Afryka: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 38: | Linia 38: | ||
Według danych z 2012 r. Afrykę zamieszkuje ponad miliard ludzi, co stanowi 1/7 ludności świata. | Według danych z 2012 r. Afrykę zamieszkuje ponad miliard ludzi, co stanowi 1/7 ludności świata. | ||
− | Afryka jest najsłabiej zurbanizowanym kontynentem. Największe miasta pod względem liczby mieszkańców to Lagos, Kair, Kinszasa, Aleksandria, Casablanca i Abidżan. | + | Afryka jest najsłabiej zurbanizowanym kontynentem. Największe miasta pod względem liczby mieszkańców to Lagos, Kair, Kinszasa, Aleksandria, Casablanca i Abidżan.<br> |
Największe państwo – Algieria 2 381 740 km², najludniejsze – Nigeria 190 mln, najgęściej zaludnione – Mauritius 610 osób na km²; najmniejsze – Seszele 455 km², najmniej ludne – Seszele 83 tys., najrzadziej zaludnione – Sahara Zachodnia 1 os./km². | Największe państwo – Algieria 2 381 740 km², najludniejsze – Nigeria 190 mln, najgęściej zaludnione – Mauritius 610 osób na km²; najmniejsze – Seszele 455 km², najmniej ludne – Seszele 83 tys., najrzadziej zaludnione – Sahara Zachodnia 1 os./km². | ||
+ | <br> | ||
+ | |||
+ | ==Nazwa kontynentu== | ||
+ | Nazwa „Afryka” pochodzi z łaciny i oznacza „ziemia Afrów”. Nazwa ta jako nazwa kontynentu leżącego na południe od Morza Śródziemnego pojawiła się po raz pierwszy w dziele De chorographia autorstwa Pomponiusza Meli z 41 roku naszej ery. Wcześniej określano nią rzymską prowincję na tym kontynencie. Ten wówczas nazywano „Libia”. | ||
+ | <br> | ||
+ | |||
+ | ==Położenie i granice== | ||
+ | Afryka znajduje się po obu stronach równika oraz po obu stronach południka 0. Jednakże nie ma w niej terenów leżących na południowy zachód od przecięcia się równika i południka 0{{odn|Makowski|2004|s=148}}. | ||
+ | |||
+ | Skrajnymi punktami są{{odn|Makowski|2004|s=148}}: | ||
+ | * [[Przylądek Biały]] (37°25′N) | ||
+ | * [[Przylądek Igielny]] (34°51′S) | ||
+ | * [[Almadi]] (17°33′W) | ||
+ | * [[Raas Xaafuun|Przylądek Hafun]] (51°23′E), a po uwzględnieniu wysp wschodni brzeg Sokotry (54°28′E) | ||
+ | |||
+ | Rozciągłość południkowa wynosi 8024,8 km, natomiast równoleżnikowa 7660,6 km{{odn|Makowski|2004|s=148}}. | ||
+ | |||
+ | Położenie Afryki w niskich szerokościach geograficznych powoduje, iż na kontynencie występuje zjawisko górowania Słońca w [[zenit (astronomia)|zenicie]], co przekłada się na znacznie wyższe usłonecznienie możliwe (teoretyczne), niż ma to miejsce na wyższych szerokościach (np. w Europie)<ref name=Mietelski97>{{cytuj książkę |nazwisko = Mietelski |imię = Jan |tytuł = Astronomia w geografii |wydawca = PWN |miejsce = Warszawa |rok = 1989 |strony = 97 |isbn =}}</ref>. | ||
+ | |||
+ | Większość granic Afryki to granice morskie. Afrykę opływają dwa oceany: Atlantycki i Indyjski. Jedynym morzem Atlantyku jest opływające od północy Morze Śródziemne, które oddziela Afrykę od Europy. Do systemu Oceanu Indyjskiego należy Morze Czerwone, które oddziela Afrykę od Półwyspu Arabskiego i półwyspu Synaj, należących do Azji. Jedynym połączeniem lądowym z sąsiednim kontynentem jest [[Przesmyk Sueski]]. Jest on przecięty [[Kanał Sueski|Kanałem Sueskim]], który jest uznawany za dokładne wytyczenie granicy umownej. Wcześniej w miejscu kanału był ciąg jezior: [[Buhajrat al-Manzila|Manzila]], [[Timsah]], [[Wielkie Jezioro Gorzkie]], [[Małe Jezioro Gorzkie]]{{odn|Makowski|2004|s=149}}. |
Wersja z 15:12, 4 sie 2022
| ||
Rodzaj obiektu | Kontynent | |
Powierzchnia | 30 370 000 km² | |
Wysokość max. | 5895 m n.p.m., Kilimandżaro. | |
Wysokość śr. | 657 m n.p.m. | |
Wysokość min. | 153 m p.p.m., jezioro Asal. | |
Ilość państw | ||
| ||
Afryka – drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi. Zajmuje 30,37 mln km², czyli ponad 20,3% ogólnej powierzchni lądowej Ziemi. Przechodzą przez niego południk 0°, obydwa zwrotniki i równik.
