|
|
| Linia 2: |
Linia 2: |
| | {| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | | {| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" |
| | | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | | | | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | |
| − | <center>'''Bóbr Europejski'''</center> | + | <center>'''Królik Europejski'''</center> |
| | |- | | |- |
| − | | colspan="2" | [[Plik:Bobr-europejski.gif|center|250px]] | + | | colspan="2" | [[Plik:Krolik-europejski.gif|center|250px]] |
| | |- | | |- |
| | | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | | | | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | |
| Linia 18: |
Linia 18: |
| | |- | | |- |
| | |style="width: 45%" | '''Gatunek''' | | |style="width: 45%" | '''Gatunek''' |
| − | | Bóbr Europejski | + | | Królik Europejski |
| | |- | | |- |
| | |style="width: 45%" | '''Długość ciała''' | | |style="width: 45%" | '''Długość ciała''' |
| Linia 28: |
Linia 28: |
| | | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | | | | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | |
| | |} | | |} |
| − | '''Bóbr Europejski, a także: bóbr zwyczajny, bóbr rzeczny, bóbr wschodni''' – gatunek ziemno-wodnego gryzonia z rodziny bobrowatych.<br>
| + | Królik europejski[20], królik dziki[21] (Oryctolagus cuniculus) – gatunek ssaka z rodziny zającowatych (Leporidae). Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia O. cuniculus w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek zagrożony (EN – endangered)[19]. |
| − | Uważa się go za największego gryzonia Eurazji: masa ciała dorosłego osobnika dochodzi do 29 kg, a długość ciała do 110 cm. <br>
| + | |
| − | Jest zwierzęciem silnie terytorialnym, rodzinnym i zasadniczo monogamicznym; wiedzie nocny tryb życia.<br>
| + | Gatunek inwazyjny[22]. |
| − | Posiada szereg cech morfologicznych, które ułatwiają mu prowadzenie ziemnowodnego trybu życia – może przebywać pod wodą bez przerwy nawet do 15 minut.<br>
| |
| − | Bóbr należy do nielicznego grona gatunków, które potrafią przystosować środowisko do własnych potrzeb.<br>
| |
| − | Dzięki wyjątkowo silnym siekaczom bobry potrafią ściąć bardzo grube drzewa, o średnicy nawet do 1 m. Do najbardziej charakterystycznych śladów funkcjonowania bobrów w środowisku należą budowane przez nie tamy i żeremia.<br>
| |
| − | W przeszłości zasięg występowania gatunku obejmował całą strefę umiarkowaną Europy i Azji, do czasów dzisiejszych wyginął w wielu regionach Europy.<br>
| |
| − | Można go spotkać w północnej części Eurazji: od Francji, przez Europę Środkową, Skandynawię, po Rosję, wraz z azjatycką jej częścią, a także w chińskim regionie Sinciang i w zachodniej Mongolii.<br>
| |
| − | W większości krajów europejskich Castor fiber podlega ochronie na podstawie dwóch aktów prawnych: Konwencji o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk oraz dyrektywy siedliskowej.<br>
| |
| − | W Polsce jest gatunkiem częściowo chronionym.
| |
| − | {| class="wikitable" width="50%"
| |
| − | |+Wymiary bobra europejskiego
| |
| − | |-
| |
| − | ! !! wymiar
| |
| − | |-
| |
| − | | długość ciała || <center>90–110 cm</center>
| |
| − | |-
| |
| − | | długość ogona || <center>20–25 cm</center>
| |
| − | |-
| |
| − | | szerokość ogona || <center>11–17 cm</center>
| |
| − | |-
| |
| − | | masa ciała || <center>18–29 kg</center>
| |
| − | |}
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Tryb życia== | | ==Tryb życia== |
| − | Bóbr europejski jest zwierzęciem ziemnowodnym, silnie terytorialnym, wiodącym nocny tryb życia. <br>
| + | |
| − | Jest rodzinny i zasadniczo monogamiczny. Zwykle na stanowisku żyje jedna rodzina, w skład której wchodzą rodzice i maksimum dwa pokolenia potomstwa – w sumie do 4–10 osobników.<br>
| |
| − | Sporadycznie napotyka się w jednym stanowisku funkcjonowanie większej kolonii rodzinnej.<br>
| |
| − | Terytorium pojedynczej rodziny obejmuje zwykle od 1 do 4 km długości cieku. Zagęszczenie stanowisk zależy od wielu czynników zewnętrznych, w tym lokalnych warunków żywieniowych i hydrologicznych oraz od presji człowieka.
