Azja
|
| ||
 | ||
| Rodzaj obiektu | Kontynent | |
| Powierzchnia | 30 370 000 km² | |
| Wysokość max. | 5895 m n.p.m., Kilimandżaro. | |
| Wysokość śr. | 657 m n.p.m. | |
| Wysokość min. | 153 m p.p.m., jezioro Asal. | |
| Ilość państw | ||
|
| ||
 | ||
Azja – część świata, razem z Europą tworząca Eurazję, największy kontynent na Ziemi. Z powodów historycznych i kulturowych sama Azja bywa również nazywana kontynentem. Nazywana jest często kontynentem wielkich kontrastów geograficznych.
Sąsiaduje z Europą od zachodu, Afryką od południowego zachodu, Oceanem Indyjskim i Australią od południowego wschodu oraz Pacyfikiem od wschodu. Dokładny przebieg zachodniej granicy geograficznej przedstawiony jest w haśle granica Europa-Azja.
Obszar Azji to 44,6 mln km² powierzchni lądów, co stanowi około 30% powierzchni wszystkich lądów. Ma charakter wyżynno – górski (wyżyny stanowią 75% powierzchni tego kontynentu – średnia wysokość Azji stanowi prawie 1000 m n.p.m.). Azję zamieszkuje 4436,33 mln ludzi, co daje 99,9 osób na km².
Linia brzegowa, wraz z wyspami, wynosi powyżej 70 000 km długości[3].
Państwa Azji[edytuj | edytuj kod]
| Państwa niepodległe | ||||
|---|---|---|---|---|
| Państwo | Stolica | Powierzchnia [km²] |
Ludność Stan na 1 stycznia 2008 | |
| Afganistan | Kabul | 647 500 | 33 057 000 | |
| Arabia Saudyjska | Rijad | 2 149 700 | 27 416 597 | |
| Armenia | Erywań | 30 000 | 3 275 000 | |
| Azerbejdżan | Baku | 87 000 | 9 213 007 | |
| Bahrajn | Manama | 678 | 689 345 | |
| Szablon:Państwo | Dhaka | 144 000[1] | 151 368 352 | |
| Szablon:Państwo | Thimphu | 47 000[1] | 682 321 | |
| Szablon:Państwo | Bandar Seri Begawan | 5800[1] | 372 361 | |
| Szablon:Państwo | Pekin | 9 566 400[2] | 1 306 313 8132) | |
| Szablon:Państwo | Nikozja | 9 3003)[3] | 778 9243) | |
| Szablon:Państwo | Manila | 300 100[2] | 91 468 677 | |
| Szablon:Państwo | Tbilisi | 69 7008)[4] | 4 691 8088) | |
| Szablon:Państwo | Nowe Delhi | 3 166 700[1] | 1 102 358 9999) | |
| Szablon:Państwo10) | Dżakarta | 1 904 400[1] | 246 973 10011) | |
| Szablon:Państwo | Bagdad | 434 300[3] | 28 074 906 | |
| Szablon:Państwo | Teheran | 1 663 200[5] | 69 000 869 | |
| Szablon:Państwo | Jerozolima | 20 300[3] | 6 995 301 | |
| Szablon:Państwo | Tokio | 378 000[2] | 128 917 246 | |
| Szablon:Państwo | Sana | 528 000[3] | 20 727 063 | |
| Szablon:Państwo | Amman | 89 300[3] | 5 308 000 | |
| Szablon:Państwo | Phnom Penh | 178 300[2] | 13 607 000 | |
| Szablon:Państwo | Doha | 11 600[3] | 840 290 | |
| Szablon:Państwo13) | Nur-Sułtan | 2 745 400[4] | 15 233 24414) | |
| Szablon:Państwo | Biszkek | 199 900[5] | 5 081 429 | |
| Szablon:Państwo | Seul | 99 300[2] | 49 640 671 | |
| Szablon:Państwo | Pjongjang | 124 200[2] | 22 912 177 | |
| Szablon:Państwo | Kuwejt | 17 800[3] | 2 600 000 | |
| Szablon:Państwo | Wientian | 236 900[2] | 5 800 000 | |
| Szablon:Państwo | Bejrut | 10 370[3] | 3 820 000 | |
| Szablon:Państwo | Male | 298[1] | 359 008 | |
| Szablon:Państwo | Kuala Lumpur | 329 700[1] | 22 662 365 | |
| Szablon:Państwo | Naypyidaw | 677 200[1] | 53 953 136 | |
| Szablon:Państwo | Ułan Bator | 1 564 100[2] | 2 791 272 | |
| Szablon:Państwo | Katmandu | 147 000[1] | 28 287 147 | |
| Szablon:Państwo | Maskat | 309 500[3] | 2 340 000 | |
| Szablon:Państwo | Islamabad | 880 100[5] | 178 801 56015) | |
| Szablon:Państwo13) | Moskwa7) | 17 075 40014) | 140 832 54014) | |
| Szablon:Państwo | Singapur | 683[1] | 4 425 720 | |
| Szablon:Państwo | Sri Dźajawardanapura Kotte16) | 65 200[1] | 20 222 240 | |
| Szablon:Państwo | Damaszek | 185 200[3] | 18 881 361 | |
| Szablon:Państwo | Duszanbe | 143 100[5] | 7 320 815 | |
| Szablon:Państwo | Bangkok | 513 000[1] | 64 185 502 | |
| Szablon:Państwo | Dili | 14 604[1] | 1 040 880 | |
| Szablon:Państwo13) | Ankara | 773 700[5] | 76 704 41214) | |
| Szablon:Państwo | Aszchabad | 488 100[5] | 3 999 923 | |
| Szablon:Państwo | Taszkent | 447 100[5] | 27 307 134 | |
| Szablon:Państwo | Hanoi | 332 000[2] | 82 689 518 | |
| Szablon:Państwo | Abu Zabi | 83 600[3] | 4 320 000 | |
Położenie i granice[edytuj | edytuj kod]
| Afryka: | Afryka Południowa - Afryka Północna - Afryka Środkowa - Afryka Wschodnia - Afryka Zachodnia. |
| Ameryka: | Angloameryka - Ameryka Centralna - Karaiby - Mezoameryka - Ameryka Łacińska - Ameryka Południowa - Ameryka Północna - Ameryka Środkowa. |
| Azja: | Bliski Wschód - Daleki Wschód - Azja Południowa - Azja Południowo-Wschodnia - Azja Północna - Azja Środkowa - Azja Wschodnia - Azja Zachodnia - Kaukaz. |
| Europa: | Europa Południowa - Europa Północna - Europa Środkowa - Europa Wschodnia - Europa Zachodnia. |
| Australia i Oceania: | Oceania - Australia - Nowa Zelandia - Melanezja - Mikronezja - Polinezja - Australazja. |
| Obszary polarne: | Arktyka - Antarktyka - Antarktyda. |
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Szablon:Cytuj książkę
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Szablon:Cytuj książkę
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika
<ref>; brak tekstu w przypisie o nazwiepwntom10 - ↑ 4,0 4,1 Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika
<ref>; brak tekstu w przypisie o nazwiepwntom6 - ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika
<ref>; brak tekstu w przypisie o nazwiepwntom9