Bukowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Piękno Polskiej Przyrody
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Linia 7: Linia 7:
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
| colspan="3" style="background-color:#0066ff;" |
 
|}
 
|}
'''Bukowate''' – rodzina roślin z rzędu bukowców, obejmująca około 730–930 gatunków (w zależności od ujęcia systematycznego)[2][3]. Zasięg tych roślin obejmuje obszary pod wpływem klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, ale też Amerykę Środkową po północno-zachodnie krańce Ameryki Południowej oraz Azję Południowo-Wschodnią do Nową Gwineę[3]. Do bukowatych należą ważne gospodarczo rodzaje drzew ze względu na to, że stanowią źródło surowca drzewnego. Ważnym surowcem o wielorakim zastosowaniu jest kora dębu korkowego. Liczne gatunki dostarczają także jadalnych nasion, zwłaszcza kasztan jadalny i kasztan chiński, ale nasiona innych gatunków z tego rodzaju i pozostałych spożywane były lokalnie, jako pożywienie głodowe lub pasza. Z kory dębów i drzew z rodzaju Castanopsis uzyskiwano barwniki, a żołędzi tych pierwszych używano do pozyskiwania tanin[3].  
+
'''Bukowate''' – rodzina roślin z rzędu [[Bukowce|bukowców]], obejmująca około 730–930 gatunków. Zasięg tych roślin obejmuje obszary pod wpływem klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, ale też [[Ameryka Środkowa|Amerykę Środkową]] po północno-zachodnie krańce [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]] oraz Azję Południowo-Wschodnią do Nową Gwineę. Do bukowatych należą ważne gospodarczo rodzaje drzew ze względu na to, że stanowią źródło surowca drzewnego.<br>
 +
Ważnym surowcem o wielorakim zastosowaniu jest kora dębu korkowego. Liczne gatunki dostarczają także jadalnych nasion, zwłaszcza kasztan jadalny i kasztan chiński, ale nasiona innych gatunków z tego rodzaju i pozostałych spożywane były lokalnie, jako pożywienie głodowe lub pasza. Z kory dębów i drzew z rodzaju Castanopsis uzyskiwano barwniki, a żołędzi tych pierwszych używano do pozyskiwania tanin.
 +
<br>
 +
 
== Morfologia ==
 
== Morfologia ==
; Liście : Skrętoległe, niepodzielone, opadające na zimę. Wtórne rozgałęzienia wiązek przewodzących przechodzą przez blaszkę liściową prosto do ząbkowanych zwykle brzegów liści, zawsze bez gruczołów.  
+
; Pokrój: [[Drzewo|Drzewa]] lub [[krzew]]y o liściach zimozielonych lub opadających zimą<ref name="maarten"/>.
; Kwiaty : Drobne, zazwyczaj zebrane w kotki, z okwiatem pojedynczym, czasem niepozornym. Słupek dolny, 1-6 komorowy z 2-3 znamionami.
+
; [[Liść|Liście]]: Pojedyncze, skrętoległe, rzadko w okółkach po trzy (u ''Trigonobalanus''). Blaszka liściowa całobrzega, faliście karbowana, piłkowana lub ząbkowana, zawsze z pierzastym [[Użyłkowanie liścia|użyłkowaniem]]. [[Przylistek|Przylistki]] obecne, zwykle szybko odpadające. Liście często pokryte są rozgałęzionymi lub gwiazdkowatymi [[Włosek|włoskami]]<ref name="maarten"/>.
; Owoce : Suche, zwykle jednonasienne, rzadziej dwunasienne bezbielmowe orzechy. Liścienie okazałe.
+
; [[Kwiat]]y: Drobne, jednopłciowe, promieniste, skupione w różnego rodzaju kwiatostany – [[kłos]]y, [[główka (botanika)|główki]], [[Wierzchotka|wierzchotki]] lub wyrastające pojedynczo w kątach liści. Kwiaty męskie często w kwiatostanach zwisających, wiotkich. [[Okwiat]] składa się najczęściej z 6 listków, czasem z 4 do 9. W kwiatach męskich znajduje się najczęściej 12, rzadziej od 4 do 20 [[pręcik (botanika)|pręcików]]. [[Pylnik]]i nerkowate, otwierające się podłużnymi pęknięciami zwisają na długich, cienkich nitkach. Kwiaty żeńskie otoczone są przez [[kupula|kupulę]]. Czasem obecne są [[prątniczki]] w liczbie 6 do 12. Górna [[zalążnia]] jest dwu- do sześciokomorowa, z odpowiadającą liczbie komór liczbą szyjek słupka na szczycie. [[znamię (botanika)|Znamiona]] są główkowate lub równowąskie<ref name="maarten"/>.
 +
; [[Owoc]]e: Od jednego do trzech [[Orzech (botanika)|orzechów]] kulistawych, trójkanciastych lub oskrzydlonych zawsze wspartych lub w różnym stopniu zamkniętych w [[kupula|kupuli]]<ref name="maarten"/>.

Wersja z 11:55, 21 lis 2022

Buk Zwyczajny
Buk-zwyczajny.jpg

Bukowate – rodzina roślin z rzędu bukowców, obejmująca około 730–930 gatunków. Zasięg tych roślin obejmuje obszary pod wpływem klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, ale też Amerykę Środkową po północno-zachodnie krańce Ameryki Południowej oraz Azję Południowo-Wschodnią do Nową Gwineę. Do bukowatych należą ważne gospodarczo rodzaje drzew ze względu na to, że stanowią źródło surowca drzewnego.
Ważnym surowcem o wielorakim zastosowaniu jest kora dębu korkowego. Liczne gatunki dostarczają także jadalnych nasion, zwłaszcza kasztan jadalny i kasztan chiński, ale nasiona innych gatunków z tego rodzaju i pozostałych spożywane były lokalnie, jako pożywienie głodowe lub pasza. Z kory dębów i drzew z rodzaju Castanopsis uzyskiwano barwniki, a żołędzi tych pierwszych używano do pozyskiwania tanin.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Drzewa lub krzewy o liściach zimozielonych lub opadających zimą[1].
Liście
Pojedyncze, skrętoległe, rzadko w okółkach po trzy (u Trigonobalanus). Blaszka liściowa całobrzega, faliście karbowana, piłkowana lub ząbkowana, zawsze z pierzastym użyłkowaniem. Przylistki obecne, zwykle szybko odpadające. Liście często pokryte są rozgałęzionymi lub gwiazdkowatymi włoskami[1].
Kwiaty
Drobne, jednopłciowe, promieniste, skupione w różnego rodzaju kwiatostany – kłosy, główki, wierzchotki lub wyrastające pojedynczo w kątach liści. Kwiaty męskie często w kwiatostanach zwisających, wiotkich. Okwiat składa się najczęściej z 6 listków, czasem z 4 do 9. W kwiatach męskich znajduje się najczęściej 12, rzadziej od 4 do 20 pręcików. Pylniki nerkowate, otwierające się podłużnymi pęknięciami zwisają na długich, cienkich nitkach. Kwiaty żeńskie otoczone są przez kupulę. Czasem obecne są prątniczki w liczbie 6 do 12. Górna zalążnia jest dwu- do sześciokomorowa, z odpowiadającą liczbie komór liczbą szyjek słupka na szczycie. Znamiona są główkowate lub równowąskie[1].
Owoce
Od jednego do trzech orzechów kulistawych, trójkanciastych lub oskrzydlonych zawsze wspartych lub w różnym stopniu zamkniętych w kupuli[1].
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika <ref>; brak tekstu w przypisie o nazwie maarten