Ocean Atlantycki
| ||
Kontynent | Ameryka Południowa, Ameryka Północna, Australia, Azja | |
Powierzchnia | 155 557 000 km² | |
Średnia gł. | 4028-4188 m. | |
Największa gł. | Rów Mariański, Głębia Challengera, 10 994 m. | |
Objętość | 660 000 000 km³. | |
Wyspy | Nowa Gwinea, Borneo, Wyspy Japońskie, Celebes, Nowa Zelandia | |
Ocean Atlantycki (Atlantyk) – drugi pod względem wielkości ocean na Ziemi pokrywający około jednej piątej jej powierzchni.
Położenie i obszar[edytuj | edytuj kod]
Ocean znajduje się pomiędzy: Europą i Afryką a Ameryką Północną i Ameryką Południową oraz Antarktydą (formalnie na południe od równoleżnika 60°S rozciąga się już Ocean Południowy). Ocean ten połączony jest z Pacyfikiem poprzez Ocean Arktyczny na północy oraz Cieśninę Drake’a na południu. Sztucznym połączeniem obu zbiorników jest Kanał Panamski. Na wschodzie linią oddzielającą Oceany: Atlantycki i Indyjski jest południk 20°E.
Atlantyk wraz z przyległymi morzami zajmuje powierzchnię ok. 106 450 000 km², a bez nich 82 362 000 km². Przybliżona objętość wynosi 354 700 000 km³ (z morzami) i 323 600 000 km³ (bez mórz). Średnia głębokość: 3339 m; największa – Rów Portorykański – 8605 m[1]. Długość linii brzegowej: 111 866 km[1] (najbardziej urozmaicona w części północnej). Rozciągłość równoleżnikowa w największym przewężeniu między wybrzeżami Ameryki Południowej i Afryki wynosi 2800 km, a 13 500 km licząc od zachodnich krańców Zatoki Meksykańskiej do wschodniego brzegu Morza Czarnego.
Największe rzeki uchodzące do Oceanu Atlantyckiego to: Amazonka, Kongo, Missisipi-Missouri.
Morza układu oceanicznego – Ocean Atlantycki[2][3]:
- Morze Adriatyckie[uwaga 1]
- Morze Alandzkie[uwaga 2]
- Morze AlborańskieSzablon:U
- Morze ArchipelagoweSzablon:U
- Morze Azowskie[uwaga 3]
- Morze BalearskieSzablon:U
- Morze Bałtyckie
- Morze Celtyckie
- Morze Czarne
- Morze EgejskieSzablon:U
- Morze Hebrydzkie
- Morze Irlandzkie
- Morze JońskieSzablon:U
- Morze Karaibskie
- Morze Kreteńskie[uwaga 4]
- Morze Labradorskie
- Morze LiguryjskieSzablon:U
- Morze MarmaraSzablon:U
- Morze MirtejskieSzablon:U
- Morze Norweskie
- Morze Północne
- Morze Sargassowe
- Morze Scotia
- Morze Szkockie
- Morze Śródziemne
- Morze TrackieSzablon:U
- Morze TyrreńskieSzablon:U
- Morze Wattowe[uwaga 5]
Granice[edytuj | edytuj kod]
Granice oceanów są umowne i niejednokrotnie stanowią przedmiot dyskusji naukowców, ponieważ niełatwo je wyznaczyć – na wodzie nie ma naturalnych granic. Ogólnie przyjmuje się, że Ocean Spokojny oddzielony jest od pozostałych w następujących miejscach:
- Ocean Spokojny / Ocean Atlantycki → Przylądek Horn, Cieśnina Drake’a, do Półwysep Antarktyczny lub do równoleżnika 60°S, jeżeli wyróżnia się Ocean Południowy)
- Ocean Spokojny / Ocean Arktyczny uznawany także za część Atlantyku → Cieśnina Beringa – od Półwysepu Czukockiego do Płw. Seward
- Ocean Spokojny / Ocean Indyjski → Półwysep Malajski, Cieśnina Malakka, północno-zachodnie wybrzeża Archipelagu Malajskiego w pobliżu wyspy Timor, do Australii, od Tasmanii do wybrzeża Antarktydy lub do równoleżnika 60°S, jeżeli wyróżnia się Ocean Południowy
- Ocean Spokojny / Ocean Południowy → równoleżnik 60°S
- ↑ 1,0 1,1 Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika
<ref>
; brak tekstu w przypisie o nazwieCIA
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
Błąd rozszerzenia cite: Istnieje znacznik <ref>
dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>