Świstak Tatrzański

Świstak Tatrzański
Królestwo	Zwierzęta
Gromada	Ssaki
Rodzina	Wiewiórkowate
Gatunek	Świstak Tatrzański
Długość ciała	45 cm do 65 cm
Masa ciała	samiec 2,7 do 3,4 kg. samica 2,5 do 3,0 kg.

Świstak Tatrzański – endemiczny podgatunek świstaka występujący w Tatrach. W przeszłości był zwierzęciem łownym, w XIX wieku jego liczebność drastycznie spadła.
Jest roślinożercą aktywnym latem, żyje w terytorialnych klanach rodzinnych w górach od regla górnego do piętra turniowego.
Należy do najrzadziej występujących kręgowców w Polsce i podlega tu ścisłej ochronie gatunkowej. Chroniony jest także prawnie na Słowacji.

Systematyka i ewolucja

Zaliczany do rodziny wiewiórkowatych gatunek Marmota marmota zaczął zasiedlać tereny Europy już w plejstocenie. Występował na rozległym terenie – od obecnej Belgii i wybrzeży kanału La Manche po Kotlinę Panońską.

Morfologia

Świstak tatrzański należy do największych europejskich gryzoni. Wielkością zbliżony jest do kota domowego.
Tułów świstaka jest masywny. Jego długość (wraz z głową) wynosi od 45 cm do 65 cm.
Na wiosnę masa ciała dorosłego samca wynosi od 2,7 do 3,4 kg, zaś samicy od 2,5 do 3,0 kg.
W sezonie od wiosny do jesieni świstaki zaczynają jednak odżywiać się kaloryczniej, przyjmują więcej węglowodanów pochodzących z nasion traw, a tkanka tłuszczowa brunatna znacznie się rozbudowuje, tworząc rezerwę energetyczną na czas kolejnej hibernacji.
Masa ciała świstaka zaczyna się więc w tym okresie wyraźnie zwiększać i do jesieni potrafi wzrosnąć do ponad 6 kg, z czego ponad 2 kg przypada na tkankę tłuszczową. Puszysty ogon ma długość zbliżoną do długości tułowia – od 13 do 17 cm.

Tryb życia

Świstak tatrzański to zwierzę dzienne, o terytorialnym i socjalnym sposobie życia. Jest monogamiczny, a poszczególne rodziny łączą się w kolonie, których jądro stanowi zwykle dominująca para zwierząt.
Roczny cykl życiowy świstaka składa się z dwóch okresów: aktywności letniej i snu zimowego.
Aktywność letnia świstaka rozpoczyna się na przełomie kwietnia i maja i trwa do drugiej połowy września lub pierwszej połowy października.
Najwcześniejsze pojawienie się świstaka na powierzchni odnotowano 22 kwietnia, a najpóźniejsze – 10 maja.

Pożywienie

Świstak tatrzański jest roślinożercą. Główny składnik jego pożywienia stanowi roślinność zielna, krzewy i krzewinki, korzonki i bulwy.
Skład pożywienia zmienia się wraz z okresami wegetacji roślinności tatrzańskiej. Do ulubionych wiosennych potraw należą trawy, a latem świstak najchętniej je goryczkę kropkowaną, kosmatkę brunatną, podbiałek alpejski, kuklika górskiego, marchwicę pospolitą oraz wiechlinę granitową.
Świstak tatrzański jest narażony na ataki ze strony drapieżników: orła przedniego, wilka szarego, rysia euroazjatyckiego, lisa. Sama obecność człowieka też powoduje presję i powoduje zmiany zachowań. W odniesieniu do człowieka świstak zachowuje bezpieczny dystans ucieczki rzędu kilkunastu do kilkudziesięciu metrów. W stosunku do drapieżników dystans ten jest wyraźnie wydłużony i wynosi kilkaset metrów.

Rząd Gryzonie

---

Rodzina Wiewiórkowate:

Świstak Tatrzański - Wiewiórka Pospolita - Suseł Perełkowany.

Rodzina Bobrowate:

Bóbr Europejski.

Rodzina Chomikowate:

Chomik Europejski - Karczownik Ziemnowodny - Nornica Ruda - Nornik Bury.