Ameryka Północna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Utworzono nową stronę "__NOTOC__ {| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | <center>'''Ameryka Północna'''</ce...")
 
Linia 35: Linia 35:
 
'''Ameryka Północna''' – kontynent o powierzchni 24 230 000 km² co stanowi 16,3% całkowitej powierzchni lądów na kuli ziemskiej, położony na półkulach: północnej i zachodniej. Do Ameryki Północnej należy również tzw. [[Ameryka Środkowa]].  
 
'''Ameryka Północna''' – kontynent o powierzchni 24 230 000 km² co stanowi 16,3% całkowitej powierzchni lądów na kuli ziemskiej, położony na półkulach: północnej i zachodniej. Do Ameryki Północnej należy również tzw. [[Ameryka Środkowa]].  
 
<br>
 
<br>
−
 
−
==Geografia==
 
 
== Dane geograficzne ==
 
== Dane geograficzne ==
−
{{Osobny artykuł|Geografia Ameryki Północnej}}
+
Od zachodu Amerykę Północną otacza [[Ocean Spokojny]], od północy [[Ocean Arktyczny]], a od wschodu [[Ocean Atlantycki]]. Ameryka Północna od [[Azja|Azji]] oddzielona jest Cieśniną Beringa. Na południu łączy się z [[Ameryka Południowa|Ameryką Południową]]. Południowa część nazywana jest [[Ameryka Łacińska|Ameryką Łacińską]].
−
{{Osobny artykuł|Geologia Ameryki Północnej}}
 
−
Od zachodu Amerykę Północną otacza [[Ocean Spokojny]], od północy [[Ocean Arktyczny]], a od wschodu [[Ocean Atlantycki]]. Ameryka Północna od [[Azja|Azji]] oddzielona jest [[Cieśnina Beringa|Cieśniną Beringa]]. Na południu łączy się z [[Ameryka Południowa|Ameryką Południową]]. Południowa część nazywana jest [[Ameryka Łacińska|Ameryką Łacińską]].
 
  
 
'''Najdalej wysunięte punkty Ameryki Północnej jako części świata:'''
 
'''Najdalej wysunięte punkty Ameryki Północnej jako części świata:'''
−
* na północy – Wyspa [[Kaffeklubben]] (83°40′N),
+
* na północy – Wyspa Kaffeklubben,
−
* na południu – [[Wyspa Kokosowa]] (5°32′N),
+
* na południu – Wyspa Kokosowa),
−
* na zachodzie – [[Przylądek Wrangell]] (172°25′E), na wyspie [[Attu]] w łańcuchu [[Aleuty|Aleutów]],
+
* na zachodzie – Przylądek Wrangell, na wyspie Attu w łańcuchu Aleutów,
−
* na wschodzie – [[Przylądek Północno-Wschodni]] (11°00′W), na [[Grenlandia|Grenlandii]].
+
* na wschodzie – Przylądek Północno-Wschodni, na [[Grenlandia|Grenlandii]].
  
 
'''Skrajne punkty Ameryki Północnej jako kontynentu:'''
 
'''Skrajne punkty Ameryki Północnej jako kontynentu:'''
−
* na północy – [[Półwysep Murchisona]] (71°58′N),
+
* na północy – Półwysep Murchisona,
−
* na południu – [[Punta Mariato]] (7°12′N),
+
* na południu – Punta Mariato,
−
* na zachodzie – [[Przylądek Księcia Walii]] (168°05′W),
+
* na zachodzie – Przylądek Księcia Walii,
−
* na wschodzie – [[Cape St. Charles]] (55°40′W).
+
* na wschodzie – Cape St. Charles.
  
 
Rozciągłość południkowa 7,2 tys. km, równoleżnikowa 6,8 tys. km. Kontynent silnie rozczłonkowany, długość linii brzegowej 75 600&nbsp;km. 8,3% Ameryki Północnej stanowią półwyspy, a 16,7% – wyspy.
 
Rozciągłość południkowa 7,2 tys. km, równoleżnikowa 6,8 tys. km. Kontynent silnie rozczłonkowany, długość linii brzegowej 75 600&nbsp;km. 8,3% Ameryki Północnej stanowią półwyspy, a 16,7% – wyspy.
  
