Wiewiórka Pospolita: Różnice pomiędzy wersjami

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Utworzono nową stronę "__NOTOC__ {| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | <center>'''Wiewiórka Pospolita'''</...")
 
Linia 29: Linia 29:
 
    
 
    
 
|}
 
|}
'''Świstak Tatrzański''' – endemiczny podgatunek świstaka występujący w Tatrach. W przeszłości był zwierzęciem łownym, w XIX wieku jego liczebność drastycznie spadła.<br>  
+
'''Wiewiórka Pospolita''' – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych.<br>
Jest roślinożercą aktywnym latem, żyje w terytorialnych klanach rodzinnych w górach od regla górnego do piętra turniowego.<br>  
+
Występuje w Europie i Azji na terenach leśnych. Jest pospolita na terenie całej Polski, głównie w parkach oraz lasach liściastych.<br>  
Należy do najrzadziej występujących kręgowców w Polsce i podlega tu ścisłej ochronie gatunkowej. Chroniony jest także prawnie na Słowacji.  
+
Zamieszkuje również lasy iglaste.
 
<br>
 
<br>
  
==Systematyka i ewolucja==
+
==Budowa ciała==
Zaliczany do rodziny wiewiórkowatych gatunek Marmota marmota zaczął zasiedlać tereny Europy już w plejstocenie. Występował na rozległym terenie – od obecnej Belgii i wybrzeży kanału La Manche po Kotlinę Panońską.  
+
Tułów wraz z głową wiewiórki pospolitej osiągają łącznie długość 20–24 cm, ogona 17–20 cm, przy masie ciała 200–300 gramów. <br>
 +
Zwierzę charakteryzuje się ubarwieniem zmiennym. Spotykane są dwie odmiany: jedna z częścią grzbietową wybarwioną na rudo, szarymi bokami i białą częścią brzuszną, a druga o grzbiecie czarnobrunatnym i białej części brzusznej, a bokach cieniowanych.<br>
 +
Możliwe są także wybarwienia pośrednie. Wspomniane wersje kolorystyczne mogą występować równolegle u rodzeństwa z jednego miotu.<br>
 +
Jesienią wiewiórki zmieniają futro na bardziej gęste i wybarwione w szarym odcieniu. Kolejna zmiana futra następuje wiosną.<br>
 +
Ogon pokryty jest włosem rozmieszczonym w dwóch pasmach. Wiewiórka ma długie uszy zakończone kitkami. Zęby mają niskie korony.
 
<br>
 
<br>
  
==Morfologia==
+
==Pożywienie==
Świstak tatrzański należy do największych europejskich gryzoni. Wielkością zbliżony jest do kota domowego.<br>
+
Pożywienie wiewiórki pospolitej stanowią nasiona i pączki drzew, grzyby, owoce, ale także owady, jaja i pisklęta.<br>  
Tułów świstaka jest masywny. Jego długość (wraz z głową) wynosi od 45 cm do 65 cm.<br>
+
Obserwowano je również przy zdrapywaniu kory drzew iglastych i spijaniu żywicy. Przeciętnie zimą spożywają około 35 g pokarmu.<br>  
Na wiosnę masa ciała dorosłego samca wynosi od 2,7 do 3,4 kg, zaś samicy od 2,5 do 3,0 kg.<br>  
+
Jesienią gromadzi zapasy żywności. Na wiewiórki polują kuny i ptaki drapieżne.  
W sezonie od wiosny do jesieni świstaki zaczynają jednak odżywiać się kaloryczniej, przyjmują więcej węglowodanów pochodzących z nasion traw, a tkanka tłuszczowa brunatna znacznie się rozbudowuje, tworząc rezerwę energetyczną na czas kolejnej hibernacji.<br>  
 
Masa ciała świstaka zaczyna się więc w tym okresie wyraźnie zwiększać i do jesieni potrafi wzrosnąć do ponad 6 kg, z czego ponad 2 kg przypada na tkankę tłuszczową. Puszysty ogon ma długość zbliżoną do długości tułowia – od 13 do 17 cm.  
 
 
<br>
 
<br>
  
 
==Tryb życia==
 
==Tryb życia==
Świstak tatrzański to zwierzę dzienne, o terytorialnym i socjalnym sposobie życia. Jest monogamiczny, a poszczególne rodziny łączą się w kolonie, których jądro stanowi zwykle dominująca para zwierząt.<br>  
+
Wiewiórka pospolita zamieszkuje dziuple, które utyka porostami i mchami, lub gniazda ptaków, dobudowując zadaszenie lub sama buduje gniazda z gałęzi.<br>  
Roczny cykl życiowy świstaka składa się z dwóch okresów: aktywności letniej i snu zimowego.<br>  
+
Gniazda te buduje w koronach drzew, zwykle w rozwidleniu gałęzi. Buduje je z trawy i drobnych gałązek i wyściela mchami.<br>  
Aktywność letnia świstaka rozpoczyna się na przełomie kwietnia i maja i trwa do drugiej połowy września lub pierwszej połowy października.<br>  
+
Jest aktywna w dzień[4], najbardziej rano i po południu[10]. Wiedzie samotne życie, rzadko łączy się w pary.<br>  
Najwcześniejsze pojawienie się świstaka na powierzchni odnotowano 22 kwietnia, a najpóźniejsze – 10 maja.  
+
Nie zapada w sen zimowy, ale może ograniczać opuszczanie gniazda. Nie jest to gatunek terytorialny.  
 
