Zając Szarak

Zając Szarak
Królestwo	Zwierzęta
Gromada	Ssaki
Rodzina	Zającowate
Gatunek	Zając Szarak
Długość ciała	Bez ogona 550–680 mm. Długość ogona 75–140 mm.
Masa ciała	3,5–5 kg.
Zasięg Występowania

Zając Szarak – gatunków ssak z rodziny zającowatych.

Tryb życia

Zające szaraki są wyłącznie roślinożerne. Piją wodę ze zbiorników sporadycznie, najczęściej wystarcza im rosa z roślin, którymi się żywią.
Wiosną i latem spożywają niewielkie nadziemne części roślin, jesienią mogą zjadać korzonki lub inny wydobywany spod ziemi pokarm roślinny.
W zimie obgryzają gałązki drzew i krzewów, wczesną wiosną zjadają młode pędy. Zające szaraki nie kopią nor. Śpią w wyciśniętych podczas leżenia nieckach, które nazywa się kotlinkami.
Odżywiają się zarówno w dzień, jak i w nocy. Wzrok mają raczej słaby. Ruch rozpoznają doskonale, nawet ze sporej odległości, ale nieruchome przedmioty rozróżniają słabo.
W normalnych warunkach nigdy nie wydają głosu. Ich charakterystyczny głos, tak zwane kniazienie, można usłyszeć tylko wtedy, gdy są ścigane na przykład przez psa, lub są ranne i zagrożone. Nie boją się wody – w razie potrzeby potrafią pływać.

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 550–680 mm, długość ogona 75–140 mm, długość ucha 100–140 mm, długość tylnej stopy 124–185 mm; masa ciała 3,5–5 kg.
Ogon zająca szaraka jest od góry czarny, na spodzie biały. Uszy są dłuższe od głowy. Łapy są wąskie i twarde, przystosowane do biegania po twardym terenie.
Tylne nogi są znacznie dłuższe od przednich. Futro ma szarobrązowy kolor – upodabniający go do podłoża – ubarwienie ochronne.
W zimie futro staje się jaśniejsze i gęstsze niż w lecie.

Zasięg występowania

Rozpowszechniony w całej Europie, prócz Półwyspu Iberyjskiego i północnej Skandynawii, w Azji od rzeki Irtysz po Iran i Irak.
W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju. Ich liczebność wynosi niewiele ponad 0,5 mln osobników i systematycznie maleje. Na początku lat 90. XX wieku było ich ponad 1,1 mln, a w latach 70. XX wieku prawie 3,2 mln.
Powodem spadku populacji jest przypuszczalnie wprowadzenie u lisów okresowych szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie, jako że głównym wrogiem zajęcy szaraków w środowisku naturalnym jest w Polsce lis.
Duży, niekorzystny wpływ wywiera też mechanizacja rolnictwa, ruch drogowy oraz liczne, zdziczałe psy i koty.

Pożywienie

Zające szaraki są wyłącznie roślinożerne. Piją wodę ze zbiorników sporadycznie, najczęściej wystarcza im rosa z roślin, którymi się żywią.
Wiosną i latem spożywają niewielkie nadziemne części roślin, jesienią mogą zjadać korzonki lub inny wydobywany spod ziemi pokarm roślinny.
W zimie obgryzają gałązki drzew i krzewów, wczesną wiosną zjadają młode pędy.
Odżywiają się zarówno w dzień, jak i w nocy. Wzrok mają raczej słaby.
Ruch rozpoznają doskonale, nawet ze sporej odległości, ale nieruchome przedmioty rozróżniają słabo. W normalnych warunkach nigdy nie wydają głosu.

Rozród

Długość życia to nawet 13 lat, ale przeważnie zając szarak dożywa jedynie do 5 lat z powodu drapieżników. Dojrzewa płciowo po około 8 miesiącach.
Ciąża u zająca szaraka trwa 1,5 miesiąca. Samica w ciągu roku rodzi przeważnie 3 mioty, a w każdym po 2–5 zajączków.
Na terenach rolniczych w pobliżu obiektów przemysłowych, gdzie biocenozy narażone są na zanieczyszczenie metalami ciężkimi, taki jak kadm i ołów, rozrodczość zmniejsza się i wynosi 1–2 zajączków.
Zajączki rodzą się całkowicie rozwinięte i pokryte gęstą sierścią. Karmiąca je matka odchodząc, by się pożywić, zostawia je w gęstej trawie. Ubarwienie ochronne pomaga zajączkom skryć się przed drapieżnikami.

Rząd Zajęczaki

---

Rodzina Zającowate:

Królik Europejski - Zając Bielak - Zając Szarak.