 
'''Największymi półwyspami są:'''
 
'''Największymi półwyspami są:'''
−
* [[Labrador (półwysep)|Labrador]] – 1430 tys. km²,
+
* Labrador – 1430 tys. km²,
−
* [[Jukatan (półwysep)|Jukatan]] – 180 tys. km²,
+
* Jukatan – 180 tys. km²,
−
* [[Półwysep Kalifornijski|Kalifornijski]] – 144 tys. km²,
+
* Półwysep Kalifornijski – 144 tys. km²,
−
* [[Floryda (półwysep)|Floryda]] – 110 tys. km²,
+
* Floryda – 110 tys. km²,
−
* [[Półwysep Melville’a|Melville’a]] – 63 tys. km²,
+
* Półwysep Melville’a – 63 tys. km²,
−
* [[Seward (półwysep)|Seward]] – 50 tys. km²,
+
* Seward – 50 tys. km²,
−
* [[Nowa Szkocja]] – 45 tys. km²,
+
* Nowa Szkocja – 45 tys. km²,
−
* [[Alaska (półwysep)|Alaska]] – 45 tys. km².
+
* Alaska – 45 tys. km².
  
 
'''Do największych wysp należą:'''
 
'''Do największych wysp należą:'''
−
* [[Grenlandia]] – 2175,6 tys. km² (największa wyspa na świecie)
+
* Grenlandia – 2175,6 tys. km² (największa wyspa na świecie)
−
* [[Ziemia Baffina]] – 507 tys. km²,
+
* Ziemia Baffina – 507 tys. km²,
−
* [[Wyspy Królowej Elżbiety]] – 419 tys. km²,
+
* Wyspy Królowej Elżbiety – 419 tys. km²,
−
* [[Wyspa Wiktorii]] – 217 tys. km²,
+
* Wyspa Wiktorii – 217 tys. km²,
−
* [[Wyspa Ellesmere’a]] – 196 tys. km²,
+
* Wyspa Ellesmere’a – 196 tys. km²,
−
* [[Nowa Fundlandia]] – 112 tys. km²,
+
* Nowa Fundlandia – 112 tys. km²,
−
* [[Kuba (wyspa)|Kuba]] – 105 tys. km²,
+
* Kuba – 105 tys. km²,
−
 
 
−
W Ameryce Północnej zaznacza się przewaga [[Góra|gór]] i [[wyżyna|wyżyn]] nad [[nizina]]mi – średnia wysokość nad poziomem morza to 781 m. Najwyższym punktem jest [[Denali]] (znany też jako McKinley – 6194 m) na [[Alaska|Alasce]], natomiast najniższy znajduje się w [[Dolina Śmierci (Kalifornia)|Dolinie Śmierci]] (86 m p.p.m.). Ponad 64% powierzchni leży powyżej 300 m n.p.m. Wzdłuż zachodnich brzegów [[Kordyliery]] (aktywne sejsmicznie) z wewnętrznymi wyżynami ([[Wyżyna Kolorado|Kolorado]], [[Wyżyna Meksykańska|Meksykańska]]), wewnątrz [[Wielkie Równiny]] i [[Niziny Wewnętrzne]], na wschodzie [[Appalachy]]. Wybrzeża wschodnie nizinne. Klimat od [[Klimat okołobiegunowy|okołobiegunowego]] na północy przez [[Klimat umiarkowany|umiarkowany]], [[Klimat podzwrotnikowy|podzwrotnikowy]] i [[Klimat zwrotnikowy|zwrotnikowy]] do [[Klimat równikowy|równikowego]] w [[Ameryka Środkowa|Ameryce Środkowej]]. W Kordylierach [[Klimat górski|klimaty górskie]]. Głównymi rzekami są: [[Missisipi (rzeka)|Missisipi]] z [[Missouri (rzeka)|Missouri]], [[Mackenzie (rzeka)|Mackenzie]], [[Jukon (rzeka)|Jukon]], a jeziorami: [[Jezioro Górne|Górne]], [[Huron (jezioro)|Huron]], [[Michigan (jezioro)|Michigan]], [[Wielkie Jezioro Niedźwiedzie]], [[Wielkie Jezioro Niewolnicze]], [[Erie (jezioro)|Erie]]. Na północy [[Pustynia polarna|pustynie arktyczne]], [[tundra]], [[Las iglasty|lasy iglaste]], ku południu przechodzą w [[Las mieszany|lasy mieszane]] i [[Las liściasty|liściaste]], w części środkowej [[preria|prerie]], na pd.-zach. [[Półpustynia|półpustynie]] i [[Pustynia|pustynie]]. W Kordylierach górskie lasy iglaste i roślinność alpejska, na wybrzeżach Ameryki Środkowej lasy równikowe. Fauna zróżnicowana: [[Piżmowół arktyczny|wół piżmowy]], renifer [[Renifer tundrowy|karibu]], [[Mulak białoogonowy|jeleń wirginijski]], niedźwiedzie ([[Niedźwiedź czarny|baribal]], [[Niedźwiedź grizli|grizzly]]), [[bizon amerykański]] (w rezerwatach).
 
