Kontynent
Kontynent – łączny[1]) – w geografii fizycznej: olbrzymi pod względem powierzchni rzędu kilku mln km² obszar lądu, otoczony (oblany) ze wszystkich stron morzami i oceanami, a z innymi kontynentami połączony co najwyżej wąskimi przesmykami (Ameryka Północna i Ameryka Południowa, Eurazja i Afryka)[1][2][3]. W geotektonice i geomorfologii, kontynent określa się jako lądową część cokołu (bloku) kontynentalnego (do którego należy szelf kontynentalny z morzami szelfowymi)[4][2][3], kontynent obejmuje więc także przybrzeżne wyspy, znajdujące się na tym samym cokole kontynentalnym[5].
Ogólnie, na gruncie geografii fizycznej, geologii i geotektoniki, można wyróżnić współcześnie[1][2][3] 6 kontynentów[6]:
- Afrykę (30,4 mln km² powierzchni)
- Amerykę Południową (17,8 mln km² powierzchni)
- Amerykę Północną (24,2 mln km² powierzchni)
- Antarktydę (13,2 mln km² powierzchni)
- Australię (7,7 mln km² powierzchni)
- Eurazję (54,8 mln km², z czego Europa 10,2 mln km², a Azja 44,6 mln km²)[7]
przy czym:
- Australia i Oceania są jedną częścią świata, lecz kontynentem jest tylko Australia.
- Europa i Azja razem stanowią Eurazję, jednak nieściśle nazywane są dwoma oddzielnymi kontynentami ze względu na dzielące je różnice kulturowe i historyczne.
Naukowcy z całego świata prowadzą badania nad siódmym kontynentem, nazwanym Zelandią. Ten kontynent oderwał się od Australii około 70 mln lat temu. Aż 94% tego kontynentu znajduje się pod powierzchnią wody, a pozostałe 6% to Nowa Zelandia i okoliczne wyspy[8].
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Słownik pojęć geograficznych, 1973, s. 209.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Wielka Encyklopedia PWN t. 14, 2003, s. 321.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Geografia świata – encyklopedia PWN t. 1 – środowisko przyrodnicze, 2008, s. 486.
- ↑ M. Klimaszewski, Geomorfologia, 1981, s. 84.
- ↑ Jan Flis; Szkolny Słownik Geograficzny; Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne; wydanie trzecie; Warszawa; 1985; s. 113.
- ↑ Szablon:Encyklopedia PWN
- ↑ Szablon:Cytuj
- ↑ Szablon:Cytuj