<br>
 
<br>
  
==Pożywienie==
+
==Rozród==
Świstak tatrzański jest roślinożercą. Główny składnik jego pożywienia stanowi roślinność zielna, krzewy i krzewinki, korzonki i bulwy.<br>  
+
Ciąża trwa 38–39 dni. Samica rodzi w jednym miocie od 3 do 7 młodych. <br>
Skład pożywienia zmienia się wraz z okresami wegetacji roślinności tatrzańskiej. Do ulubionych wiosennych potraw należą trawy, a latem świstak najchętniej je goryczkę kropkowaną, kosmatkę brunatną, podbiałek alpejski, kuklika górskiego, marchwicę pospolitą oraz wiechlinę granitową.<br>
+
W ciągu roku wydaje zwykle 1–3 miotów – przeważnie w okresie między wczesną wiosną a latem. Młode rodzą się ślepe i nagie. <br>
Świstak tatrzański jest narażony na ataki ze strony drapieżników: orła przedniego, wilka szarego, rysia euroazjatyckiego, lisa.  
+
Po narodzinach ważą 8–12 g, otwierają oczy po blisko 30 dniach życia. Usamodzielniają się w wieku 10 tygodni.<br>
Sama obecność człowieka też powoduje presję i powoduje zmiany zachowań. W odniesieniu do człowieka świstak zachowuje bezpieczny dystans ucieczki rzędu kilkunastu do kilkudziesięciu metrów. W stosunku do drapieżników dystans ten jest wyraźnie wydłużony i wynosi kilkaset metrów.  
+
Wiewiórki osiągają dojrzałość płciową w wieku jednego roku. Mogą żyć 6–7 lat, w niewoli dłużej; prawdopodobnie ze względu na drapieżnictwo żyją na wolności maksymalnie 2–4 lata.  
 
<br><br>
 
<br><br>
 
<br>
 
<br>

Wersja z 20:57, 30 kwi 2022

Wiewiórka Pospolita
Swistak-tatrzanski.gif
Królestwo Zwierzęta
Gromada Ssaki
Rodzina Wiewiórkowate
Gatunek Wiewiórka Pospolita
Długość ciała 45 cm do 65 cm
Masa ciała samiec 2,7 do 3,4 kg.
samica 2,5 do 3,0 kg.

Wiewiórka Pospolita – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych.
Występuje w Europie i Azji na terenach leśnych. Jest pospolita na terenie całej Polski, głównie w parkach oraz lasach liściastych.
Zamieszkuje również lasy iglaste.

Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]

Tułów wraz z głową wiewiórki pospolitej osiągają łącznie długość 20–24 cm, ogona 17–20 cm, przy masie ciała 200–300 gramów.
Zwierzę charakteryzuje się ubarwieniem zmiennym. Spotykane są dwie odmiany: jedna z częścią grzbietową wybarwioną na rudo, szarymi bokami i białą częścią brzuszną, a druga o grzbiecie czarnobrunatnym i białej części brzusznej, a bokach cieniowanych.
Możliwe są także wybarwienia pośrednie. Wspomniane wersje kolorystyczne mogą występować równolegle u rodzeństwa z jednego miotu.
Jesienią wiewiórki zmieniają futro na bardziej gęste i wybarwione w szarym odcieniu. Kolejna zmiana futra następuje wiosną.
Ogon pokryty jest włosem rozmieszczonym w dwóch pasmach. Wiewiórka ma długie uszy zakończone kitkami. Zęby mają niskie korony.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Pożywienie wiewiórki pospolitej stanowią nasiona i pączki drzew, grzyby, owoce, ale także owady, jaja i pisklęta.
Obserwowano je również przy zdrapywaniu kory drzew iglastych i spijaniu żywicy. Przeciętnie zimą spożywają około 35 g pokarmu.
Jesienią gromadzi zapasy żywności. Na wiewiórki polują kuny i ptaki drapieżne.

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Wiewiórka pospolita zamieszkuje dziuple, które utyka porostami i mchami, lub gniazda ptaków, dobudowując zadaszenie lub sama buduje gniazda z gałęzi.
Gniazda te buduje w koronach drzew, zwykle w rozwidleniu gałęzi. Buduje je z trawy i drobnych gałązek i wyściela mchami.
Jest aktywna w dzień[4], najbardziej rano i po południu[10]. Wiedzie samotne życie, rzadko łączy się w pary.
Nie zapada w sen zimowy, ale może ograniczać opuszczanie gniazda. Nie jest to gatunek terytorialny.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Ciąża trwa 38–39 dni. Samica rodzi w jednym miocie od 3 do 7 młodych.
W ciągu roku wydaje zwykle 1–3 miotów – przeważnie w okresie między wczesną wiosną a latem. Młode rodzą się ślepe i nagie.
Po narodzinach ważą 8–12 g, otwierają oczy po blisko 30 dniach życia. Usamodzielniają się w wieku 10 tygodni.
Wiewiórki osiągają dojrzałość płciową w wieku jednego roku. Mogą żyć 6–7 lat, w niewoli dłużej; prawdopodobnie ze względu na drapieżnictwo żyją na wolności maksymalnie 2–4 lata.


Rząd Gryzonie