Bliski Wschód: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | colspan="3" style="background-color:#9966ff;" | <center>'''Bliski Wschód'''</center> |- | col...") |
|||
(Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 3: | Linia 3: | ||
<center>'''Bliski Wschód'''</center> | <center>'''Bliski Wschód'''</center> | ||
|- | |- | ||
− | | colspan="2" | [[Plik:Mapa- | + | | colspan="2" | [[Plik:Mapa-bliski-wschod.png|center|250px]] |
|- | |- | ||
| colspan="3" style="background-color:#9966ff;" | | | colspan="3" style="background-color:#9966ff;" | | ||
|} | |} | ||
− | '''Bliski Wschód''' – region geograficzny leżący na styku Azji, Europy i Afryki.<br> | + | '''Bliski Wschód''' – region geograficzny leżący na styku [[Azja|Azji]], [[Europa|Europy]] i [[Afryka|Afryki]].<br> |
Określenia Bliski, Środkowy i Daleki Wschód to typowy przykład nazwy etnocentrycznej, a w tym wypadku europocentrycznej, czyli z punktu widzenia Europejczyków. Nazwa „Bliski Wschód” oznacza południowo-zachodnią Azję i północno-wschodnią Afrykę. Obecnie w języku angielskim nazwa Near East jest wypierana przez Middle East.<br> | Określenia Bliski, Środkowy i Daleki Wschód to typowy przykład nazwy etnocentrycznej, a w tym wypadku europocentrycznej, czyli z punktu widzenia Europejczyków. Nazwa „Bliski Wschód” oznacza południowo-zachodnią Azję i północno-wschodnią Afrykę. Obecnie w języku angielskim nazwa Near East jest wypierana przez Middle East.<br> | ||
Badaniem starożytnych i nowożytnych, żywych i wymarłych kultur Bliskiego Wschodu zajmują się odpowiednie działy orientalistyki.<br> | Badaniem starożytnych i nowożytnych, żywych i wymarłych kultur Bliskiego Wschodu zajmują się odpowiednie działy orientalistyki.<br> | ||
Linia 23: | Linia 23: | ||
Przez prawie trzydzieści wieków było to centrum starożytnego świata. | Przez prawie trzydzieści wieków było to centrum starożytnego świata. | ||
<br> | <br> | ||
+ | <br><br> | ||
+ | {{kontynenty i regiony ziemi}} | ||
<br> | <br> | ||
+ | [[Category:Kontynenty]] |
Aktualna wersja na dzień 18:05, 19 lis 2022
| ||
Bliski Wschód – region geograficzny leżący na styku Azji, Europy i Afryki.
Określenia Bliski, Środkowy i Daleki Wschód to typowy przykład nazwy etnocentrycznej, a w tym wypadku europocentrycznej, czyli z punktu widzenia Europejczyków. Nazwa „Bliski Wschód” oznacza południowo-zachodnią Azję i północno-wschodnią Afrykę. Obecnie w języku angielskim nazwa Near East jest wypierana przez Middle East.
Badaniem starożytnych i nowożytnych, żywych i wymarłych kultur Bliskiego Wschodu zajmują się odpowiednie działy orientalistyki.
Bliski Wschód odgrywa duże znaczenie gospodarcze i strategiczne. Leży na skrzyżowaniu trzech kontynentów: Europy, Azji i Afryki, przechodzą tędy ważne szlaki komunikacyjne z Europy i północy Afryki na Daleki Wschód.
Drogi morskie przebiegają przez cieśniny czarnomorskie, Morze Śródziemne, Kanał Sueski, Morze Czerwone i zatokę Perską, krzyżują się linie powietrzne łączące najważniejsze porty lotnicze Europy z południową Afryką, Azją, Dalekim Wschodem i Australią.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Obejmuje on głównie państwa położone w południowo-zachodniej Azji. Najczęściej do krajów Bliskiego Wschodu zalicza się: Arabię Saudyjską, Bahrajn, Egipt, Irak, Iran, Izrael, Palestynę, Jemen, Jordanię, Katar, Kuwejt, Liban, Oman, Syrię, Turcję, Zjednoczone Emiraty Arabskie oraz w niektórych źródłach też Cypr.
W sumie zajmują one powierzchnię ok. 9,7 mln km² z liczbą ludności wynoszącą 456 mln mieszkańców (2021).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Bliski Wschód jest regionem, gdzie prawdopodobnie rozpoczęły się procesy przejścia z paleolitu do neolitu. Region ten jest również kolebką wielkich cywilizacji starożytnych (Mezopotamia, starożytny Egipt) oraz trzech wielkich religii abrahamowych: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu.
Przez prawie trzydzieści wieków było to centrum starożytnego świata.
Afryka: | Afryka Południowa - Afryka Północna - Afryka Środkowa - Afryka Wschodnia - Afryka Zachodnia. |
Ameryka: | Angloameryka - Ameryka Centralna - Karaiby - Mezoameryka - Ameryka Łacińska - Ameryka Południowa - Ameryka Północna - Ameryka Środkowa. |
Azja: | Bliski Wschód - Daleki Wschód - Azja Południowa - Azja Południowo-Wschodnia - Azja Północna - Azja Środkowa - Azja Wschodnia - Azja Zachodnia - Kaukaz. |
Europa: | Europa Południowa - Europa Północna - Europa Środkowa - Europa Wschodnia - Europa Zachodnia. |
Australia i Oceania: | Oceania - Australia - Nowa Zelandia - Melanezja - Mikronezja - Polinezja - Australazja. |
Obszary polarne: | Arktyka - Antarktyka - Antarktyda. |