Według danych z 2012 r. Afrykę zamieszkuje ponad miliard ludzi, co stanowi 1/7 ludności świata.
Afryka jest najsłabiej zurbanizowanym kontynentem. Największe miasta pod względem liczby mieszkańców to Lagos, Kair, Kinszasa, Aleksandria, Casablanca i Abidżan.
Największe państwo – Algieria 2 381 740 km², najludniejsze – Nigeria 190 mln, najgęściej zaludnione – Mauritius 610 osób na km²; najmniejsze – Seszele 455 km², najmniej ludne – Seszele 83 tys., najrzadziej zaludnione – Sahara Zachodnia 1 os./km².
Nazwa kontynentu[edytuj | edytuj kod]
Nazwa „Afryka” pochodzi z łaciny i oznacza „ziemia Afrów”. Nazwa ta jako nazwa kontynentu leżącego na południe od Morza Śródziemnego pojawiła się po raz pierwszy w dziele De chorographia autorstwa Pomponiusza Meli z 41 roku naszej ery. Wcześniej określano nią rzymską prowincję na tym kontynencie. Ten wówczas nazywano „Libia”.
Położenie i granice[edytuj | edytuj kod]
Afryka znajduje się po obu stronach równika oraz po obu stronach południka 0. Jednakże nie ma w niej terenów leżących na południowy zachód od przecięcia się równika i południka 0Szablon:Odn.
Skrajnymi punktami sąSzablon:Odn:
- Przylądek Biały (37°25′N)
- Przylądek Igielny (34°51′S)
- Almadi (17°33′W)
- Przylądek Hafun (51°23′E), a po uwzględnieniu wysp wschodni brzeg Sokotry (54°28′E)
Rozciągłość południkowa wynosi 8024,8 km, natomiast równoleżnikowa 7660,6 kmSzablon:Odn.
Położenie Afryki w niskich szerokościach geograficznych powoduje, iż na kontynencie występuje zjawisko górowania Słońca w zenicie, co przekłada się na znacznie wyższe usłonecznienie możliwe (teoretyczne), niż ma to miejsce na wyższych szerokościach (np. w Europie)[1].
Większość granic Afryki to granice morskie. Afrykę opływają dwa oceany: Atlantycki i Indyjski. Jedynym morzem Atlantyku jest opływające od północy Morze Śródziemne, które oddziela Afrykę od Europy. Do systemu Oceanu Indyjskiego należy Morze Czerwone, które oddziela Afrykę od Półwyspu Arabskiego i półwyspu Synaj, należących do Azji. Jedynym połączeniem lądowym z sąsiednim kontynentem jest Przesmyk Sueski. Jest on przecięty Kanałem Sueskim, który jest uznawany za dokładne wytyczenie granicy umownej. Wcześniej w miejscu kanału był ciąg jezior: Manzila, Timsah, Wielkie Jezioro Gorzkie, Małe Jezioro GorzkieSzablon:Odn.