Chomik Europejski

Z Piękno Polskiej Przyrody
Wersja z dnia 10:23, 3 maj 2022 autorstwa Ryszardgol1 (dyskusja | edycje) (Utworzono nową stronę "__NOTOC__ {| class="wikitable" style="width: 25%; float:right; margin-left: 10px;" | colspan="3" style="background-color:#0066ff;" | <center>'''Chomik Europejski'''</cen...")
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Chomik Europejski
Bobr-europejski.gif
Królestwo Zwierzęta
Gromada Ssaki
Rodzina Bobrowate
Gatunek Chomik Europejski
Długość ciała 90–110 cm.
Masa ciała 18–29 kg.

Bóbr Europejski, a także: bóbr zwyczajny, bóbr rzeczny, bóbr wschodni – gatunek ziemno-wodnego gryzonia z rodziny bobrowatych.
Uważa się go za największego gryzonia Eurazji: masa ciała dorosłego osobnika dochodzi do 29 kg, a długość ciała do 110 cm.
Jest zwierzęciem silnie terytorialnym, rodzinnym i zasadniczo monogamicznym; wiedzie nocny tryb życia.
Posiada szereg cech morfologicznych, które ułatwiają mu prowadzenie ziemnowodnego trybu życia – może przebywać pod wodą bez przerwy nawet do 15 minut.
Bóbr należy do nielicznego grona gatunków, które potrafią przystosować środowisko do własnych potrzeb.
Dzięki wyjątkowo silnym siekaczom bobry potrafią ściąć bardzo grube drzewa, o średnicy nawet do 1 m. Do najbardziej charakterystycznych śladów funkcjonowania bobrów w środowisku należą budowane przez nie tamy i żeremia.
W przeszłości zasięg występowania gatunku obejmował całą strefę umiarkowaną Europy i Azji, do czasów dzisiejszych wyginął w wielu regionach Europy.
Można go spotkać w północnej części Eurazji: od Francji, przez Europę Środkową, Skandynawię, po Rosję, wraz z azjatycką jej częścią, a także w chińskim regionie Sinciang i w zachodniej Mongolii.
W większości krajów europejskich Castor fiber podlega ochronie na podstawie dwóch aktów prawnych: Konwencji o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk oraz dyrektywy siedliskowej.
W Polsce jest gatunkiem częściowo chronionym.

Wymiary bobra europejskiego
wymiar
długość ciała
90–110 cm
długość ogona
20–25 cm
szerokość ogona
11–17 cm
masa ciała
18–29 kg


Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Bóbr europejski jest zwierzęciem ziemnowodnym, silnie terytorialnym, wiodącym nocny tryb życia.
Jest rodzinny i zasadniczo monogamiczny. Zwykle na stanowisku żyje jedna rodzina, w skład której wchodzą rodzice i maksimum dwa pokolenia potomstwa – w sumie do 4–10 osobników.
Sporadycznie napotyka się w jednym stanowisku funkcjonowanie większej kolonii rodzinnej.
Terytorium pojedynczej rodziny obejmuje zwykle od 1 do 4 km długości cieku. Zagęszczenie stanowisk zależy od wielu czynników zewnętrznych, w tym lokalnych warunków żywieniowych i hydrologicznych oraz od presji człowieka.

Cykl życiowy[edytuj | edytuj kod]