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Cykl życiowy== | | ==Cykl życiowy== |
| − | Samica C. fiber rodzi jeden raz w roku, średnio dwa młode w miocie, maksymalnie do sześciu.<br>
| + | |
| − | Okres intensywnego rozrodu przypada na lata między 3 a 10 rokiem życia zwierząt. Gody odbywają się w styczniu i lutym.<br>
| |
| − | Do kopulacji dochodzi w wodzie i trwa ona 0,5–3 minuty. W sytuacji, gdyby nie doszło do zapłodnienia samicy, ruja może się powtarzać nawet do 5 razy w czasie okresu godowego co 12–14 dni.<br>
| |
| − | Ciąża trwa 105–107 dni, a młode przychodzą na świat w maju lub czerwcu. Samica rodzi na siedząco i przednimi łapami pomaga młodym wyjść na świat.<br>
| |
| − | Bobry rodzą się pokryte gęstym, miękkim futrem i ważą ok. 500 g. Po porodzie samica troszczy się o to, by je dokładnie wylizać. <br>
| |
| − | Młode szybko rosną – w ciągu pierwszych dwóch miesięcy życia dobowy przyrost masy ciała wynosi 40–50 g. Po roku małe bobry mają już po około 8–13 kg, a po drugim roku życia ich masa ciała sięga 14 kg.<br>
| |
| − | Opiekę nad młodymi sprawują obydwoje rodzice oraz starsze rodzeństwo. Młode bobry dobrze pływają, ale chętnie korzystają z grzbietu lub ogona matki jako środka transportu. W pierwszym miesiącu życia bobry żywią się wyłącznie odżywczym, tłustym mlekiem matki.<br>
| |
| − | Śpią w nocy, a w dzień baraszkują. Po przejściu na pokarm stały zmianie ulega dobowy cykl ich aktywności. Chętniej śpią w ciągu dnia, aktywne są wieczorem.<br>
| |
| − | Bóbr europejski żyje do około 30 lat. Roczny przyrost populacji w Polsce wynosi od kilku do kilkunastu procent.
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Rozmieszczenie== | | ==Rozmieszczenie== |
| − | Dawniej bóbr europejski występował w całej strefie umiarkowanej Europy i Azji. Na początku XX wieku liczebność bobrów europejskich była już ograniczona do około 1200 osobników, żyjących w ośmiu izolowanych populacjach.<br>
| + | |
| − | W pierwszej dekadzie XXI wieku za sprawą przesiedleń, reintrodukcji i działań ochronnych liczebność bobrów znacznie wzrosła.<br>
| |
| − | W roku 2010 była szacowana na około 1 040 000 osobników, jednak liczba ta obejmuje także populacje wsiedlonego na północnym zachodzie i dalekim wschodzie Federacji Rosyjskiej bobra kanadyjskiego, którego zasięgi występowania sąsiadują lub pokrywają się z zasięgami populacji.<br>
| |
| − | Obecnie spotkać go można w północnej części Eurazji w: Austrii, Białorusi, Belgii, Chinach, Chorwacji, Czechach, Estonii, Finlandii, Francji, Holandii, Litwie, Liechtensteinie, Łotwie, Mołdawii, Niemczech, Norwegii, Polsce, Rosji, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Szwajcarii, Ukrainie, Węgrzech, a także w azjatyckiej części Rosji, jak również w chińskim regionie Sinciang i w zachodniej Mongolii.<br>
| |
| − | W części współczesnych lokalizacji bóbr europejski formalnie uznany jest za gatunek wymarły, jednak podlegał reintrodukcji.
| |
| | <br> | | <br> |
| | | | |
| | ==Pożywienie== | | ==Pożywienie== |
| − | Bóbr europejski jest roślinożercą. Stare przekonania, że bobry polują na ryby, są nieprawdziwe.<br>
| + | |
| − | Bóbr może żywić się niemal wszystkimi dostępnymi częściami roślin przybrzeżnych i wodnych – łykiem drzew i krzewów, gałązkami, roślinami zielnymi: trzciną, grążelami. Bobry nie zjadają jednak samego drewna, ale korę drzew, liście, młode pędy, cienkie gałązki i łyko.<br>
| |
| − | W skład zimowego żeru polskich populacji wchodzą wierzby: wierzba szara, uszata, pięciopręcikowa i purpurowa, lokalnie wierzba wiciowa i śniada.<br>
| |
| − | W zależności od specyfiki siedliska wybierają jeszcze inne gatunki. Kiedy nie mają innej możliwości, to wybór pada na brzozę omszoną, brzozę niską i brodawkowatą.<br>
| |
| − | Na terenach górskich bobry chętnie wybierają młode jesiony, buki, jawory oraz drzewa twarde, np. dąb i grab.<br>
| |
| − | W siedliskach zlokalizowanych na terenach o wysokich zboczach, a także w terenach górskich zjadają elementy wierzby białej oraz wierzby iwa.<br>
| |
| − | Organizm bobra nie jest w stanie łatwo spożytkować całego przyjmowanego pokarmu, bowiem znaczną część pożywienia roślinnego stanowi celuloza.<br>
| |
| − | Dlatego bóbr stosuje cekotrofię, czyli specyficzną odmianę koprofagii. Wytwarza dwa rodzaje odchodów i zjada jeden z nich, ten w którym znajdują się składniki wstępnie przetworzone przez bakterie.
| |
| | <br><br> | | <br><br> |
| | {{ssaki rząd gryzonie}} | | {{ssaki rząd gryzonie}} |
| | <br> | | <br> |
| | [[Category:Ssaki]] | | [[Category:Ssaki]] |