−
 
 
−
<br>
 
−
 
 
−
== Ukształtowanie terenu ==
 
−
 
 
−
<br>
 
−
 
 
−
==Flora i fauna==
 
  
−
<br>
+
=== Państwa Ameryki Północnej oraz ich stolice ===
 +
{| class="wikitable sortable"
 +
!Lp. !! Państwo !! Stolica !! data-sort-type="number" |  Powierzchnia<br />(w km²) !! data-sort-type="number" | Ludność<br />(1 lutego 2010)
 +
|-
 +
|1 || {{państwo|ATG}} || [[Saint John’s]] || 442 || 68 722
 +
|-
 +
|2 || {{państwo|BHS}} ||[[Nassau (Bahamy)|Nassau]] || 13 940 || 301 790
 +
|-
 +
|3 || {{państwo|BRB}} || [[Bridgetown]] || 431 || 281 968
 +
|-
 +
|4 || {{państwo|BLZ}} || [[Belmopan]] || 22 966 || 279 457
 +
|-
 +
|5 || {{państwo|DMA}} || [[Roseau]] || 754 || 69 029
 +
|-
 +
|6 || {{państwo|DOM}} || [[Santo Domingo]] || 48 730 || 9 234 039
 +
|-
 +
|7 || {{państwo|GRD}} ||[[Saint George’s]] || 344 || 90 006
 +
|-
 +
|8 || {{państwo|GTM}} ||[[Gwatemala (miasto)|Gwatemala]] || 108 890 || 15 655 188
 +
|-
 +
|9 || {{państwo|HTI}} || [[Port-au-Prince]] || 27 750 || 8 108 626
 +
|-
 +
|10 || {{państwo|HND}} || [[Tegucigalpa]] || 112 090 || 9 001 204
 +
|-
 +
|11 || {{państwo|JAM}} ||[[Kingston]] || 10 991 || 2 790 832
 +
|-
 +
|12 || {{państwo|CAN}} || [[Ottawa]] || 9 976 140 || 33 989 040
 +
|-
 +
|13 || {{państwo|CRI}} ||[[San José]] || 51 100 || 4 678 179
 +
|-
 +
|14 || {{państwo|CUB}} || [[Hawana]] || 100 860 || 13 346 676
 +
|-
 +
|15 || {{państwo|MEX}} ||[[Meksyk (miasto)|Meksyk]] || 1 972 550 || 107 563 903
 +
|-
 +
|16 || {{państwo|NIC}} || [[Managua]] || 129 494 || 5 469 109
 +
|-
 +
|17 || {{państwo|PAN}} ||[[Panama (miasto)|Panama]] || 78 200 || 4 000 124
 +
|-
 +
|18 || {{państwo|KNA}} || [[Basseterre]] || 261 || 39 952
 +
|-
 +
|19 || {{państwo|LCA}} || [[Castries]] || 616 || 163 312
 +
|-
 +
|20 || {{państwo|VCT}} || [[Kingstown]] || 389 || 117 534
 +
|-
 +
|21 || {{państwo|SLV}} || [[San Salvador]] || 21 040 || 6 704 932
 +
|-
 +
|22 || {{państwo|USA}} || [[Waszyngton]] || 9 631 418 || 308 878 120
 +
|}
  
−
==Klimat==
 
  
  

Wersja z 21:47, 7 sie 2022

Ameryka Północna
Ameryka-poludniowa.jpg
Rodzaj obiektu Kontynent
Powierzchnia 17 840 000 km²
Wysokość max. 6962 m n.p.m.,
Aconcagua.
Wysokość śr. 655 m n.p.m.
Wysokość min. 105 m p.p.m.
Laguna del Carbon.
Ilość państw
Miejsce na mapie świata
Mapa-swiata-afryka.jpg

Ameryka Północna – kontynent o powierzchni 24 230 000 km² co stanowi 16,3% całkowitej powierzchni lądów na kuli ziemskiej, położony na półkulach: północnej i zachodniej. Do Ameryki Północnej należy również tzw. Ameryka Środkowa.