Samica C. fiber rodzi jeden raz w roku, średnio dwa młode w miocie, maksymalnie do sześciu.
Okres intensywnego rozrodu przypada na lata między 3 a 10 rokiem życia zwierząt. Gody odbywają się w styczniu i lutym.
Do kopulacji dochodzi w wodzie i trwa ona 0,5–3 minuty. W sytuacji, gdyby nie doszło do zapłodnienia samicy, ruja może się powtarzać nawet do 5 razy w czasie okresu godowego co 12–14 dni.
Ciąża trwa 105–107 dni, a młode przychodzą na świat w maju lub czerwcu. Samica rodzi na siedząco i przednimi łapami pomaga młodym wyjść na świat.
Bobry rodzą się pokryte gęstym, miękkim futrem i ważą ok. 500 g. Po porodzie samica troszczy się o to, by je dokładnie wylizać.
Młode szybko rosną – w ciągu pierwszych dwóch miesięcy życia dobowy przyrost masy ciała wynosi 40–50 g. Po roku małe bobry mają już po około 8–13 kg, a po drugim roku życia ich masa ciała sięga 14 kg.
Opiekę nad młodymi sprawują obydwoje rodzice oraz starsze rodzeństwo. Młode bobry dobrze pływają, ale chętnie korzystają z grzbietu lub ogona matki jako środka transportu. W pierwszym miesiącu życia bobry żywią się wyłącznie odżywczym, tłustym mlekiem matki.
Śpią w nocy, a w dzień baraszkują. Po przejściu na pokarm stały zmianie ulega dobowy cykl ich aktywności. Chętniej śpią w ciągu dnia, aktywne są wieczorem.
Bóbr europejski żyje do około 30 lat. Roczny przyrost populacji w Polsce wynosi od kilku do kilkunastu procent.

Rozmieszczenie[edytuj | edytuj kod]

Dawniej bóbr europejski występował w całej strefie umiarkowanej Europy i Azji. Na początku XX wieku liczebność bobrów europejskich była już ograniczona do około 1200 osobników, żyjących w ośmiu izolowanych populacjach.
W pierwszej dekadzie XXI wieku za sprawą przesiedleń, reintrodukcji i działań ochronnych liczebność bobrów znacznie wzrosła.
W roku 2010 była szacowana na około 1 040 000 osobników, jednak liczba ta obejmuje także populacje wsiedlonego na północnym zachodzie i dalekim wschodzie Federacji Rosyjskiej bobra kanadyjskiego, którego zasięgi występowania sąsiadują lub pokrywają się z zasięgami populacji.
Obecnie spotkać go można w północnej części Eurazji w: Austrii, Białorusi, Belgii, Chinach, Chorwacji, Czechach, Estonii, Finlandii, Francji, Holandii, Litwie, Liechtensteinie, Łotwie, Mołdawii, Niemczech, Norwegii, Polsce, Rosji, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Szwajcarii, Ukrainie, Węgrzech, a także w azjatyckiej części Rosji, jak również w chińskim regionie Sinciang i w zachodniej Mongolii.
W części współczesnych lokalizacji bóbr europejski formalnie uznany jest za gatunek wymarły, jednak podlegał reintrodukcji.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Bóbr europejski jest roślinożercą. Stare przekonania, że bobry polują na ryby, są nieprawdziwe.
Bóbr może żywić się niemal wszystkimi dostępnymi częściami roślin przybrzeżnych i wodnych – łykiem drzew i krzewów, gałązkami, roślinami zielnymi: trzciną, grążelami. Bobry nie zjadają jednak samego drewna, ale korę drzew, liście, młode pędy, cienkie gałązki i łyko.
W skład zimowego żeru polskich populacji wchodzą wierzby: wierzba szara, uszata, pięciopręcikowa i purpurowa, lokalnie wierzba wiciowa i śniada.
W zależności od specyfiki siedliska wybierają jeszcze inne gatunki. Kiedy nie mają innej możliwości, to wybór pada na brzozę omszoną, brzozę niską i brodawkowatą.
Na terenach górskich bobry chętnie wybierają młode jesiony, buki, jawory oraz drzewa twarde, np. dąb i grab.
W siedliskach zlokalizowanych na terenach o wysokich zboczach, a także w terenach górskich zjadają elementy wierzby białej oraz wierzby iwa.
Organizm bobra nie jest w stanie łatwo spożytkować całego przyjmowanego pokarmu, bowiem znaczną część pożywienia roślinnego stanowi celuloza.
Dlatego bóbr stosuje cekotrofię, czyli specyficzną odmianę koprofagii. Wytwarza dwa rodzaje odchodów i zjada jeden z nich, ten w którym znajdują się składniki wstępnie przetworzone przez bakterie.

Rząd Gryzonie