklęta rzędem, samiec na końcu, pilnując reszty, a w razie zagrożenia broniąc przed zagrożeniem.
Mimo że gąsięta umieją latać po 2 miesiącach, nie opuszczają rodziny, a nawet sądzi się, że dołączać do nich może zeszłoroczne potomstwo.
Młode mają szare łapy, ciemniejsze upierzenie i są bez plam na piersiach. Do odlotu rodziny z całej okolicy przygotowują się, łącząc się na wodach w stada.
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Gęgawa żywi się głównie trawą, ale spasa też liście, młode pędy i zboże oraz różne owoce. Ponieważ nie ma tak dobrego systemu trawiennego, jak wiele ssaków roślinożernych, nie potrafi dostatecznie wykorzystać substancji odżywczych z roślin. Dlatego musi zjeść znaczną ilość pożywienia, by zapewnić sobie wystarczającą ilość ważnych dla życia substancji.
Niekiedy zdobywanie i przyjmowanie pożywienia zajmuje jej cały dzień. Nie jest przy tym zaskakujące, że jest bardzo wybredna i lubi najbardziej młode, delikatne końce roślin.
Często widuje się ogromne stada gęsi, gdy opadają na świeżo skoszone pola pszenicy lub jęczmienia i zbierają resztki. Lubią też młode, kiełkujące zboże.
Krawędziami dziobów szczypią najdelikatniejsze pędy. Żerują rano i wieczorem na przyległych do lęgowisk polach i łąkach.
Rodzina Kaczkowate: | Łabędź Niemy - Gęgawa - Gągoł - Kaczka Krzyżówka - Cyraneczka Zwyczajna. |