Dane geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Od zachodu Amerykę Północną otacza Ocean Spokojny, od północy Ocean Arktyczny, a od wschodu Ocean Atlantycki. Ameryka Północna od Azji oddzielona jest Cieśniną Beringa. Na południu łączy się z Ameryką Południową. Południowa część nazywana jest Ameryką Łacińską.

Najdalej wysunięte punkty Ameryki Północnej jako części świata:

  • na północy – Wyspa Kaffeklubben,
  • na południu – Wyspa Kokosowa),
  • na zachodzie – Przylądek Wrangell, na wyspie Attu w łańcuchu Aleutów,
  • na wschodzie – Przylądek Północno-Wschodni, na Grenlandii.

Skrajne punkty Ameryki Północnej jako kontynentu:

  • na północy – Półwysep Murchisona,
  • na południu – Punta Mariato,
  • na zachodzie – Przylądek Księcia Walii,
  • na wschodzie – Cape St. Charles.

Rozciągłość południkowa 7,2 tys. km, równoleżnikowa 6,8 tys. km. Kontynent silnie rozczłonkowany, długość linii brzegowej 75 600 km. 8,3% Ameryki Północnej stanowią półwyspy, a 16,7% – wyspy.

Największymi półwyspami są:

  • Labrador – 1430 tys. km²,
  • Jukatan – 180 tys. km²,
  • Półwysep Kalifornijski – 144 tys. km²,
  • Floryda – 110 tys. km²,
  • Półwysep Melville’a – 63 tys. km²,
  • Seward – 50 tys. km²,
  • Nowa Szkocja – 45 tys. km²,
  • Alaska – 45 tys. km².

Do największych wysp należą:

  • Grenlandia – 2175,6 tys. km² (największa wyspa na świecie)
  • Ziemia Baffina – 507 tys. km²,
  • Wyspy Królowej Elżbiety – 419 tys. km²,
  • Wyspa Wiktorii – 217 tys. km²,
  • Wyspa Ellesmere’a – 196 tys. km²,
  • Nowa Fundlandia – 112 tys. km²,
  • Kuba – 105 tys. km²,

Państwa Ameryki Północnej oraz ich stolice[edytuj | edytuj kod]

Lp. Państwo Stolica Powierzchnia
(w km²)		 Ludność
(1 lutego 2010)
1 Szablon:Państwo Saint John’s 442 68 722
2 Szablon:Państwo Nassau 13 940 301 790
3 Szablon:Państwo Bridgetown 431 281 968
4 Szablon:Państwo Belmopan 22 966 279 457
5 Szablon:Państwo Roseau 754 69 029
6 Szablon:Państwo Santo Domingo 48 730 9 234 039
7 Szablon:Państwo Saint George’s 344 90 006
8 Szablon:Państwo Gwatemala 108 890 15 655 188
9 Szablon:Państwo Port-au-Prince 27 750 8 108 626
10 Szablon:Państwo Tegucigalpa 112 090 9 001 204
11 Szablon:Państwo Kingston 10 991 2 790 832
12 Szablon:Państwo Ottawa 9 976 140 33 989 040
13 Szablon:Państwo San José 51 100 4 678 179
14 Szablon:Państwo Hawana 100 860 13 346 676
15 Szablon:Państwo Meksyk 1 972 550 107 563 903
16 Szablon:Państwo Managua 129 494 5 469 109
17 Szablon:Państwo Panama 78 200 4 000 124
18 Szablon:Państwo Basseterre 261 39 952
19 Szablon:Państwo Castries 616 163 312
20 Szablon:Państwo Kingstown 389 117 534
21 Szablon:Państwo San Salvador 21 040 6 704 932
22 Szablon:Państwo Waszyngton 9 631 418 308 878 120





Źródło: „http://geodirectory-katalog.pl/index.php?title=Ameryka_Północna&oldid=3542”